HORA DE LEER
O curso escolar 2023/2024, a hora de ler, realizouse todos os días despois do recreo co obxectivo prioritario Contribuír ao fomento do gusto pola lectura.
A configuración da hora de ler estará deseñada pola mestra Marta Herrán López, titora de 1º E.P. os luns, xoves e venres e Mª del Mar Pereira Gil os martes centrándose nos seguintes obxectivos
Obxectivos:
• Desfrutar dos nosos contos preferidos.
• Reducir o estrés, mellorar a concentración e incrementar o benestar emocional do alumnado a través de prácticas como o mindfulness e o yoga.
• Traballar os valores de respeto á natureza, amizade, tolerancia e compañerismo entre outros.
• Mellorar a lectura (comprensión e expresión lectora)
• Desenvolver a súa creatividade a través da expresión plástica.
• Ampliar o vocabulario a través dos contos.
• Traballar as emocións a través dos contos.
• Traballar a poesía.
• Coñecer as partes do cómic.
Actividades.
• Selección dos contos que lle gusten aos nen@s para traballar a saude e benestar un dos obxectivos de desenvolvemento sostenible.
• Lectura dos contos que @s nen@s traen da súa casa para compartilos cos seus compañeiros.
• Actividades de mindfulness antes de empezar a lectura para que l@s niñ@s estén máis concentrados e atentos na tarefa.
• Actividades de ioga para traballar os medos e inseguridades.
• Ler o conto en voz alta entre todos, a mestra ou algún compañeiro.
• Dramatizar algún dos conto.
• Actividades plásticas e creativas dos contos que traballamos.
• Escoitar o conto contado por outras persoas.
• Lemos poesía.
• Creamos poemas para o día da poesía.
• Iniciamos no cómic coñecendo as súas partes: viñetas, globos, espazo do narrador, onomatopeas, símbolos e liñas de movemento.
• Ler os contos que traemos para os nosos proxectos e aproveitalos para traballar algún contido que nos interese.
Temporalización.
Na hora de ler, que se realizou todos os días despois do recreo, de 12:00 a 12:20 traballamos os seguintes contos:
1º trimestre:
O primeiro conto que traballamos foi "Luuume". Comezamos coa xestión de emocións: Mama Pinza, Papa mestra Novelo e os seus amigos apagan o lume de Mixto e fanlle entender que enfadarse non é malo, o que non está ben é que a ira se apodere de ti. Como unha das mensaxes centrais destacouse a importancia de comprender as emocións e aprender a xestionalas. Despois de moitas lecturas, de comprender o conto, traballamos os personaxes (como falan, como se moven...) fomos a realizar unha representación aos compañeiros doutras aulas na biblioteca. Tamén fixemos unha bonita manualidade de todos personaxes que podedes ver neste enlace:https://www.edu.xunta.gal/centros/ceipmanuelsueiro/node/2343. E comenzamos as técnicas de respiración, aprendendo a manter a calma mediante prácticas de mindfulness.
Tamén fixemos durante o Samaín 4 sesións de ioga para traballar os medos.
1º SESIÓN: Cando temos medos estamos fronte a algo que pensamos que é perigoso. Os medos son moi importantes porque nos protexen dos perigos, pero claro, as veces temos medos de cousas que non existen, que están na nosa imaxinación, algo que vimos nunha película pero que non ten nada que ver coa nosa realidade (de onde estamos e do momento no que nos atopamos). De aí a importancia de usar os ANTIMEDOS para que o medo non chegue a paralizarnos. Cando temos un pouco de medo o noso corazón vai un pouco máis rápido e aparécenos pensamentos negativos e con un pouco de drama (imaxinamos o peor que nos poden pasar). Cando temos un pouco máis de medo xa nos sentimos máis nerviosos, o noso corpo está máis tenso pero ainda podemos saír correndo e actuar. Pero cando sentimos moitísimo medo, este paralízanos e deixamos de facer cousas que nos gustan por esta emoción, aquí tamén nos poden axudar os ANTIMEDOS. Imos facer unhas sesións de IOGA para que estos medos non nos paralicen pero antes elaboramos unha lista de cousas que nos dan medo. Xa tes a lista feita? Pois agora imos coller 3 cores e rodeamos cunha cor o que nos da moito medo, con outra o que nos da pouco medo e coa última o que nos da medio medo. Unha vez teñamos feita a lista deixámola e comezamos a nosa clase de IOGA. Levantados e estirados na postura da montaña pomos a man dereita no noso corazón e aí respiramos. Cando temos medo sentímonos moi pequeniños e deixamos de confiar. Para confiar tapamos os ollos cun pano, comprobamos que non vemos nada e camiñamos se temos esterilla no borde da esterilla cos pes descalzos e senón arredor das mesas da nosa aula. Despois colocámonos no medio da esterilla e facemos un saúdo ao sol cos ollos pechados (entro no meu corazón, saúdo ao sol, saúdo á terra, como un sapo que salta a auga, arrástrase como unha serpe sssssssss, camiñando subo cara a montaña, ráscome as pulgas dunha perna, logo da outra e o sapiño volve saltar, adeus terra, adeus sol e volvo ao meu corazón) Que tal foi? Cada vez que facemos algo cos ollos pechados temos que confiar moito e entón é un ANTIMEDO moi efectivo.
