Materiais educativos que nos servirán para traballar nas aulas cos cativos.

• Compilación de recursos de @recunchodunhamestra @amaxiadeaprender
• A festa das cabazas. Varios CEIPs
• UD Os Bolechas. Fichas de traballo.
• Unidade didáctica elaborada polo noso centro.
• Unidade didáctica para 1º Ciclo.
• Seminario Galán de Arteixo. Samaín 2012, 2014, 2015, 2016.
• Samaín.  Festa das cabazas. CEIP O Castiñeiro de Laza. 
• É tempo de Samaín. CEIP de Flavia.
• UD Ed. Infantil.
• Creamos unha cabaza.
• Webquest sobre o Samaín no repositorio Abalar. Editable de Norberto e María Sánchez.
• Artigo orixinal sobre a Historia do Samaín de Ventero.

Outras actividades educativas:

• Orla dos Bolechas.
• Dossier colaborativo de actividades. Varios autores
• Seres míticos galegos. CEIP A Cristina de Carballo.
• Diptico sobre o Samaín. Seminario Galán.
• Presentación sobre a historia do Samaín.
• Mensaxes cifradas.
• Laberinto.
• Marcapáxinas coa táboa de multiplicar. Web de actiludis.
• Fichas para Ed. Infantil. CEIP Calvo Sotelo.

EXIPTO, EGIPTO, EGYPT!

Os alumnos e alumnas de 6º E.I. viaxaron ao antigo Exipto desfrutando como auténticos pharaohs.

Esta viaxe tivo un longo tempo de preparación: itinerario, transporte, animais, deuses, pirámides, xeroglíficos, momias, sarcófagos, Cleopatra’s family, river Nile,...

Descubrimos que a raíña Cleopatra tiña sangue macedonia, que o macedonio máis famoso foi Alexandre Magno, que este fundou a cidade de Alexandría en Exipto e que nesta cidade un dos edificios máis importantes foi a biblioteca de Alexandría. E cal é o lugar máis importante da nosa escola? Pois claro: A BIBLIOTECA DE SUPERLEO.

Xa vedes que en galego, castelán e inglés todos eles/as

WALK LIKE AN EGYPTIAN!

VÍDEO DE PRESENTACIÓN DO PROXECTO

O alumnado potencia a súa creatividade a través da banda deseñada en traballos de expresión escrita.

No segundo trimestre do curso, o noso alumnado destacou polo seu entusiasmo e creatividade ao empregar a banda deseñada para realizar traballos de expresión escrita seguindo a liña de traballo proposta por Bibliotecas Escolares de Galicia para este curso. Esta ferramenta pedagóxica foi incorporada en diversas ocasións, proporcionando aos estudantes unha plataforma para explorar e expresar as súas ideas de xeito máis dinámico e estruturado.

A banda deseñada, unha metodoloxía visual e didáctica, permitiu aos nenos e nenas desenvolver habilidades esenciais na escritura, tales como a organización de ideas, a coherencia e a cohesión textual. A través desta ferramenta, os estudantes puideron crear relatos, poemas e descricións, fomentando así a súa imaxinación e mellorando a súa competencia lingüística.

Durante as sesións, o alumnado mostrouse entusiasmado e participativo, gozando do proceso creativo que a banda deseñada facilita. Observamos unha notable mellora na calidade dos textos producidos, así como un maior interese pola escritura entre os nenos e nenas. Ademais, esta actividade fomentou o traballo colaborativo, xa que en moitas ocasións compartiron as súas creacións e proporcionaron retroalimentación construtiva entre eles.

Esta experiencia demostrou que a creatividade e a expresión escrita poden florecer cando se brindan os recursos adecuados e se estimula o interese dos alumnos.

Grazas á liña de traballo deste curso Bibliotecas escolares, a banda deseñada foi unha revelación nas nosas clases de expresión escrita. Vimos como o alumnado se involucra máis e se sente orgullosos dos seus traballos. Sen dúbida, seguiremos utilizándoa e explorando novas formas de facer que a escritura sexa unha actividade emocionante e enriquecedora para todos e todas.

Esta experiencia positiva non só enriquece a aprendizaxe académica dos estudantes, senón que tamén senta as bases para unha educación máis creativa e inclusiva, onde cada neno e nenas pode atopar a súa voz e expresala con confianza e orixinalidade.

MÁIS ACTIVIDADES

O martes 21 de maio de 2024 o alumnado de 5º e 6º de Educación primaria desfrutaron dunha emocionante visita aos museos da cidade de A Couña. A nosa excursión incluíu paradas en Domus, Acuario e Casa de las Ciencias. Durante a visita, os estudantes puideron aprender sobre a historia da humanidade en Domus, explorar a vida mariña no Acuario e descubrir os misterios da ciencia na Casa de las Ciencias e desfrutar do Planetario. Foi un día cheo de diversión e aprendizaxe para todos os participantes."

ODS 13 : ACCIÓN POLO CLIMA
O grupo de 6º de Educación Primaria traballou o ODS 13 Acción polo clima, que busca tomar medidas urxentes para combater o cambio climático e establecer unha resposta global para fortalecer a capacidade de adaptación e a resiliencia das distintas comunidades en relación cos riscos climáticos.
Despois da concienciación sobre a conservación dos ecosistemas realizada o ano anterior, este curso os alumnos e alumnas de sexto deron un paso máis alá e investigaron e puxeron en marcha algunhas das prácticas máis recomendables relacionadas coa agricultura sostible como modo de conservación e fomento da biodiversidade do planeta.

Desastres.

Doc.1

Doc.2

Doc.3

Doc.4
Agricultura rexenerativa
O inicio da nosa viaxe comezou coa documentación sobre o tema a través dos libros seleccionados da nosa Biblioteca e dos medios tecnolóxicos: especialmente coa visualización dos vídeos de “Javier Peña/Hope, en pie por el planeta”, sobre todo o que nos abriu o camiño foi: “Agricultura Rexenerativa: o futuro?” . Deste xeito,  o alumnado descubriu que había que empezar por “facelo todo ao revés”: deixar de cavar a terra, permitir a aparición de insectos, usar compostaxe vexetal, esmagar as plantas do ano anterior, usar a rotación de cultivos como control de pragas...
Así que comezamos por informarnos de cales eran as bases deste tipo de agricultura rexenerativa e das experiencias que se levaban a cabo na nosa terra. O alumnado, en parellas, fixo varias presentacións sobre os tres aspectos do noso proxecto: a compostaxe, o hotel de insectos e a agricultura rexenerativa e expuxéronas diante do grupo clase.

