Lingua galega

Así nacen as historias

O pasado 4 de decembro o alumnado de 1º ESO participou nun obradoiro de creación literaria impartido por Raquel Queizás, contadora de historias, actriz, titiriteira e filóloga que se achegou ao noso centro grazas a un proxecto impulsado pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) en colaboración coa Deputación e co noso Departamento de Lingua Galega.

Distópicas galegas

O alumnado de 1º ESO participará mañá nun Obradoiro de creación literaria impartido por Raquel Queizás, contadora de historias, actriz, titiriteira e filóloga, que estimulará a creatividade artística do alumnado a través de diferentes dinámicas que terán como fío condutor a novela Be Water, de Antía Yáñez.

A actividade forma parte dunha campaña de obradoiros impulsada nos centros educativos pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) en colaboración coa Deputación de Pontevedra e organizada no noso centro polo Departamento de Lingua Galega.

Na procura do Día das Letras Galegas para Manuel García Barros

   

O alumnado dos colexios Pérez Viondi, Cabada Vázquez e do Foxo, xunto con Alba, Ana e Germán do noso centro, protagonizaron onte, sábado 25 de novembro, un novo “Recunchos da Lingua” do programa Mañás do sábado de Radio Estrada, dedicado desta volta a Manuel García Barros, baixo a coordinación da mestra Pilar Bernárdez. O obxectivo? Homenaxear e seguir a divulgar a obra e a traxectoria de compromiso coa lingua, a cultura e o país do escritor de Berres, que se fai merecedor dun Día das Letras Galegas.  

Ana e Alba reconstruíron as vivencias e os traballos do autor a partir de diferentes episodios aos que Germán puxo voz lendo as propias palabras que escribiu García Barros na obra Os meus recordos (Galaxia, 2001). 

Coma sempre, recomendámosvos profundizar nesta figura da man do propio alumnado. O noso participa no primeiro tramo do programa, pero paga ben a pena escoitar este monográfico completo. 

Diálogo entre Avelina Valladares e Rosalía de Castro

O "Recuncho da Lingua", a sección que dirixe Pilar Bernárdez no programa Mañás dos sábados de Radio Estrada, inaugurou onte, sábado 21 de outubro, unha nova tempada cun monográfico dedicado á escritora, música e xornalista Avelina Valladares, a quen lle dedica o mes de outubro no 198º aniversario do seu nacemento.

Isabel Rei Sanmartín, á guitarra, e Alejo Amoedo, ao piano, acompañaron con música da autora ás rapazas e aos rapaces dos colexios Cabada Vázquez, Pérez Viondi e O Foxo e do IES Pintor Colmeiro de Silleda, que se estrearon nos Recunchos co recitado do poema "Miña xoia".

O noso centro estivo representado por Adriana Orosa Fernández, Pablo Villamor García e Iria Cancela Fontao, que se achegaron á figura de Avelina Valladares poñendo en diálogo a súa traxectoria e a súa obra con Rosalía de Castro, a matriarca da literatura galega. Foron mulleres que compartiron unha época e unha xeografía común, a Ulla, mais sobre todo unha actitude empática e unha sensibilidade moi marcadas cara ás clases populares, especialmente as mulleres e os homes do rural: as súas duras condicións de vida, a súa cultura e o seu idioma, lingua do pobo, que elas empregaron e dignificaron nos seus versos. Foron, ademais, dúas autores que protagonizaron o Rexurdimento e plasman na súa obra o renacer da consciencia nacional e denuncian problemas estruturais do noso país, como o drama colectivo que supuxo a emigración. Tamén, na secuencia do Romantismo, compartiron a vivencia da paisaxe das comarcas do Sar e do Ulla. 

A pasármolo de medo polo Samaín e o Magosto!

Aí vén o Samaín, e xa logo o Magosto, e para festexármolo o Equipo de Dinamización da Lingua Galega e a Biblioteca, en colaboración co Departamento de Lingua Galega, convocan un Concurso de Microrrelatos e Haikus... de medo!