2ª SESIÓN: Como podemos facer co noso corpo para non sentir tanto MEDO? Posturas fortes e valentes. Queredes aprender alguna? Precisamos un dado e respiramos na postura as veces que nos saen no dado.
1º Postura da árbore: é unha postura de forza e equilibrio que nos axuda a enraizar e sentirnos tan seguros coma umha árbore. Tiro o dado e respiramos as veces que nos toca. Unhas respiraciones nun lado e otras no outro.
2ª Postura do/a bailarín/a: Podemos usar a parede se perdemos o equilibrio (collemos o pe dereito coa man dereita e inclinámonos un pouquiño cara adiante, despois co outro pé)
3ª Postura do avión: unha perna estirada e a outra apoiada e os brazos na cadeira, primeiro cunha perna e despois coa outra. Tiramos o dado.
4ª Esta última e a máis complicada e tamén nos vai axudar a superar os nosos medos. Sentámos coa espalda apoiada na parede e tocamos os talóns. Despois colocamos as nosas mans onde están os nosos talóns na parede. Colocamos o interior dos cóbados mirándose e despois subimos con coidado a parede. Xa atemos máis confianza co noso corpo.
3ª SESIÓN
Quen é o animal máis valente? O LEÓN. Pois imos respirar coma él para sacar os nosos medos que non son reais. Sentados coas nalgas nos talóns collemos moito aire e ao exhalar soltamos un ruxido de león quitando todos os medos do noso corpo (mirando cara arriba e sacando a lingua cara abaixo) Repetimos as veces que nos fagan falta ata que xa non quede ningún rastro de medos.
4ª SESIÓN:
E coa nosa MENTE que pasa?
Cando temos moito medo temos moitos pensamentos e a maioría son negativos. Para limpar todos estos pensamentos a min axúdame moito RESPIRAR.
Temos 4, 5 obxectos por exemplo unha piña ou calquera cousa do outono que atopamos no bosque, unha pedra ou unha concha que colleramos na praia, un pauciño, unha folliña. Colocamos os obxectos nun lado e coas pernas dobradas en postura de ioga imos collendo os obxectos, colocámolos entre o peito (onde colocamos as mans para facer o aummm) e respiramos e imos deixando os obxectos no outro lado. A pedriña ten unha mensaxe moi especial, está escrito (Non teño medo, moi valente son) Esta frase vainos a axudar para os nosos medos así que repetímola varias veces (non teño medo coas mans no peito, moi valente son levantamos os brazos cara arriba e coas mans estiradas) Repetimos as frases por dentro e sen xentos. Repetir estas frases axúdanos a ter menos medos, a ter pensamentos máis positivos e sen medos no noso corazón. Teño máis confianza incluso se camino cos ollos pechados. Agora que xa fixemos estas actividades ANTIMEDOS volvemos a coller a nosa lista e agora podes ver se estas cousas che siguen dando tanto menos coma antes ou se alguna xa non che da medo. Revisámola e guardamos esta lista na nos casa nunha caixiña ou nun sitio para sacala e apuntar os novos medos que van aparecendo e seguimos revisándoa. Acórdate de facer as actividades ANTIMEDOS para que fuxan. Para rematar a sesión cantamos: Eu son único, eu son magnífico/ non hai ninguén coma min.Ti eres único, ti es magnifico/ Non hai ninguen coma ti.
2º trimestre:
Grazas. Historia dun rueiro; conta a historia sobre a convivencia e as relacións humanas. Unha historia sobre todos nós. Por mor dunha avaría inesperada, a vida do rueiro vai mudar totalmente. Grazas á curiosidade e á empatía, os veciños e veciñas van chegar lonxe, moi lonxe. E farano xuntos. A partir do conto, ademais de desfrutar da súa lectura, traballamos a comprensión e a descrición dos seus personaxes (como son, como van vestidos, que é o que lles gusta facer, onde viven…) e aproveitamos esa actividade para coñecer a nosa contorna, onde vivimos nós, como é a nosa casa nosos/as compañeiros/as.Disfrutamos coloreando e facendo os debuxos dos seus maravillosos personaxes que despois levamos para casa e así contarlle a historia a nosa familia.
3º trimestre:
Como neste trimestre a escritora de Xela. A superheroína de aldea Inma Soto ven a visitarnos a nosa escola traballamos antes o seu conto. Como Xela disfruta do espazo amable no que vive,o entorno rural xogando ao aire libre, observando os animaliños e coidando deles e da importancia de alimentarse ben (os vexetais da horta, os ovos das pitas, a carne da veciña e a mel do seu avó) para ser unha nena sá e forte. Traballamos o texto, a súa comprensión e fixemos un kahoot para avaliar a comprensión do conto, que elaborou o titor de 2º e que aos nen@s encantoulles. Tamén traballamos os animais que saían no conto facendo unha ficha de cada animal facendo un dibuxo, características físicas, tipo de animal, alimentación, maneira de desprazarse, forma de reproducirse e así traballamos o currículo de ciencias naturais. Durante todo o curso os nenos foron traendo os seus contos favoritos, que por suposto contáronllo os/as seus compañeiros/as. Estos contos foron:
- A toupiña que quería saber
- A xoaniña rosmona.