Documentos.

Agricultura rexenerativa.

Agricultura rexenerativa no noso horto: a compostaxe.
Unha vez que soubemos a teoría o seguinte paso foi levalo á práctica. Decidimos que o primeiro paso para aplicar a agricultura rexenerativa no noso horto sería preparar a terra para facer compostaxe na mesma.
 Aproveitamos o outono  e o inverno para machucar as plantas que quedaran na horta o curso anterior, cubrímola con cartóns (sen tinta) que había no centro, recollemos as follas e paus do patio e tapamos todo. Deste xeito puidemos comezar a facer compostaxe antes mesmo de contar cun composteiro.
As catástrofes marítimas: un alto no camiño
O 8 de decembro de 2023, o Toconao, un buque de carga perdeu seis colectores, polo menos un con pellets de plástico, a 80 quilómetros da costa de Viana do Castelo (Portugal). En poucos días espalláronse polas costas galegas, asturianas, cántabras e mesmo polas de Euskadi. Esta nova obrigounos a que parásemos a analizar algunhas das múltiples catástrofes marítimas que houbo fronte as nosas costas galegas nos últimos 50 anos.
Foi así como aprendemos nomes tan estraños como: Urquiola, Casón, Prestige... comprobamos como a historia se repite unha e outra vez e o final sempre é o mesmo: múltiples vítimas mortais e miles de quilómetros de natureza afectados.
Pero para os nenos e nenas de sexto foi un paso máis na concienciación sobre a importancia de conservar os ecosistemas e de loitar polo clima.

Documentos.

Agricultura rexenerativa. A compostaxe.

Proxecto de construción: un hotel de insectos!
Desde principio de curso o soño dos nenos e nenas de sexto foi a construción dun hotel de insectos á beira da horta escolar. A fase de documentación serviulles para coñecer as múltiples vantaxes que tería a súa edificación: aumento da biodiversidade da zona, aumento da polinización nos arredores, control de pragas sobre as hortalizas plantadas...
Unha vez que tiveron claros os beneficios, buscaron cales serían os materiais que precisarían para acometer a súa obra e, despois de elaborar carteis para os diferentes niveis escolares, decidiron pedirlle axuda a toda a comunidade educativa. Temos que darlle grazas a todos por colaborar, pero especialmente aos máis cativos do centro que foron ata o de agora os que máis achegas fixeron ao noso soño.
Estamos pendentes de pintar as “paredes” e de preparar os “cuartos”para os nosos bichiños. Coma sempre buscaremos que todos os nenos do colexio nos axuden na fase final do noso proxecto. Non nos esqueceremos de facer o concurso para elixir o mellor nome para o noso hotel. Animádevos a participar!  Non só será divertido, senón que lograremos un cambio real a favor do clima no noso entorno. Que máis se pode pedir!

Documentos.

Hotel de insectos

Doc.1

Doc.2

HORA DE PLANTAR NA NOSA HORTA!
Antes de poder plantar, acondicionamos a horta:  afondamos os bancais para que tivesen maior profundidade e cubrímolos con terra nova, aclimatamos os arredores con malla anti-herbas e, por último, aproveitando que estabamos a traballar as medidas de superficie, medimos a área coa que contabamos para cultivar.
Este ano decidimos “reutilizar”  para axudar a nosa economía e a ao medio ambiente, así que, seguindo co espírito da agricultura rexenerativa, aproveitamos as sementes e plantas do ano anterior e transplantámolas cando a choiva desta primavera nolo permitiu. Agora toca coidalas e ver como medran!

Durante o curso 2023/2024, o Proxecto de Desenvolvemento Integral (P.D.I.) centrouse no coidado do medio ambiente, especificamente na temática do ODS 14: Vida Submarina. Este enfoque busca sensibilizar e educar ao alumnado sobre a importancia da auga dos mares e océanos para a sustentabilidade do planeta.

Obxectivos

•  Concienciar ao alumnado sobre a importancia dos ecosistemas mariños.
• Fomentar o respecto e coidado do medio ambiente a través de accións concretas.
• Desenvolver habilidades de investigación e aprendizaxe autónomo nos estudantes.
• Promover a lectura e a reflexión crítica sobre temas medioambientais.

Actividades Realizadas

Lecturas e Análise de Libros
Seleccionáronse catro libros para a hora de ler durante o curso escolar 2023/2024:

• Descubramos los océanos
• Una bolsa de patatas fritas en la Polinesia de Jordi Sierra y Fabra
• Cuentos para salvar el planeta de Anna Casals y Paolo Ferri
• Poemar o mar de Antonio García Teijeiro

Cada libro foi lido e discutido en clase, fomentando a análise crítica e a reflexión sobre os temas presentados.

Vídeos Didácticos

Proxectáronse varios vídeos didácticos que abordaron a temática da vida submarina, a contaminación dos océanos e as medidas de conservación. Estes vídeos serviron como complemento visual ás lecturas e discusións en clase.

Obradoiros e Experimentos en Clase

Leváronse a cabo diversos obradoiros e experimentos para que os alumnos puidesen aplicar de maneira práctica os conceptos aprendidos.

Temporalización

As actividades desenvolvéronse durante o terceiro trimestre do curso, con periodicidade quincenal. Isto permitiu un seguimento continuo e unha integración adecuada dos contidos no plan de estudos.

Metodoloxía

Empregouse unha metodoloxía activa e de descubrimento guiado, promovendo a participación activa e a aprendizaxe autónoma dos alumnos. As actividades apoiáronse na maioría en soportes escritos, pero priorizouse o traballo a través da comunicación oral. Esta metodoloxía axustouse ás características individuais do alumnado, asegurando que cada estudante puidese participar e aprender de maneira efectiva.

Resultados e Avaliación

O alumnado demostrou un alto nivel de compromiso e comprensión sobre a importancia de coidar os océanos e mares. As actividades prácticas e as visitas didácticas foron especialmente efectivas para consolidar as aprendizaxes teóricas. A lectura dos libros seleccionados fomentou un interese xenuíno polos temas medioambientais e motivou discusións enriquecedoras en clase.