Podedes consultar as bases da convocatoria e os materiais de apoio na Aula Virtual, pero non vos despistedes xa que o prazo de entrega remata o mércores 25 de outubro. Haberá agasallos.

Na Estrada para o Porto

"Na Estrada para o Porto" é a crónica en imaxes da excursión que o alumnado de portugués fixo en abril á cidade invicta. Tamén é unha humilde guía de viaxe que queren compartir con tod@s vós. Para o ano, máis.

Fiquem à vontade!

Pastelería Mimela, Premio IES-G polo apoio e promoción da lingua galega no comercio estradense

Premio IES-G 23

O xurado, composto polo alumnado de 4º ESO, valorou o uso normalizado da língua que fai este negocio familiar aberto dende 1984.

O recoñecemento entregarase na gala Revista Viva. Nós de Nós, que terá lugar no Teatro Principal o martes 20 a partir das 16:30.

O Premio IES-G que entrega o IES Nº 1 da Estrada chega á súa 8ª edición, tras o parón provocado pola pandemia, para sumar a Pastelería Mimela á nómina de comercios recoñecidos por empregar a lingua galega no seu día a día demostrando que o idioma engade un valor positivo nas relacións comerciais, que facilita a comunicación e achega confianza á clientela.

En concreto, o xurado formado polo alumnado de 4º ESO valorou o seu uso na atención oral á clientela, na cartelería interna e externa do establecemento, así como, especialmente, nas campañas de publicidade que realiza periodicamente e nos contidos publicados nas redes sociais, onde se percibe un uso coidado, rigoroso e de calidade do idioma.

Porque vivir non abonda para explicar a propia vida

Andrea Maceiras. Letras Galegas 22-23

Conta a propia autora que, de adolescente, encontrou nunha pintada na parede do seu instituto a definición que, segundo ela, mellor encerra o significado mesmo de literatura: "a arte comeza no punto en que vivir non abonda para expresar a propia vida". E, a partir deste fío, Andrea Maceiras foi desenredando as historias que transitan polas páxinas de Europa Express, O que sei do silencio Que me pare o corazón se te esquezo, novelas que leron os mozos e mozas de 3º e 4º ESO e que centraron a conversa que mantivemos coa escritora o pasado martes 6 de xuño no marco do programa Letras Galegas 2023. 

O encontro foi moderado polas alumnas Sara Espiño, Xiana Folgare  Carolina Conde, Uxía Seoane e Pilar González nunha tarde de calmizo e treboada que tamén foi intensa e deu para conversar sobre a pegada das experiencias persoais na súa obra e arredor de diferentes motivos temáticos que tecen as vidas dos personaxes das súas novelas: o paso da adolescencia á madurez, a procura da liberdade e a loita polos soños, as relacións tóxicas, o acoso, a conformación da identidade e a imaxe que proxectamos ao exterior, a influencia das redes sociais nesa construción... A preguntas do alumnado, aínda deu tempo para falarmos sobre o oficio da escrita, os nosos gustos e intereses lectores ou o proceso de creación e edición dun libro, mesmo sobre as nosas expectativas e arelas nun futuro que xa non anda moi lonxe.

Dez anos festexando as palabras

X Festa das Palabras. 22-23

Seguimos a facer camiño, e xa van 10 anos, coa Festa das Palabras que organiza DinamizaEstrada, o colectivo que agrupa os Equipos de Normalización Lingüística dos centros escolares do noso concello. 

Seguimos a tecer unha rede de complicidades e afectos arredor da lingua galega a través da pulsión literaria que atravesa os microrrelatos e micropoemas dos 62 rapaces e rapazas galardoados e mais as 14 ilustracións dos meniños e meniñas de infantil. 

Seguimos a vernos no espello de Charo Golmar, madriña do evento, e de Rosa de Cabanas, que ilustrou a festa cun fermoso deseño que tomou corpo no cartaz, os marcapáxinas e mais no libro que recolle os textos e debuxos premiados. 

