Que é un paseo “matemático”?, é necesario saber moito de matemáticas para poder seguir un percorrido polas rúas e prazas de Compostela?

Non é iso, senón que podamos engadir aos moitos atractivos que ten a cidade, a de atopar elementos e propiedades matemáticas onde menos se espera. Deste xeito comprenderemos a beleza que se pode xerar cun adecuado emprego de formas e propiedades xeométricas, e adestraremos a nosa mirada para captar as relacións matemáticas que ás veces se esconden nos obxectos máis inesperados.

Guiarannos por estes estupendos paseos matemáticos os profesores e profesoras:

• Julio Rodríguez Taboada - CPI dous Dis - Rois (A Coruña)
• José Mª Barca López - IES Laxeiro - Lalín (Pontevedra)
• Maruxa Barca López - IES A Sangriña - A Guarda (Pontevedra)
• Pilar García Agra - IES nº1 - Ordes (A Coruña)
• Julio Alfonso Rodríguez Taboada - IES As Barxas (Pontevedra)

Todos eles son profesores de matemáticas e membros da sección de Santiago da Asociación Galega de Profesores de Educación Matemática "AGAPEMA".

Antes de comezar os paseos matemáticos, tivemos unha pequena sesión na que se nos mostrou o obxectivo dos mesmos e os itinerarios para os diversos grupos, como podedes lembrar neste vídeo do momento.

• Data: 30 de setembro de 2023

O profesorado somos un colectivo que temos a voz como a principal ferramenta de traballo. É moi frecuente que o seu uso diario durante longas horas obrigue a un esforzo que vaia deteriorando pouco a pouco a súa calidade e é moi complicado recuperala sen someterse a tempadas de repouso. Malos hábitos de vida, acompañados dun mal uso desta pode provocar longas tempadas de afonía.

Este problema pode agravarse ata impedir o exercicio da nosa profesión. Por este motivo, o coidado da voz e a aprendizaxe de técnica vocal que fomenten o seu bo uso e eviten a aparición de alteracións gañan especial relevancia na nosa profesión. Neste curso imos achegarche esa información básica para o bo coidado e hixiene da voz.

Datas de realización: setembro (21-28), outubro (5-19-26) e novembro (2-9).

Horario: de 17:00 a 20:00H.

Lugar: Aula 9 do CAFI en Santiago de Compostela

Relator: Pablo García Ferradas

Código en fprofe: S2301106

Dispoñibles en Fprofe para a inscrición as actividades na Rede:

G2301035 - Elaboración de programacións didácticas coa aplicación informática PROENS para infantil e primaria

G2301036 - Elaboración de programacións didácticas coa aplicación informática PROENS para secundaria

Duración: 20 horas

Modalidade: na Rede (Platega)

Obxectivos:

1.Coñecer a estrutura básica do novo modelo curricular galego e dos elementos que o conforman, así como as relacións que entre eles se establecen e as posibilidades prácticas que permiten.

2.Realizar un primeiro achegamento práctico á aplicación informática corporativa para a elaboración de programacións nas etapas de infantil, primaria, secundaria e bacharelato.

3.Elaborar un exemplo básico de programación didáctica para un nivel educativo a través da aplicación informática corporativa de programacións.

Contidos:

1. O novo currículo galego e a programación didáctica.

2.A elaboración da programación didáctica na aplicación Proens.

Data límite de inscrición: 5 de xullo de 2023

Inicio do curso: 10 de xullo de 2023

O pasado 29 de marzo de 2023 tivo lugar no pazo de Congresos de Santiago de Compostela a presentación do novo modelo de competencias profesionais docentes.

Na seguinte ligazón están dispoñibles para a súa visualización as gravacións das diferentes sesións que tiveron lugar durante a xornada, cun total de 28 vídeos:

Escolma de vídeos da xornada de presentación do novo modelo CPD

O novo modelo de competencias profesionais docentes pode ser consultado aquí.