Conclusión

O proxecto "Valor da Auga dos Mares e Océanos" logrou os seus obxectivos de sensibilización e educación ambiental. Os alumnos de 4º de Educación Primaria non só adquiriron coñecementos sobre a vida submarina, senón que tamén desenvolveron unha actitude proactiva cara á protección do medio ambiente. Este enfoque educativo integral sentará as bases para futuros proxectos que continúen promovendo a sustentabilidade e o respecto polo noso planeta.

Recomendacións

Para próximos cursos, recoméndase:

1. Ampliar a gama de materiais didácticos, incluíndo recursos dixitais interactivos.
2. Fortalecer a colaboración con organizacións medioambientais para realizar proxectos conxuntos.
3. Continuar coa metodoloxía activa e de descubrimento guiado, adaptando as actividades ás novas tecnoloxías e recursos educativos dispoñibles.

A  hora de ler realízase todos os días, de 12:00 a 12:20 horas e a súa configuración está deseñada pola titora Eva Vidal Ferro (3 sesións) e por María Concepción López Martínez (2 sesións). Aínda que moitas das sesións deste curso tamén contamos coa inestimable colaboración da responsable de biblioteca.

Nas diferentes actividades que se fixeron procuráronse cubrir os diferentes gustos do noso alumnado, polo que buscamos que as lecturas e as actividades ao longo do curso fosen variadas en contidos, xénero, tipoloxía e complexidade. Para isto utilizamos diferentes soportes: impresos e electrónicos (libros de lectura propiamente ditos, prensa, libros de consulta, cómics, folletos, obras de teatro, Internet… tanto en galego como en castelán. 
No curso escolar 2023/2024  realizamos as seguintes actividades:
1º trimestre: lecturas comúns a todos os nenos e nenas.

•    Castelán: La vuelta al mundo en 80 días. Ed. Almadraba. O Club de lectura de 6º curso de Educación Primaria traballou o libro durante o mes de setembro e outubro. O libro Trata sobre o cabaleiro inglés Phileas Fogg quere demostrarlle á sociedade do seu tempo (1872) que se pode dar a volta ao mundo en só 80 días. Durante a viaxe, Fogg e o seu servo Passepartout teñen que loitar contra todo tipo de obstáculos e, sobre todo, contra o paso do tempo. Este libro foi a escusa perfecta para que o alumnado de sexto sentise curiosidade pola vida no século XIX, polas diferencias culturais en todo o mundo, polos fusos horarios e o seu funcionamento, polos medios de transporte e a súa evolución ao longo da historia... e mesmo polos debuxos animados que vían os seus pais e a súa titora cando eran coma eles. Os medios tecnolóxicos facilitáronnos descubrir todo isto... a continuación deixámosvos dous enlaces que empregamos ao longo da nosa lectura. As actividades que realizamos foron as seguintes:

• Debuxos animados: “Willy Fog: la Vuelta al mundo” (canción)
• Realizamos a viaxe de Phileas Fogg co Google Earth

•    Galego: Obra de teatro “SuperLeo e os personaxes máxicos”.(Día das Bibliotecas). Este ano, como os maiores do colexio, tocounos levar o peso da celebración do Día das Bibliotecas Escolares, o 25 de outubro. Pero para que esta festa puidese ser posible os nenos e nenas de 6º dedicáronlle moitas sesións de lectura a memorizar e a ensaiar a obra que escribiu para eles a responsable da nosa biblioteca. Despois chegaría o momento, tan esperado, de vestir os traxes dos seus personaxes literarios favoritos, desde Harry Potter ata os protagonistas dos contos clásicos, dando vida ás historias que lles gustan. O ambiente estaba cheo de maxia e aventura, e a ilusión polos libros estaba no aire. As actividades deste día comezaron a primeira hora da mañá coa representación da obra titulada “Superleo e os personaxes máxicos” na que dunha forma lúdica e divertida ían inculcando nos nenos e nenas a formación de usuarios. A xornada culminou cun concurso no os protagonistas da obra ( os nenos e nenas de 6º EP) ían facendo preguntas ao público infantil sobre diversos aspectos do funcionamento da biblioteca. A celebración do Día da Biblioteca Escolar no CEIP Manuel Sueiro non só promoveu a importancia da lectura, senón que reforzou o vínculo entre a comunidade escolar e a biblioteca.

•    Castelán: Folletos/ trípticos publicitarios elaborados polo propio alumnado. Cando planificamos a organización da hora de ler tiñamos claro que un dos obxectivos ía ser fomentar o gusto pola lectura e, para logralo, iamos ler en diferentes formatos e soportes. O que nunca pensamos é que os nosos alumnos e alumnas de 6º de EP serían capaces de crear eses propios documentos con tanta calidade. A finais do primeiro trimestre cada neno e nena elixiu un tema do que era “experto”, ampliou a información que tiña, organizou o seu tríptico, decidiu como escribilo (se a man ou con ordenador) e creou un folleto que máis tarde lle presentou ao grupo clase. Desde entón todos os trípticos presiden o corredor do colexio baixo o lema (elixido democraticamente) : “¿Qué quieres aprender hoy?”.
    Este foi o modo en que os nosos lectores de sexto se converteron en escritores e publicistas por uns días. Agora toda a comunidade educativa ten a oportunidade de ler o que eles escribiron. Non dubidedes en pasarvos polo noso recuncho!

2º trimestre: lecturas comúns a todos os nenos e nenas:

•    Galego: Segredos Soterrados. Xabier Domínguez Pérez e Alba de Evan Freijedo. Ed. Xerais. O Club de lectura de 6º curso de Educación Primaria traballou o libro durante o mes de xaneiro e febreiro. O libro relata unha aventura nun campamento de Muiños (Ourense) nos traslade a principios do século XX e remova nas nosas mentes o aprendido no primeiro trimestre sobre a II Guerra Mundial. Pois isto foi o que lograron os seus autores ao escribir a historia de Anxela, Sabela, Jorge e a “especial”gata Morriña.    Os protagonistas deste libro conseguiron que nos mergullásemos nunha trama onde se entrelazaron os intereses económicos e corruptos dunha poderosa multinacional, coa defensa do medio ambiente e coa presenza nazi en Galicia. Unha trama que lle encantou aos nosos lectores de 6º e na que afondamos grazas ao Kahoot que crearon os nosos compañeiros de 5º EP e do encontro que tivemos cunha das súas autoras: Alba De Evan. Este foi un  dos libros que máis nos gustou este ano.