Porque "camiño" e "espello" foron as palabras prestadas por don Francisco Fernández del Riego, autor homenaxeado no Día das Letras Galegas, o home que nunca se rendeu, que serviron de inspiración para estes mozos e mozas, especialmente, no caso do noso centro, para Martín Seoane Duro, Helena Castaño Pazos, Noa Cabaleiro Ribadulla e Sara Espiño Vaamonde, escollidos entre os máis de 200 textos presentados a concurso. Moitos parabéns!

Orgullos@s do noso

Orgullo Galego. Letras Galegas 22-23

"Seremos quen de xuntar 10.000 seguidores nun ano publicando contidos galegos no Facebook?". Corría o ano 2016 cando os creadores de Orgullo Galego se fixeron esta pregunta, que axiña tivo resposta, porque en apenas un mes superaron esa cifra e en 6 meses xa contaban nada máis e nada menos que con 70.000 seguidores. Dende entón, Orgullo Galego non parou de medrar até aglutinar máis de 420.000 persoas nas redes sociais (FB, IG, Twitter, Twitch, TikTok, Sportify, Ivoox, Telegram ou Mastodom), unha web na que publican contido propio, tenda en liña e milleiros e milleiros de post publicados. Este labor vén de ser recoñecido co premio Rosalía de Castro á Normalización Lingüística 2023 que concede a Deputación da Coruña, na categoría de "Entidades" por representar "unha nova expresión de transmisión da lingua e cultura galegas". 

As fendas de xénero no ámbito laboral

Uxía Seoane, Pilar González e Ángel Rey (4º ESO) participaron nunha nova entrega de "A ollada da sospeita", proxecto que conduce Lara Fuentes, nesta ocasión en compaña de Xiao Aller, para o programa A Galería de Radio Estrada.
Uxía, Pilar e Ángel deron a coñecer as conclusións do estudo que realizaron sobre a situación laboral da muller da nosa contorna. Esta non é a primeira vez que o alumnado do IES Nº 1 colabora coa sección "As historias non contadas" e, de seguro, que non ha ser a última no que resta de curso. A Ollada da Sospeita nas redes: Spotify, Instagram e Ivoox.

Uxía Seoane Duro, IIº premio de poesía no Certame Literario Xoán Díaz de Cambre

A alumna Uxía Seoane Duro (4º ESO) vén de ser recoñecida co 2º Premio de Poesía no Certame Xoán Díaz do Concello de Cambre pola obra ‘Ansiedade. Depresión. Medo’ na categoría reservada para mozos e mozas de entre 15 e 18 anos.

O IES David Buján acolleu o venres 19 a entrega dos premios do Certame, un galardón que organiza o instituto xunto co IES Afonso X O Sabio e o Concello. Os recoñecementos entregáronse nas categorías de poesía, narración e microteatro e participou alumnado de toda Galicia.

Noraboa, Uxía!

 

Dos bos camiños, coma dos bos libros, nunca regresas

 

22-23 Letras Galegas

Hoxe deu comezo o programa das Letras Galegas 2023 no noso centro. Literatura, redes sociais, audiovisual, Fernández del Riego e, parafraseando o lema do Correlingua desta edición, máis galego na casa e na escola, na vila, na aldea e na vida.

Esta mañá tivemos a oportunidade de conversar co profesor e escritor David Pérez Iglesias arredor da novela Todo o tempo do mundo (Premio Merlín de literatura infantil 2016).

O encontro, presentado e moderado por Noa, Lía e Iker, deu pé para falar da historia do avó Valente e a súa neta Ariadna, de 11 anos, que o acompañará un verán na aldea entretanto os seus pais se instalan nun novo país a onde chegan fuxindo da crise e a difícil situación económica da familia.