• Temporalización: do 30 de maio ao 4 de xullo de 2023.
• Obxectivos:
  • Utilizar de forma autónoma as tecnoloxías dixitais para garantir a accesibilidade universal, a inclusión e compromiso activo do alumnado.
  • Integrar de forma autónoma nos procesos de ensino e aprendizaxe os aspectos curriculares relativos ao desenvolvemento da competencia dixital do alumnado.
• Contidos:
  • Área 5: Empoderamento do alumnado (Nivel B1: Adopción)
  • Área 6: Desenvolvemento da competencia dixital do alumnado (Nivel B1: Adopción)
• Información importante:
  • Estas actividades son compatibles con outras actividades na Rede do plan de formación, pero non entre elas. 
  • É necesario revisar o nivel de acreditación en Fprofe > Acreditacións para que a formación elixida sexa acorde coas necesidades individuais de competencia e acreditación.
  • Poderás obter máis información sobre a acreditación da competencia dixital docente no enderezo web https://www.edu.xunta.gal/portal/competenciadixital ou no correo acreditacioncdd@edu.xunta.gal
• Ficha da actividade en Fprofe. 
• Data límite de inscrición: 21 de maio de 2023

Seguindo a obra A lavandeira de San Simón, con texto de Eva Mejuto e Ilustracións de Bea Gregores, percorreremos, partindo do Porto de Cesantes, as Illas de San Simón e Santo Antón, atendendo principalmente á historia dos seus anos máis negros, cando foi cárcere de campo de concentración franquista, entre 1936 e 1944. A segunda parte da ruta será no Porto da Portela, ao que accederemos desde o antigo lavadoiro da Xunqueira, percorrendo a pé o paseo da Portela, ata chegar ao Porto da Portela, seguindo as pistas das “lavandeiras” ou “madriñas”, a rede de axuda de mulleres que lavaban a roupa aos presos da Illa e do barco-prisión Upo Mendi. A Portela foi, tamén na Segunda Guerra Mundial, un lugar importante para a fuxida de xudeus. Unha familia da zona formou parte destas dúas redes solidarias, a de Faustino Otero (Faustino da Portela) e Bernardina Lino. Un roteiro pola literatura, pola Historia e a memoria.

• Data: 20 maio 2023
• Relatora: Eva Mejuto, xornalista e escritora
• Código en fprofe: G2203013

Esta experiencia didáctica propón dotar de contexto á obra de Olga Novo así como amosar o paso do tempo sobre as comunidades rurais e destacar algúns dos compoñentes destas que normalmente son pasados por alto.

Pola columna vertebral

O roteiro comeza nun punto de Vilarmao onde está o Simca 1200 en desuso dos veciños da familia da escritora onde naceu no 1975 Olga Novo.

A partir de aí, o percorrido atravesa toda a aldea en liña recta, semellando o que Novo califica como «unha estrutura de columna vertebral». A dinámica pasa a consistir na autora contando historias persoais relacionadas con cada casa. Unha das paradas que conta con maior simbolismo é a casa natal da poeta: «É de onde procede toda a miña familia paterna e, entón, hai algúns elementos a partir dos cales explico a miña obra, tamén para min mesma». Entre estes, atópase o tractor do seu pai do ano 1975, que representa todos os cambios dados na sociedade cara a maquinización e, a un tempo, na súa propia familia.

Ao tratarse dun paseo pola aldea na que a escritora desenvolveu gran parte da súa experiencia vital, un dos fins do itinerario é incidir sobre o factor humano e social presente en núcleos rurais como o de Vilarmao. Algunhas das figuras que Olga Novo quere poñer en valor son as de «tantas e tantas mulleres humildes cuxos labores e vidas resultaron invisibles». A autora subliña especialmente todo o legado que algunhas destas mulleres lle deixaron: «Ao carón delas aprendín diferentes cousas da vida moi importantes, quizais moito máis que aquelas que aprendín na escola».

Historias esquecidas

Do mesmo modo, a vida infantil no rural é outro dos perfís que busca destacar: «Os nenos e as nenas realizaban permanentemente tarefas de apoio nos traballos que resultaban esenciais para as comunidades campesiñas». A escritora incide na importancia de contar aquelas historias moitas veces obviadas: «Considero que teñen pasado á historia grandes poderes que nos atenazan máis que outra cousa. Polo contrario, non o fan aquelas persoas que verdadeiramente conforman e manteñen a vida».

A partir destas historias persoais, a autora busca poñer o foco nos cambios que sufriron as relacións entre os veciños do rural que, anteriormente, eran «de carácter familiar nun sentido amplo e profundo». Unha das causas que impulsaron estas e outras mudas ten que ver coa propiedade nos ambientes comunais e é apuntada por Novo: «A propiedade non era tan privada como agora, non había o sentido da intimidade de hoxe en día».