•    Galego: O destino de Kameko de Abel Alves Ed. Aira. O Club de lectura de 6º curso de Educación Primaria traballou o libro durante o mes de marzo. A iniciación no universo da banda deseñada en galego  chegou a sexto a través do libro “O destino de Kameko” do escritor Abel Alves e con Jorge Campos como ilustrador. Este libro naceu nunha “fabrica de soños nada en Allariz”: Aira editorial, unha desas xoias coas que contamos en Ourense e que as veces non valoramos o suficiente. A historia de Chiharu, unha moza orfa, salvada da morte por unha misteriosa guerreira, cativou aos nenos e nenas de sexto. Eles tan acostumados ao mundo do “manga”, á cultura do Xapón e ó mundo oriental, explicáronlle a esta titora as reviravoltas desta obra... Quen era a nena que levaba sempre unha tartaruga no alto do cocorote? Por que quere apreixala o máis despiadado asasino do imperio? Eles axudáronme a entender esta banda deseñada e eu, como agradecemento, ensineilles os debuxos animados máis orientais e orixinais da miña época e recomendeilles os “mangas” baseados neles: “O doutor  Slump e Arale”. Este libro foi outro acerto na nosa selección, non só porque gozaron moito léndoo senón porque lles deu ás para realizar os seus propios cómics.

•    Galego: “Miña casiña, meu lar” de Rosalia de Castro (poema) convertido en banda deseñada. Continuamos coa lectura en todos os xéneros e formatos. Agora, aproveitando a iniciativa da Fundación Rosalía de Castro conmemoramos o día da escritora, o 23 de febreiro, para lermos o poema “Miña casiña, meu lar” de Follas Novas, no que unha muller pobre conta un capítulo da súa épica diaria: a de sobrevivir. Esta muller que vén de Santiago a Padrón e chega á casa mollada e esfameada, a pesar de que carece de todo e de que os seus avaros veciños lle negan o que lles sobra, consegue o milagre da supervivencia: facer un humilde caldo de gloria e un bolo do pote.
    A comprensión do poema, o análise do léxico e a morfoloxía do mesmo fixeron que fósemos capaces de facer o noso primeiro comentario de texto. Despois virían a memorización e o recitado posterior a carón do resto dos compañeiros do centro. E non podemos esquecer, a parte máis divertida, transformalo nunha banda deseñada como a que acababamos de ler na historia de “Destino de Kameko”.
    Ademais descubrimos que Rosalía, a do XIX, non deixa de sorprendernos e este ano lemos unha adaptación (da man da coordinadora de Normalización Lingüística), na clase  e para o resto do colexio, do que se considera o primeiro manifesto feminista da historia: Lieders.
    Rosalía sempre universal, como ponte de unión entre o feminismo, a banda deseñada e a solidariedade das persoas e dos pobos... outro gran descubrimento para os nosos lectores.
 
•    Castelán/ galego: novas sobre “pioneiras galegas”.

3º trimestre: lecturas comúns a todos os nenos e nenas:

•    Galego: obra de teatro: “Leo chega do espazo”. Os alumnos de sexto volvéronse a converter en actores e actrices neste terceiro trimestre. Tiveron que dedicar moito tempo e esforzo para memorizar e ensaiar a obra escollida para conmemorar o Día do Libro. Esta vez para representaron: ” Leo chega do espazo”, unha obra adaptada e dirixida polo equipo de biblioteca, que narra a historia dun libro espacial que, perdido e triste, chega ao noso planeta. Ao chegar, atópase co Libro de Rexistro da biblioteca do CEIP Manuel Sueiro, que se converte na súa guía neste novo mundo. A través dunha viaxe máxica polas instalacións da biblioteca, Leo descobre a organización do espazo, a clasificación dos fondos documentais e a gran variedade de libros que ten á súa disposición. A obra, chea de humor e valores como a amizade, a curiosidade e o amor pola lectura, foi un completo éxito. Representouse en varias funcións ao longo do Día do Libro para que todo o alumnado puidese gozar con ela.

•    Castelán e galego: contos do apadriñamento lector para o día do libro.

•    Galego:  “A Balada dos Unicornios” de Ledicia Costas. Ed. Xerais. O Club de lectura de 6º curso de Educación Primaria traballou o libro durante o mes de maio. Non podía rematar o curso sen lermos algo da escritora por excelencia na actualidade da narrativa infanta-xuvenil en Galicia. Sí, a mesma, Ledicia Costas. Esta vez escollemos o libro a “Balada dos Unicornios” da ed. Xerais.    A obra transcorre na Escola de Artefactos e Oficios, onde os mozos e mozas máis brillantes son capaces de crear casas motorizadas, sombreiros voadores e outras proezas abraiantes. Ágata McLeod é unha das mellores alumnas, pero hai moitas cousas que descoñece da institución... e do seu pasado. A inventora terá que viaxar á orixe do mundo nunha travesía ateigada de aventuras e perigos. Fantasía e ciencia mestúranse nunha loita sen cuartel que enfronta corvos e unicornios. A verdade é que dende o inicio a historia esta tan chea de intrigas que os nosos nenos e nenas de sexto estiveron a piques de perderse. Pero unha lectura ao aire libre e  en contacto coa herba fresca foi suficiente para reconectalos co que Ledicia lles quería contar. A ver se deixa de chover e podemos repetir a experiencia!

MOCHILAS VIAXEIRAS. 1º EDUCACIÓN PRIMARIA. 

O curso escolar 2023/2024 o alumnado de  1º curso utilizaron dúas mochilas viaxeiras que foron intercambiadas cada venres durante todo o curso. O traballo do alumnado queda reflectido nos debuxos que se acompañan nos libros configurados para elo.