Todo o tempo do mundo é un libro para rapaces e rapazas pero non só, tamén para adultos, para falar da perda do mundo rural, das ameazas que sofre (o despoboamento, as canteiras, os eólicos...), da necesidade dos silencios e da tenrura, dun mundo no que "a choiva fala coas cousas" e onde as nosas raíces non hai que buscalas nos avós senón no que lle deixamos aos nosos fillos. Porque, como afirma o autor nunha carta dirixida á protagonista que fai de prólogo: "Dos bos camiños, coma dos bos libros, nunca regresas". 

25 de abril, sempre!

Exposición "Os cartazes do 25 de Abril"

O alunado de Língua Portuguesa conheceu a cidade do Porto

Saída didáctica ao Porto 2023

O alunado de português do nosso centro participou numa saída didática à cidade do porto os passados 13 e 14 de abril, viagem que deu para conhecer diferentes pontos de interesse da cidade, para praticar o idioma e para partilhar bons momentos. Durante a primeira jornada visitou-se a Baixa, desde a Estação de São Bento até o Palácio de Cristal passando pela Avenida dos Aliados, Clérigos, os Jardins da Cordoaria, Miragaia, o bairro da Ribeira e o Jardim do Morro, em Gaia.

A chuva acompanhou-nos no segundo dia no Porto mas não deteve os passos do grupo, que visitou a Sé Catedral, São Nicolau, Batalha, Santa Catarina, o Bolhão e, já no regresso, a vila minhota de Ponte de Lima.

Ficamos com saudades da cidade invicta mas com fartura no coração à espera doutra visita no próximo curso. Até mais ver!

Lembranza de Pepa a Loba polas terras de Couso


O pasado sábado houbo un especial do programa de Radio Estrada "Recuncho da Lingua", dedicado á cultura popular. O IES Nº 1 participou coa recollida de contos e lendas populares por parte do alumnado de 1º de ESO. O que levamos á radio é unha mostra deste traballo, concretamente o realizado por Mariña Fajundes, que escoitou da voz da súa tía avoa Enriqueta a lenda de Pepa a Loba, a bandoleira do século XIX que fuxiu aos montes e que aínda se lembra polas terras de Couso, en Vea. Podes escoitala, a partir do minuto 13:10.

Microliteratura de premio

Un ano máis, os Equipos de Normalización Lingüística dos centros de ensino do noso concello convocaron o Concurso de Micropoemas e Microrrelatos DinamizaEstrada. Nesta edición, a décima xa!, participaron centos de escolares, que fixeron ben difícil o labor dos xurados, primeiro en cada centro e logo na fase final, á que chegaron 200 traballos (ver acta de resolución aquí)..
Os micropoemas e os microrrelatos debían incluír as palabras "camiño" e "espello", respectivamente, e foron escollidas nunha votación polos escolares de entre unha serie de termos recollidos na obra de Francisco Fernández del Riego, a quen se lle adica este ano o Día das Letras Galegas.
Os traballos de Martín Seoane Duro, Helena Castaño Pazos, Noa Cabaleiro Ribadulla e Sara Espiño Vaamonde resultaron gañadores e formarán parte do libro que será publicado e dado a coñecer nun acto de entrega de premios que terá lugar antes de que remate o curso.

Volvamos escoitar… a Rosalía de Castro!

En resposta a unha nova convocatoria da Asociación de Escritores/as en Lingua Galega para celebrarmos o Día de Rosalía, o noso centro sumouse a esta celebración con diferentes actividades. Así, os versos de Rosalía tomaron os corredores e outros espazos comúns do centro como a Biblioteca, a cafetaría e o patio, á vez que serviron de inspiración para as creacións do alumnado, que veu traballando nas últimas semanas na elaboración de montaxes audiovisuais e caligramas que foron expostos na entrada da Biblioteca. Ademais, nas aulas de Lingua Galega achegouse máis polo miúdo á súa biografía a través de presentacións e mesmo retos lúdicos. 