-La pandilla de los 11
-La montaña de libros más alta del mundo
- Erase una vez una sirena.
Tamén durante todo o curso fixemos todos os días unha actividade de mindfulness que @s nen@s xa necesitan e piden. Entre os exercicios realizados mostramos os seguintes:
- RESPIRACIÓN: Inhalo nun tempo e exhalo en dous e imos aumentando inhalo en 2 e exalo en 4 sempre cos ollos pechados… (a exhalación o dobre ca inhalación)
- OS CINCO DEDOS DA RESPIRACIÓN: Levanta a túa man e estira os dedos como una estrela. Co dedo índice da outra man traza ou dibuja imaginariamente a man que tes estirada. No proceso inhalas, sosten o aire uns segundos, retes arriba e exhalas baixando. Tomas una pausa corta nos puntos e vales da túa mano. Sacude agora as túas mans e avalia como te sentes. Senteste máis calmado? Ou necesitas facelo outra vez? Se é así, toma 5 máis.
- RESPIRACIÓN PRANAYAMA: nesta respiración obstrúense as fosas nasais cos dedos, primeiro unha e logo otra, inspirase pola dereita, retense o aire e logo exhalase pola esquerda, e despois en dirección contraria.
- RESPIRA MENTRES FAS FIGURAS: Imaxina un triángulo de tres lados: co dedo índice inhala subindo o triángulo, baixa retendo o aire e exhala completando o triándulo.
Ahora facemos un cadrado: inhala facendo o lado darriba, reteño metres baixo, exhala mentres fago o lado de abaixo e reteño mentres subo. Primeiro facémolo co dedo índice e despois coa mente. Por último facemos un círculo comezamos inhalando mentres facemos media circunferencia hacia a esquerda e exhalamos soltando o aire ata chegar a completar o círculo.
- RESPIRACIÓN DE PRETZEL : A respiración é a de Pretzel ou do Nó. O primeiro que imos facer é estirar os brazos cos polgares cara abaixo, cruza os brazos, entrelaza os dedos e sostén as mans. Pasa as mans por debaixo cara o corazón. Imos a soster o nó aquí, apreta ben e toma aire, aguanta o aire e logo relaxa completamente. Se estás de pé, tamén podes cruzar as pernas antes de tomar aire para facer o nó completo. Estas respiracións practicamolas mentres estén calmos, de esta maneira, será máis sinxelo usalas cando estén en momentos de alta ansiedade ou estrés. E canto máis vexan modelar estas respiracións, máis te imitarán.
- RESPIRACIÓN DE S.T.A.R.T.: As próximas respiracións son de Disciplina
Consciente (Conscious Discipline), un programa que ensina aos nenos a regular as emocións. E unha das cousas que ensinan é respirar co ventre ou diafragma - o cal chaman ser unha estrela.
Chámase a ESTRELA, en inglés, STAR, que polas letras significa Sorríe, Toma Aire e Relaxa.
Trátase de respirar profundo para inflar e desinflar a túa barriga. Para facelo ben vaite a axudar por unha man na túa barriga. O primeiro paso é sorrír, o que relaxa os músculos na túa cara e axuda a sentirse mellor no mesmo momento. Logo, toma aire (sinte como a túa barriga énchese e sae para fóra), e relaxa (deixa ir o aire e sente como a túa barriga vai cara adentro).
E concéntrate nunha exhalación máis longa, deixando que todo se vaia coa respiración: deixa ir o medo, a ansiedade, o estrés.
- Audios: Tranquilos y atentos como una rana como una rana de Eline Snel.. 3 Atentos á respiración. 4 O exercicio do spaguetti 5. O botón da pausa 7. Un lugar seguro…
- O MEU LUGAR SEGURO: (visualización)
Pechamos os ollos e pensamos nun lugar onde vivimos unha emoción onde estábamos moi a gustiño (na praia, no campo, na montaña, no parque…) Benestar edónico.
Unha vez que estás aí contempla: que estás vendo?, Gústache o que ves? Que escoitas? (o son da auga, a avoa batendo ovos para facer unhas galletas…) A que cheiras? (ao mar, a comida da mamá, o cheiro verde do campo….) Que sintes? Nas mans, nos pes, hai brisa… Recordamoslle o ben que se sinten. Esto podemolo repetir varias veces para desois cando estén mal vaian ao seu lugar seguro e así poder relaxarse. (É un METAMOMENTO)
- EXERCICIO COMER UNHA UVA PASA CON ATENCIÓN PLENA (KABAT ZINN)
- Entre outras.
Como conclusión, destacar a motivación que tiverom @s nen@s na hora de ler non só polos contos senón polas actividades de mindfulness . A valoración foi moi positiva tanto para nós como para eles e despois desta primeira experiencia pensamos continuar nos anos posteriores.