As mochilas viaxeiras permiten ao alumnado un préstamo por un período dunha semana, para compartir coas familias o contido da mesma. O  contido do material foi escollido polo titora de 1ºcurso, supervisado pola biblioteca e sendo as veces os nenos os que escollían os libros , pero sempre procurando que teña un libro en galego e un libro en castelán.

Acompañan a estes materiais “O diario da mochila” no que, tanto os nenos/as como as súas familias, aportan a súa opinión, debuxos, achegas, …, sobre o contido da mochila.
Algún exemplo do material que acompaña a mochila do alumando de 1º curso de Educación Primaria foi o seguinte.

1 mochila:
•    Lingua Galega. Cando Leo         
•    Lingua castelá. Palabras con corazón                     
•    Caracola.

2 mochila:
•    Lingua Galega. O paraugas de Cebra
•    Lingua castelá. Infinito
•    Caracola

O principal problema co que nos atopamos é a falta de estímulos positivos que reforcen o gusto pola lectura como acto lúdico, divertido e enriquecedor. Por tanto a mochila é unha invitación a disfrutar dos libros en compañía, compartindo coa familia os sentimentos e sensacións que aportan as lecturas. Temos que ensinar ao alumno a entender que nela podemos atopar catro funcións:

•    A lectura serve para informarnos.
•    A lectura serve para aprender.
•    Alectura serve para gozar.
•    A lectura serve para posibilitar unha opinión propia e critica.

Como conclusión debemos seguir fomentado o gusto pola lectura dos nosos alumnos .

PDI 1º EDUCACIÓN PRIMARIA.

O Curso 2023/2024 o P.D.I. do CEIP Manuel Sueiro centraráse nos obxectivos do desenvolvemento sostible 2030. O grupo de 1º de Educación Primaria, decidiu centrar o seu Proxecto Documental Integrado (PDI) no 3º obxectivo na procura dunha vida sana e promover o benestar para todos e todas as idades.
O porqué deste traballo integrado :
•Aumenta a motivación.
•Máis creatividade e a aprendizaxe.
•Mellora a comunicación e reduce a tensión.
•Mellores resultados, aumentando a eficiencia e a produtividade.
Traballamos os seguintes OBXECTIVOS:
•Construír confianza co alumando e coas actividades propostas por eles.
•Crear sentido de pertenza.
•Involucrar ao alumnado na toma de decisións.
•Buscar o entendemento entre partes.
•Impulsar a comunicación.
•Aproveitar a diversidade.
•Celebrar os éxitos do grupo.
•Favorecer o compromiso mutuo e a responsabilidade compartida.
Ademais dos obxectivos, os obxectivos que se perseguiron con este proxecto documental integradoson os seguintes:  
Obxectivo xeral:
•Ser capaz de coñecer e identificar as súas emocións e interpretar os seus sentimentos e así poder xestionalos como instrumento de mellora da convivencia cos demais sendo una das ferramentas fundamentais para mellorar o autoconcepto e a autoestima.
•Tomar conciencia do valor que teñen os elementos da natureza e do planeta.
Obxectivos específicos:
1.Recoñecer e identificar as propias emocións en distintas situacións.
2. Interpretar o que sentimos en diferentes momentos da nosa vida.
3. Recoñecer as emocións e sentimentos positivos propios, como ferramenta para mellorar a nosa autoestima e autoconcepto.
4. Coñecer as características dos alimentos ( grupos de alimentos, calidades, nutrientes,..)
5. Coñecer as recomendacións nutricionais ( por grupos de idades, por hábitos de vida…)
6.Coñecer que enfermedades pódense contraer en caso de non comer axeitadamente.
7. Fomentar o exercicio físico e a práctica do ocio activo.
8. Fomentar el reciclado , reducción..
9. Promover el funcionamiento de huertos.
Contidos:
1.Diferentes emocións: tenrura , amor, odio, tensión felicidade, tristeza, medo asombro…..
2.As características que definen a persoa: .
3.O respecto aos outros. O rexeitamento dos casos de abuso, ciberacoso, marxinación e exclusió
4.O respecto dos dereitos humanos e os dereitos da infancia:.
5.O respecto da diversidade cultural e das tradicións.
6.O diálogo e a argumentación na toma de decisións en común e a resolución pacífica de conflitos.
7.O recoñecemento da diversidade de valores, fins e modelos de vida e o respecto aos proxectos persoais dos outros.
8.Hábitos saudables relacionados co benestar físico do ser humano: hixiene, alimentación variada, equilibrada e sustentable, exercicio físico, contacto coa natureza, descanso e coidado do corpo como medio para previr posibles enfermedades.
Criterios de avaliación:
1.Interactuar cos outros adoptando condutas cívicas e éticas orientadas polos valores comúns, a partir do coñecemento, dos dereitos humanos e dos principios constitucionais fundamentais .
