O sábado 17 de outubro celebramos 100 anos do nacemento deste excepcional narrador que ten creado tantos personaxes inesquecibles: Daniel el Mochuelo, o "príncipe destronado", o Nini, Zacarías o dos santos inocentes, Mario... Unha carreira inzada de obras mestras desde o comezo no ano 1948 co premio Nadal por La sombra del ciprés es alargada ata a derradeira, a súa única e maxistral incursión na novela histórica, El hereje, de 1998.
Non queremos deixar de recordar a este mestre das letras españolas e convidamos a visitar a súa fundación así como a ler este fermoso relato:
LA GRAJILLA
(cuento)
Miguel Delibes
(Valladolid, 1920-2020)
Al llamar a la grajilla, al cuco y al cárabo pájaros de cuenta no quiero decir que sean malos. No hay pájaros buenos ni malos. Las aves actúan por instinto, obedecen a las leyes naturales, aunque, a los ojos de los hombres, algunas de sus acciones puedan parecer buenas y otras reprobables. Por ejemplo, el comportamiento de los tres protagonistas de este libro ofrece aspectos positivos y negativos. La grajilla, pongo por caso, roba la fruta de los árboles, especialmente de ciruelos y cerezos, pero, al mismo tiempo, nos libra de insectos perjudiciales y de carroña. El cuco, en la época de cría, deposita sus huevos en los nidos de otros pájaros más pequeños que él para que se los empollen, pero, en compensación, destruye orugas y arañas peligrosas para el hombre. Finalmente, el cárabo puede eliminar algún pinzón que otro, o cualquier otro pajarito que le molesta o le apetece, pero, a cambio, limpia el campo de ratas, ratones, topillos y otros roedores perjudiciales.
Boas Festas!
Desde a biblioteca deixamos estas suxestións de lectura para primeiro e segundo da ESO.
Neste mes de novembro celébrase o Mes da Ciencia nas Bibliotecas, e concretamente nestes días lévase a cabo a Semana da Ciencia. Con tal motivo pódese ver no vestíbulo unha pequena mostra de libros, ilustracións e obxectos relacionados coa física, a química, a bioloxía...
Aproveitando que hoxe toca Hora de Ler, ofrecémosvos o inicio dun libriño ben xeitoso que fala dunha rapaza -única muller entre sete irmáns- que, en contra do que era usual no seu tempo, amosa máis interese polas investigacións científicas do avó, a quen acompaña nas saídas de campo, que pola educación musical e doméstica que pretenden inculcarlle. Velaí vai o comezo da novela La evolución de Calpurnia Tate, en castelán.
Se vos gusta, existe tradución ao galego, e tamén unha segunda entrega que se titula O curioso mundo de Calpurnia Tate.
Eu gardei no meu armario
Xunto ós revidos abrigos
E pantalóns, un mostrario
De días martes en Vigo.
LUNS, 22
Que mala sorte a dalgúns!
Saír da casa en pixama
Non concede boa fama.
Isto sucédelle ós luns.
Debería o calendario
Desarquivar ese día
Que nos dá melancolía,
Que é a costa dun calvario.
Penso dun xeito contrario:
Na roseira das xornadas,
Para encher de tempo a nada,
Todo día é necesario.
É cuestión filosofal:
O luns non fai ben nin mal.
[Ramiro Fonte, Xardín do pasatempo, 2008]
Para o poeta a perla é unha bágoa do mar; para os orientais, é unha pinga de orballo solidificada; para as damas é unha xoia de forma oblonga, dun brillo hialino e dunha materia nacarada que levan no dedo, no pescozo ou na orella; para o químico é unha mestura de fosfato e de carbonato de cal cun pouco de xelatina; e, finalmente, para o naturalista, é unha simple secreción doente do órgano que produce a nácara en certos bivalvos.
[Segunda parte, capítulo II: “Unha nova proposta do capitán Nemo”]
Os bacallaus
O 15 de maio estabamos no extremo meridional do banco de Terranova. Este banco é o produto dos aluvións mariños, un conxunto considerable de detritos orgánicos traídos ben do ecuador, pola corrente do Golfo, ou ben do Polo boreal, pola contracorrente de auga fría que segue a costa americana. Alí, amoreábanse tamén as rochas erráticas carrexadas polo desxeo.
Entre os peixes aos que o Nautilus asustou ao seu paso, citarei a especie do bacallau, que sorprendín nas súas augas predilectas, naquel inesgotable banco de Terranova.
O mar é todo! Cobre as sete décimas partes do globo terrestre. O seu aire é puro e san. É o inmenso deserto no que o home nunca está só, xa que sente a vida por todas partes. O mar non é máis que o vehículo dunha existencia sobrenatural e prodixiosa, non é máis que movemento e amor; é o infinito vivo, como dixo un dos seus poetas.
E, en efecto, señor profesor, a natureza maniféstase nel cos seus tres reinos: mineral, vexetal e animal. Este último está amplamente representado polos catro grupos de zoófitos, por tres clases de articulados, por cinco clases de moluscos, por tres clases de vertebrados, os mamíferos, os réptiles e esas innumerables lexións de peixes, orde infinita de animais que conta con máis de trece mil especies das que tan só unha décima parte pertence á auga doce.
O mar é a vasta reserva da natureza. Polo mar comezou o mundo, e quen sabe se non rematará nel! Nel está a suprema tranquilidade. O mar non pertence aos déspotas. Na súa superficie aínda poden exercer dereitos inicuos, loitar, devorarse e transportar todos os horrores terrestres. Mais a trinta pés de profundidade, o seu poder cesa, a súa influencia apágase, o seu poder desaparece. Ah! Señor, viva, viva no seo dos mares! Só neles está a independencia! Aí non recoñezo donos! Aí son libre!
[Jules VERNE, Vinte mil leguas baixo dos mares, 1ª parte, capítulo X, “O señor das augas”]
Capítulo III. Como desexe o señor
Tres segundos antes da chegada da carta de J. B. Hobson, pensaba en perseguir o alicorno mariño tanto como tentar o paso do Noroeste. Tres segundos despois de ler a carta do honorable secretario da Mariña, comprendía por fin que a miña verdadeira vocación, o único obxectivo da miña vida, era cazar ese monstro descougante e librar o mundo del.
Sen embargo, volvía dunha penosa viaxe, canso e ávido de repouso. Só desexaba ver de novo o meu país, os meus amigos e o meu pequeno aloxamento do Xardín das Plantas, as miñas queridas e preciosas coleccións. Mais nada puido reterme.