Por outra banda, Brais, Adriana e Iria participaron, xunto co alumnado doutros centros educativos, nun recital que tivo lugar o pasado xoves no Teatro Principal, no que tamén se presentou o vídeo institucional do Concello Aí vai a tola soñando.

23 febreiro 2023 Recitado no día de Rosalía  no Teatro Principal

Por terras de Iria Flavia

22-23 Día de Rosalía

 Inda vexo onde xogaba
cas meniñas que eu quería,
o enxidiño onde folgaba,
os rosales que coidaba
i a fontiña onde bebía.

Os versos rosalianos foron trazando as pegadas da poeta para o alumnado de 3º ESO que o pasado martes 14 de febreiro percorreu o Roteiro Rosalía de Castro. Nunha mañá fría mais soleada, o profesor e escritor Manuel Lorenzo Baleirón foinos guiando de forma excepcional por algúns dos lugares intimamente ligados á vida e á poesía da autora.

Encontro coa escritora Berta Dávila

Hoxe, martes 6 de febreiro, tivemos a fortuna de recibir na Biblioteca a escritora Berta Dávila. 

A autora mantivo un encontro co alumnado de 3º de ESO para falar do seu libro Un elefante na sala de estar, que leran no primeiro trimestre, e mais co alumnado do Club de Lectura de 3º e 4º ESO, que leu a novela gráfica O derradeiro libro de Emma Olsen, adaptado e ilustrado por Pablo padro a partir da novela homónima da escritora. 

Brais, Noemi e Carla foron os encargados de conducir o coloquio, achegando unhas breves notas biobibliográficas da autora e introducindo as primeiras preguntas.

Teño da Estrada tantas lembranzas vellas!

Con motivo do aniversario do nacemento de Alfonso D. R. Castelao en Rianxo un 29 de xaneiro de 1886, un grupo de alumnas de 4º ESO participou onte (28-01-23) nun programa especial do Recuncho da Lingua, de Radio Estrada, que conduciu Pilar Bernárdez. 

Jessica, Irene e Uxía, acompañadas pola directora e profesora de Lingua Galega, Beatriz, encargáronse de rememorar a relación que Castelao mantivo coa Estrada a partir, nomeadamente, da carta que lles enviou aos estradenses en 1941 dende o exilio americano. Esa Estrada que foi, nas súas palabras, "o escenario en que se desenrolaron as máis punxentes esceas do meu pasado vivir", foi evocada nos paseos de Alfonso Daniel con Virxinia Pereira, na lembranza do malogrado fillo, nos encontros co amigo e compañeiro da causa galeguista Losada Diéguez ou no multitudinario mítin pro-Estatuto de 1936.

Ademais, Uxía explicou como se xestou a idea e como elaborou unha versión para monicreques de Os vellos non deben de namorarse, na que contou coa axuda da familia e que podedes ver aquí.  

Premio no "I Concurso de vídeos Perdidos e Achados" para os alumnos Pedro Souto e Brais Tato

06/01/2023 13:25

Pedro Souto e Brais Tato veñen de gañar, co seu traballo Forra, o Premio á Calidade Técnica e Creativa do I Concurso de vídeos Perdidos e Achados convocado pola Associaçom Galega da Língua (AGAL) e a Associação de Docentes de Português na Galiza (DPG) coa colaboración da Deputación da Coruña. O xurado destacou os elementos innovadores do seu traballo no plano audiovisual e a súa orixinalidade.

O alumnado de Secundaria, Bacharelato e FP dos centros galegos tiñan que recoller e explicar palabras empregadas na súa zona que fosen tamén utilizadas na lingua portuguesa. Pedro e Brais escolleron o termo "forra", que explican moi ben neste vídeo que vos convidamos a ver. Moitos parabéns!

Noraboa, así mesmo, para Noemi, Carla, Helena, Antón, Pablo, Desirée e Gabriel, alumnos/as de Lingua Portuguesa de 3º ESO, por participaren tamén cos seus traballos, que se poden ver na nosa conta de Instagram.