2. Xestionar equilibradamente pensamentos, sentimentos e emocións e desenvolver unha actitude de estima e coidado de si mesmo ou si mesma, dos demais e da contorna.
3. Construír un adecuado concepto de si mesmo ou si mesma en relación cos demais e coa natureza.
4. Amosar un xeito de convivencia democrática, xusta, inclusiva, respectuosa e pacífica, a partir da investigación e da comprensión da natureza social e política .
5. Reflexionar e asumir un compromiso activo e crítico con valores relativos á solidariedade e ao respecto ás minorías e ás identidades etnoculturais e de xénero.
6. Desenvolver unha posición crítica e participativa con respecto ao noso modelo de consumo, a relación coa natureza e a utilización sostible dos recursos naturais.
Indicadores de logro ou desempeño.
1.Coñecer e enumerar distintas emocións.
2.Identificar diferentes feitos que poden producir una mesma emoción.
3.Enumerar distintos modos de actuación ante unha mesma emoción.
4.Analizar situacións reais, identificando a emoción producida e a resposta ante a mesma.
5.Definir estratexias e/ou ferramentas para anticiparse á resposta ante unha emoción.
6.Practicar a empatía nas relacións cos demais como instrumento para mellorar a convivencia cos outros.
7.Describir modelos de comportamento propios baseados en emocións e sentimentos positivos.
8.Identificar os elementos da natureza e do planeta.
9.Describir o papel que temos en coidar o medio ambiente que nos rodea e no resto do mundo.
10.Realizar unha acción de coidado do medio ambiente que podamos compartir co resto da contorna educativa e comunitaria.
11.Identificar e recoñecer a importancia de protexer a biodiversidade no planeta que habitamos.
12.Describir as consecuencias que ten a sobreexplotación dos recursos naturais no medio ambiente.
13.Participar na defensa do medio ambiente.
14.Desenvolver unha posición crítica e participativa con respecto ao noso modelo de consumo, a relación coa natureza e a utilización sostible dos recursos naturais.
15.Promover accións de mobilización e incidencia polo coidado do medio ambiente nas nosas contornas educativas e comunitarias
Número de sesións: Traballarase dentro da aula en todo momento, pero de forma específica adicaráselle sesión de 50 minutos .
Temporalización:  Durante todo o curso en sesións de 50 minutos.
Metodoloxía: A metodoloxía será dinámica, participativa e lúdica, sen esquecer os nosos propósitos.
Traballarermos alternando a organización do traballo individual, por  parellas, en pequeno grupo ou en grupo clase. Contaremos cun recuncho para os materias dentro da aula e cun espazo no corredor para a exposición dos traballos realizados.
A metodoloxía dará resposta aos principios de actividad e motivación, conxugándose co o interés e a intuición.
As actividades realizadas ao longo do curso centráronse na lectura e realización de diversos murais e traballos en grupo dos seguintes contos:
1º Trimestre:
•Luuume!!,
•El cazo de Lorenzo,Isabelle Carrier
2º Trimestre:
•El hilo invisible, Miriam Tirado
•¿Somos lo que comemos? DK edit.
3º Trimestre:
•El pez Arcoiris, Marcus Pfister
•Xela,a superheroína da aldea, Inma Soto
Traballouse en todo momento  a saude e o benestar , utilizando :
o xogo como medio para facerlles confiar nas suas capacidades, ser curiosos e experimentar.
Traballamos a aceptación do propio corpo.
realizamos todos os dias un ratiño de Midfulness , para nenos.
AVALIACIÓN:
Será continua integradora, e dicir atendendo as diferencias entre o alumnado, baseada na observación diaria , cun rexistro de ítems. Na táboa indícanse os seguintes astectos: S- si, N-non, Me- mellorable
Avaliación profesorado: (Si, non, mellorable).
A experiencia resultou satisfactoria?            
Cal foi o sentir do alumnado?            
Os nenos/as foron protagonistas?            
Participaron as familias?            
Foi axeitada a temporalización?            
Acadáronse os obxectivos específicos propostos?            
As actividades resultaron atractivas?            
Os recursos proporcionados pola biblioteca foron os axeitados?            
A metodoloxía de aprendizaxe por proxectos resulta ben?            
Desenvolvemos os obxectivos iniciais?            
O proxecto aplicase a vida cotiá do alumnado?            
Avaliación alumando: (Si, non, mellorable).
A experiencia resultouche satisfactoria?            
Te consideraches que fuches o protagonista da actividade?            
A túa familia axudouche a entender os libros?            
Deuche tempo a ler cada un dos libros?            
Gustáronche os libros?            
Serías capaz de aplicar o que aprendiches para conseguir novos amigos/as?

