Ao longo do 1º trimestre e parte do 2º trimestre, o alumnado de 4º de Educación Primaria traballou o libro Xa non son malo! de Paula Merlán e Blanca Millán publicado por Antela Editorial.
Xa non son malo! é unha fermosa historia sobre a natureza, pois nela faise fincapé no desenvolvemento de actitudes de respecto ao medio ambiente ao tempo que se propoñen accións para o seu coidado. Así mesmo, póñense en valor as relacións dos membros dunha comunidade co seu entorno natural máis próximo.
É tamén unha historia sobre a amizade, sobre as relacións que se establecen entre os membros que forman parte dun mesma comunidade e, neste contexto, subxace a idea das segundas oportunidades: a posibilidade de liberarse de etiquetas e de romper con estereotipos tradicionais como forma de eliminar prexuízos e roles asociados a elas.
O libro conta a historia de dous compañeiros Lobo Feroz e Ourizo Rufo quenes comparten vivenda e traballan e realizan actividades a prol do coidado e da conservación do medio no que viven: as Fragas Floridas. Xuntos, axudan a evitar incendios, limpan os bosques, seleccionan e reciclan o lixo, consomen produtos da terra…
Malia todo, Lobo Feroz non está moi ben visto: a fin de contas é un lobo e os lobos, por natureza, son malos. Mais iste non é o caso, Lobo non se comporta segundo os estereotipos que lle veñen asociados. De feito, ao longo de todo o texto, Lobo afánese por conseguir que Lobiña Sorriso -de quen está profundamente namorado- mude a opinión que ten del. Lobo, de cativo, foi trasno, incluso “malo”, pero agora xa non o é (de aí o título do libro). A súa teima é conseguir que Lobiña Sorriso vexa tamén que é bo. Despois de diferentes sucesos nos que Lobo Feroz axuda poñendo en risco a súa vida, Lobiña cambia de opinión e dase conta que as segundas oportunidades son necesarias.
Actividade 1: Descubrimento
O alumnado chega un día ao colexio e atópase enriba das mesas un paquete de papel de xornal: o libro.
Ábreno e descubren a maqueta que hai no envoltorio. Despois, ben o libro. Esta actividade nos permite introducir o tema do coidado do medio ambiente, ao falaren, por exemplo sobre a embalaxe de agasallos, sobre a practicidade de usar o envoltorio (de cartón) para darle outro uso: unha maqueta. Esta actividade foi de expresión oral, fixemos unha chuvia de ideas sobre o que significa coidar o medio ambiente e sobre pequenas accións (como envolver un agasallo) que eles poden facer a diario.
Actividade 2: Lectura
Lectura individual silenciosa, lectura grupal en voz alta e lectura grupal dramatizada.
Actividade 3: A creación de libros
Intercambiamos información e coñecementos sobre a creación de libros: o traballo dos autores, dos editores, dos ilustradores… sempre partindo da información que atopamos no libro. Ademais, falamos sobre os tipos encuadernación, a maquetación, as edición, os rexistros, os datos que aparecen nos libros, o custo, a maquinaria, o tipo de papel…
Actividade 4: Maqueta
Montaron a maqueta da casiña que viña no envoltorio. Unha vez montada, cada un a decorou ao seu gusto.
Actividade 5: Caderniño
O conto vén cun marcapáxinas e cun caderniño de actividades que o alumnado foi realizando en diferentes momentos.
Actividade 6: Versionando o conto
Coincidindo co traballo de contidos da aula, o alumnado fixo a versión deste conto en poesía, creando, entre todos a versión en verso do conto.
Actividade 7: Ilustración
Realización de debuxos para ilustrar a versión en poesía do conto, que será entregada a final de curso para a biblioteca do centro.
Actividade 8: Produto final
Aos poucos, a rapazada foi elaborando debuxos e textos que tiveron como resultado final Xa non son malo! en poesía, libriño feito polo alumnado de 4º para agasallar á biblioteca do centro.