Datos importantes:

• Data: 13 de maio de 2023
• Relator: Olga Novo
• Horario: de 10:00 a 14:00h e de 16:00 a 20:00h.
• Código en  fprofe:  G2203014
• Lugar: Vilarmao

O día que eu nacín non había ningún gran sinal

xeaba

e a herba deixábase rumiar no estómago do frío.

         Olga Novo, Cráter, Editorial Toxosoutos, 2011.

Este percorrido reúne todos os elementos para ser un roteiro interdisciplinar: paisaxes preciosas, arquitectura palaciana; igrexas románicas e barrocas, cruceiros dignos de ver... e, por se fora pouco, o roteiro percorre  os lugares que foron escenarios da vida e da obra dunha das grandes escritoras da literatura española, Emilia Pardo Bazán; escritora, xornalista, tradutora, editora, condesa, feminista… O que vén sendo unha muller libre e adiantada ao seu tempo.

O seu paso pola comarca do Carballiño debeuse ao seu casamento temperá, con só dezaseis anos, co carballiñés José Quiroga Pérez de Deza; un fidalgo pertencente a unha familia sen títulos nobiliarios pero cun inmenso patrimonio difícil de cuantificar … A partir dese momento, a escritora vai pasar longas tempadas nas propiedades que os Quiroga posúen na comarca; na casa familiar dos Quiroga no centro urbano, que case parece estar presidindo a praza maior da vila que foi escenario da súa obra El cisne de Vilamorta, e tamén no Pazo de Banga, que Emilia denominou o Balcón do Ribeiro, a onde acudían a finais do verán co gallo das festas da vendima…

• Código en fprofe: G2203016
• Relator: Xosé Luís Sobrado
• Lugar: O Carballiño - Banga - Puzo do lago
• Data: 03 de xuño de 2023

Nesta actividade traballaremos aspectos como:

• Conceptualización. Xeolocalización. Recursos
• Manexo de programas específicos para a elaboración de mapas de orientación. Elaboración dun mapa da contorna do meu centro
• Xogos e actividades de orientación no centro educativo. Manexo do mapa e brúxula (práctica).
• Orientación deportiva. A carreira de orientación.
• Principios básicos a ter en conta na práctica da escalada. Xogos de trepa e actividades de escalada no centro educativo.
• Xornada práctica de escalada.
• Realización da achega do mapa do meu centro na aula virtual do curso.

Datas: 25 e 27 de maio, 1, 6, 8 e 10.

Código en fprofe: S2201035

Lugar: as xornadas terán lugar en Santiago de Compostela, combinando sesión no CAFI, en centros educativos da zona en montes cercanos e en rocódromo indoor.

Contidos: A xeolocañización analóxica e dixital, recursos na orientación, elaboración de mapas, xogos e acyividades de orientación e escalada no centro, a carreira de orientación e práctica de escalada en rocódromo.

Gústache a banda deseñada?

Queres traballar con ela nas túas aulas como un recurso educativo?

Queres saber como foi a evolución da banda deseñada gaelga?

Queres saber como está o panorama actual?

Se estás dentro de todos eses "queres", daquela teste que apuntar nesta actividade.

Horario:

• Mércores 10 (17:00h - 20:00h)

Inauguración co presidente de GÁLIX, Xosé A. Perozo, e o ilustrador e coordinador das xornadas, Víctor Rivas

Xulio Carballo, profesor e investigador/divulgador de BD: “Panorámica da banda deseñada galega contemporánea”

Kiko Dasilva, ilustrador, autor de BD, director da escola O Garaxe Hermético e editor de Retranca Editora: “A escola de banda deseñada: formando o futuro”

Presenta: Víctor Rivas, ilustrador e autor de BD

• Luns 15 (17:00h - 20:00h)

Mesa redonda: Adaptación doutros medios á BD

• Alfredo López (Tokio), autor de BD: “A banda deseñada divulgativa e científica”
• Antonio Seijas, ilustrador e autor de BD: “Cartas de inverno, de Agustín Fernández Paz”
• Yolanda Castaño, poeta: O puño e a letra, antoloxía en cómic poético

Presenta e modera: Víctor Rivas, ilustrador e autor de BD

• Xoves 25 (17:00h - 20:00h)

Manel Cráneo, autor de BD e editor de Demo Editorial: “A banda deseñada como ferramenta e medio narrativo na escola”

Brais Rodríguez, autor e mestre de BD na Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Faílde: “A banda deseñada, autoedición e movemento cultural”

Presenta: Víctor Rivas, ilustrador e autor de BD

Peche das xornadas: Xosé A. Perozo, presidente de GÁLIX