Resultouche interesante o que liches nos libros?            
Como conclusión, conseguimos ter un grupo unido, onde todos os nenos se axudan entre .Destacar a  valoracion positiva e necesaria que fan da realización de pequenas sesións de mindfulness para a súa saude e benestar.

HORA DE LEER

O curso escolar 2023/2024, a hora de ler, realizouse todos os días despois do recreo co obxectivo prioritario Contribuír ao fomento do gusto pola lectura.
A configuración da hora de ler estará deseñada pola mestra Marta Herrán López, titora de 1º E.P. os luns, xoves e venres e Mª del Mar Pereira Gil os  martes centrándose nos seguintes obxectivos
Obxectivos:
•    Desfrutar dos nosos contos preferidos.
•    Reducir o estrés, mellorar a concentración e incrementar o benestar emocional do alumnado a través de prácticas como o mindfulness e o yoga.
•    Traballar os valores de respeto á natureza, amizade, tolerancia e compañerismo entre outros.
•    Mellorar a lectura (comprensión e expresión lectora)
•    Desenvolver a súa creatividade a través da expresión plástica.
•    Ampliar o vocabulario a través dos contos.
•    Traballar as emocións a través dos contos.
•    Traballar a poesía.
•    Coñecer as partes do cómic.
Actividades.
•    Selección dos contos que lle gusten aos nen@s para traballar a saude e benestar un dos obxectivos de desenvolvemento sostenible.
•    Lectura dos contos que @s nen@s traen da súa casa para compartilos cos seus compañeiros.
•    Actividades de mindfulness antes de empezar a lectura para que l@s niñ@s estén máis concentrados e atentos na tarefa.
•    Actividades de ioga para traballar os medos e inseguridades.
•    Ler o conto en voz alta entre todos, a mestra ou algún compañeiro.
•    Dramatizar algún dos conto.
•    Actividades plásticas e creativas dos contos que traballamos.
•    Escoitar o conto contado por outras persoas.
•    Lemos poesía.
•    Creamos poemas para o día da poesía.
•    Iniciamos no cómic coñecendo as súas partes: viñetas, globos, espazo do narrador, onomatopeas, símbolos e liñas de movemento.
•    Ler os contos que traemos para os nosos proxectos  e aproveitalos para traballar algún contido que nos interese.
Temporalización.
Na hora de ler, que se realizou todos os días despois do recreo, de  12:00 a 12:20  traballamos  os seguintes contos:
1º trimestre:
O primeiro conto  que traballamos foi "Luuume".  Comezamos coa xestión de emocións:  Mama Pinza, Papa mestra Novelo e os seus amigos apagan o lume de Mixto e fanlle entender que enfadarse non é malo, o que non está ben é que a ira se apodere de ti. Como unha das mensaxes centrais destacouse a importancia de comprender as emocións e aprender a xestionalas. Despois de moitas lecturas, de comprender o conto, traballamos os personaxes (como falan, como se moven...) fomos a realizar unha representación aos compañeiros doutras aulas na biblioteca. Tamén fixemos unha bonita manualidade de todos personaxes que podedes ver neste enlace:https://www.edu.xunta.gal/centros/ceipmanuelsueiro/node/2343. E comenzamos as técnicas de respiración, aprendendo a manter a calma mediante prácticas de mindfulness.
Tamén fixemos durante o Samaín 4 sesións  de ioga para traballar os medos.
1º SESIÓN: Cando temos medos estamos fronte a algo que pensamos que é perigoso. Os medos son moi importantes porque nos protexen dos perigos, pero claro, as veces temos medos de cousas que non existen, que están na nosa imaxinación, algo que vimos nunha película pero que non ten nada que ver coa nosa realidade (de onde estamos e do momento no que nos atopamos). De aí a importancia de usar os ANTIMEDOS para que o medo non chegue a paralizarnos. Cando temos un pouco de medo o noso corazón vai un pouco máis rápido e aparécenos pensamentos negativos e con un pouco de drama (imaxinamos o peor que nos poden pasar). Cando temos un pouco máis de medo xa nos sentimos máis nerviosos, o noso corpo está máis tenso pero ainda podemos saír correndo e actuar. Pero cando sentimos moitísimo medo, este paralízanos e deixamos de facer cousas que nos gustan por esta emoción, aquí tamén nos poden axudar os ANTIMEDOS. Imos facer unhas sesións de IOGA para que estos medos non nos paralicen pero antes elaboramos unha lista de cousas que nos dan medo. Xa tes a lista feita? Pois agora imos coller 3 cores e rodeamos cunha cor o que nos da moito medo, con outra o que nos da pouco medo e coa última o que nos da medio medo. Unha vez teñamos feita a lista deixámola e comezamos a nosa clase de IOGA. Levantados e estirados na postura da montaña pomos a man dereita no noso corazón e aí respiramos. Cando temos medo sentímonos moi pequeniños e deixamos de confiar. Para confiar tapamos os ollos cun pano, comprobamos que non vemos nada e camiñamos se temos esterilla no borde da esterilla cos pes descalzos e senón arredor das mesas da nosa aula. Despois colocámonos no medio da esterilla e facemos un saúdo ao sol cos ollos pechados (entro no meu corazón, saúdo ao sol, saúdo á terra, como un sapo que salta a auga, arrástrase como unha serpe sssssssss, camiñando subo cara a montaña, ráscome as  pulgas dunha perna, logo da outra e o sapiño volve saltar, adeus terra, adeus sol e volvo ao meu corazón) Que tal foi? Cada vez que facemos algo cos ollos pechados temos que confiar moito e entón é un ANTIMEDO moi efectivo.
2ª SESIÓN: Como podemos facer co noso corpo para non sentir tanto MEDO? Posturas fortes e valentes. Queredes aprender alguna? Precisamos un dado e respiramos na postura as veces que nos saen no dado.
1º Postura da árbore: é unha postura de forza e equilibrio que nos axuda a enraizar e sentirnos tan seguros coma umha árbore. Tiro o dado e respiramos as veces que nos toca. Unhas respiraciones nun lado e otras no outro.
2ª Postura do/a bailarín/a: Podemos usar a parede se perdemos o equilibrio (collemos o pe dereito coa man dereita e inclinámonos un pouquiño cara adiante, despois co outro pé)
3ª Postura  do avión: unha perna estirada e a outra apoiada e os brazos na cadeira, primeiro cunha perna e despois coa outra. Tiramos o dado.
4ª Esta última e a máis complicada e tamén nos vai axudar a superar os nosos medos. Sentámos coa espalda apoiada na parede e tocamos os talóns. Despois colocamos as nosas mans onde están os nosos talóns na parede. Colocamos o interior dos cóbados mirándose e despois subimos con coidado a parede. Xa atemos máis confianza co noso corpo.
3ª SESIÓN
Quen é o animal máis valente? O LEÓN. Pois imos respirar coma él para sacar os nosos medos que non son reais. Sentados coas nalgas nos talóns collemos moito aire e ao exhalar soltamos un ruxido de león quitando todos os medos do noso corpo (mirando cara arriba e sacando a lingua cara abaixo) Repetimos as veces que nos fagan falta ata que xa non quede ningún rastro de medos.
4ª SESIÓN:
E coa nosa MENTE que pasa?
Cando temos moito medo temos moitos pensamentos e a maioría son negativos. Para limpar todos estos pensamentos a min axúdame moito RESPIRAR.
Temos 4, 5 obxectos por exemplo unha piña ou calquera cousa do outono que atopamos no bosque, unha pedra ou unha concha que colleramos na praia, un pauciño, unha folliña. Colocamos os obxectos nun lado e coas pernas dobradas en postura de ioga imos collendo os obxectos, colocámolos entre o peito (onde colocamos as mans para facer o aummm) e respiramos e imos deixando os obxectos no outro lado. A pedriña ten unha mensaxe moi especial, está escrito (Non teño medo, moi valente son) Esta frase vainos a axudar para os nosos medos así que repetímola varias veces (non teño medo coas mans no peito, moi valente son levantamos os brazos cara arriba e coas mans estiradas) Repetimos as frases por dentro e sen xentos. Repetir estas frases axúdanos a ter menos medos, a ter pensamentos máis positivos e sen medos no noso corazón. Teño máis confianza incluso se camino cos ollos pechados. Agora que xa fixemos estas actividades ANTIMEDOS volvemos a coller a nosa lista e agora podes ver se estas cousas che siguen dando tanto menos coma antes ou se alguna xa non che da medo. Revisámola e guardamos esta lista na nos casa nunha caixiña ou nun sitio para sacala e apuntar os novos medos que van aparecendo e seguimos revisándoa. Acórdate de facer as actividades ANTIMEDOS para que fuxan. Para rematar a sesión cantamos: Eu son único, eu son magnífico/ non hai ninguén coma min.Ti eres único, ti es magnifico/  Non hai ninguen coma ti.
2º trimestre:
Grazas. Historia dun rueiro; conta a historia sobre a convivencia e as relacións humanas. Unha historia sobre todos nós. Por mor dunha avaría inesperada, a vida do rueiro vai mudar totalmente. Grazas á curiosidade e á empatía, os veciños e veciñas van chegar lonxe, moi lonxe. E farano xuntos. A partir do conto, ademais de desfrutar da súa lectura, traballamos a comprensión e a descrición dos seus personaxes (como son, como van vestidos, que é o que lles gusta facer, onde viven…) e aproveitamos esa actividade para coñecer a nosa contorna, onde vivimos nós, como é a nosa casa  nosos/as compañeiros/as.Disfrutamos coloreando e facendo os debuxos dos seus maravillosos personaxes que despois levamos para casa e así contarlle a historia a nosa familia.
3º trimestre:
Como neste trimestre a escritora de Xela. A superheroína de aldea Inma Soto ven a visitarnos a nosa escola traballamos antes o seu conto. Como Xela disfruta do espazo amable no que vive,o entorno rural xogando ao aire libre, observando os animaliños e coidando deles e da importancia de alimentarse ben (os vexetais da horta, os ovos das pitas, a carne da veciña e a mel do seu avó) para ser unha nena sá e forte. Traballamos o texto, a súa comprensión e fixemos un kahoot para avaliar a comprensión do conto, que elaborou o titor de 2º e que aos nen@s encantoulles. Tamén traballamos os animais que saían no conto facendo unha ficha de cada animal facendo un dibuxo, características físicas, tipo de animal, alimentación, maneira de desprazarse, forma de reproducirse e así traballamos  o currículo de ciencias naturais. Durante todo o curso os nenos foron traendo os seus contos favoritos, que por suposto contáronllo os/as seus compañeiros/as. Estos contos foron:
- A toupiña que quería saber
- A xoaniña rosmona.
-La pandilla de los 11
-La montaña de libros más alta del mundo
- Erase una vez una sirena.
Tamén durante todo o curso fixemos todos os días unha actividade de mindfulness que @s nen@s xa necesitan e piden. Entre os exercicios realizados mostramos os seguintes:
-    RESPIRACIÓN: Inhalo nun tempo e exhalo en dous e imos aumentando inhalo en 2 e exalo en 4 sempre cos ollos pechados… (a exhalación o dobre ca inhalación)
-    OS CINCO DEDOS DA RESPIRACIÓN: Levanta a túa man e estira os dedos como una estrela. Co dedo índice da outra man traza ou dibuja imaginariamente a man que tes estirada. No proceso inhalas, sosten o aire uns segundos, retes arriba e exhalas baixando. Tomas una pausa corta nos puntos e vales da túa mano. Sacude agora as túas mans e avalia como te sentes. Senteste máis calmado? Ou necesitas facelo outra vez? Se é así, toma 5 máis.
-    RESPIRACIÓN PRANAYAMA: nesta respiración obstrúense as fosas nasais cos dedos, primeiro unha e logo otra, inspirase pola dereita, retense o aire e logo exhalase pola esquerda, e despois en dirección contraria.
-    RESPIRA MENTRES FAS FIGURAS: Imaxina un triángulo de tres lados: co dedo índice inhala subindo o triángulo, baixa retendo o aire e exhala completando o triándulo.
Ahora facemos un cadrado: inhala facendo o lado darriba, reteño metres baixo, exhala mentres fago o lado de abaixo e reteño mentres subo. Primeiro facémolo co dedo índice e despois coa mente.  Por último facemos un círculo comezamos inhalando mentres facemos media circunferencia hacia a esquerda e exhalamos soltando o aire ata chegar a completar o círculo.
-    RESPIRACIÓN DE PRETZEL : A respiración é a de Pretzel ou do Nó. O primeiro que imos facer é estirar os brazos cos polgares cara abaixo, cruza os brazos, entrelaza os dedos e sostén as mans. Pasa as mans por debaixo cara o corazón. Imos a soster o nó aquí, apreta ben e toma aire, aguanta o aire e logo relaxa completamente. Se estás de pé, tamén podes cruzar as pernas antes de tomar aire para facer o nó completo. Estas respiracións practicamolas  mentres estén calmos, de esta maneira, será máis sinxelo usalas cando estén en momentos de alta ansiedade ou estrés. E canto máis vexan modelar estas respiracións, máis te imitarán.
-    RESPIRACIÓN DE S.T.A.R.T.: As próximas respiracións son de Disciplina
Consciente (Conscious Discipline), un programa que ensina aos nenos a regular as   emocións. E unha das cousas que ensinan é respirar co ventre ou diafragma - o cal chaman ser unha estrela.
Chámase a ESTRELA, en inglés, STAR, que polas letras significa Sorríe, Toma Aire e Relaxa.
Trátase de respirar profundo para inflar e desinflar a túa barriga. Para facelo ben vaite a axudar por unha man na túa barriga. O primeiro paso é sorrír, o que relaxa os músculos na túa cara e axuda a sentirse mellor no mesmo momento. Logo, toma aire (sinte como a túa barriga énchese e sae para fóra), e relaxa (deixa ir o aire e sente como a túa barriga vai cara adentro).
E concéntrate nunha exhalación máis longa, deixando que todo se vaia coa respiración: deixa ir o medo, a ansiedade, o estrés.
-    Audios: Tranquilos y atentos como una rana como una rana de Eline Snel.. 3 Atentos á respiración. 4 O exercicio do spaguetti  5. O botón da pausa 7. Un lugar seguro…
-    O MEU LUGAR SEGURO: (visualización)
Pechamos os ollos e pensamos nun lugar onde     vivimos unha emoción onde estábamos moi a gustiño (na praia, no campo, na montaña, no parque…) Benestar edónico.
Unha vez que estás aí contempla: que estás vendo?, Gústache o que ves? Que escoitas? (o son da auga, a avoa batendo ovos para facer unhas galletas…) A que cheiras? (ao mar, a comida da mamá, o cheiro verde do campo….) Que sintes? Nas mans, nos pes, hai brisa… Recordamoslle o ben que se sinten. Esto podemolo repetir varias veces para desois cando estén mal vaian ao seu lugar seguro e así poder relaxarse. (É un METAMOMENTO)
-    EXERCICIO COMER UNHA UVA PASA CON ATENCIÓN PLENA (KABAT ZINN)
-    Entre outras.
Como conclusión, destacar a  motivación que tiverom @s nen@s na hora de ler non só polos contos senón polas actividades de mindfulness . A valoración foi moi positiva tanto para nós como para eles e despois desta primeira experiencia pensamos continuar nos anos posteriores.