Skip to Content

Libro do Mes

Novembro 2020

Esto te va a sorprender
de
Hank Green


    Primeira novela do irmán de John Green na que aparecen combinadas situacións da vida cotiá con elementos propios da ciencia ficción.

    Ao regresar ao seu fogar April May, protagonista da obra, descobre un misterioso obxecto, aproveita para filmalo e colgar o vídeo na internet. O seu vídeo faise viral; as misteriosas esculturas que filmou expándense polo mundo e a xente pensa que se trata de obxectos alieníxenas. Como April documentou, a primeira, tan anómalo fenómeno, a súa vida transfórmase de xeito radical por mor dunha fama repentina.

    As redes sociais, a radicalización dos discursos e a deshumanización que provoca a fama, son tan só algúns dos grandes temas que aborda esta novela.  Sobre isto, o propio autor declarou: “Temos moito que aprender sobre como utilizar as novas ferramentas que están a efectuar un cambio xigantesco na cultura. É urxente facer algo”. “Preocúpame porque creo que o impacto da internet no ámbito cultural, emocional e social non fixo máis que comezar”
    
    (...) Vuelvo a aquella fatídica noche de enero. Faltaba una semana para el lanzamiento de la mierda de app en la App Store, y yo estaba esperando a que aprobaran varios cambios en la interfaz de los usuarios, en fin, a ti eso te da igual…; era un coñazo. En lugar de llegar temprano al trabajo, me quedé hasta muy tarde. Siempre lo había preferido. Se me había secado el cerebro intentando entender las crípticas instrucciones de los jefes, que no eran capaces de diferenciar un ráster de un vector. Salí del edificio (era un local de coworking, ni siquiera un local propio en alquiler) y caminé los tres minutos que me separaban de la estación de metro.
    Y entonces, ¡no sé por qué!, la máquina expulsó mi tarjeta del metro. Tenía otra tarjeta en mi mesa de trabajo, y no estaba del todo segura de cuánto dinero me quedaba en la cuenta corriente, así que creí que lo más prudente era recorrer de nuevo las tres manzanas y volver al despacho.
    La señal que indica que puedo cruzar está encendida, así que cruzo la calle Veintitrés y un taxi me pita, como si no estuviera en un paso de peatones. De qué vas, tío, la señal está encendida. Giro en dirección al despacho y de repente lo veo. A medida que me acerco, tengo claro que es… una escultura extraordinaria, realmente extraordinaria.
    Sí, es increíble, pero también Nueva York es increíble, ¿sabes?
   ¿Cómo explicarte cómo me sentí? Supongo…, bueno…, en Nueva York puedes pasarte diez años intentando hacer algo sorprendente, algo que capte la esencia de una idea con tanta perfección que de repente el mundo sea diez veces más claro. Es bonito, tiene fuerza y alguien le ha dedicado gran parte de su vida. Las noticias lo comentan, todo el mundo dice «¡Es genial!», y al día siguiente lo olvidamos y prestamos atención a otra cosa absolutamente perfecta y sorprendente. Eso no implica que esas cosas no sean maravillosas y únicas… Es solo que hay un montón de gente haciendo cosas increíbles, así que acabas un poco harto.

Le un fragmento neste enlace

E nesta entrevista, o autor recoñece os problemas que sempre ten para crear algo novo, ós medos aos que se enfronta buscando unha solución para continuar e a actitude que adopta é confiar en si mesmo, o cal lle resulta moi difícil. Para el, escribir un libro é un proceso de desgaste que lle aporta una gran recompensa. No seu libro, como el mesmo di, non todo é bo pero cando volvía ler o xa escrito pensaba que valía a pena continuar escribindo. Tamén nomea ás persoas que lle axudaron neste proceso, a súa muller e o seu axente quen sempre o animou a seguir escribindo. Na novela, tamén se fai mención ao feito de ser famoso, as vantaxes (querer ser famoso) e os inconvenientes (o público pode ser cruel). Por último, fai referencia ao blog que comparte co seu irmán.

 

Outubro 2020

48 HORAS
de
Cándido Paniagua Pousa

        Os principais protagonistas desta novela (escrita “a fume de carozo” como di Vicente Araguas) son adolescentes que están gravando un documental sobre a historia e a mitoloxía da Lagoa Antela. A busca  de Lois Figueirido, un dos adolescentes desaparecido durante a confección do traballo, mobiliza aos seus compañeiros, veciños e familiares e constitúe un dos tres alicerces desta obra, os outros dous son: un xogo do tesouro, proposto a un dos amigos do desaparecido, que facilitará a súa localización e os datos de carácter erudito e histórico-lendarios sobre a lagoa que fan tamén desta narración unha especie de libro de viaxes para percorrer esas terras ourensás.
    
    (...) Revisaron a imaxe tantas veces que entraron en bucle. De onde saía aquel rapaz? Por un intre, semellaba que se colaba entre as madeiras do chan da cabana. Non obstante, aquilo era imposible. Como alguén podía estar a darse un baño a altas horas da madrugada? Non tiña frío? Era un inconsciente. Podía aterecer e sufrir unha hipotermia. Fose quen fose era un insensato.
    Non esperaron moito tempo para mandar unha unidade e revisar o perímetro. As empresas areeiras non tiñan cámaras de vixilancia e iso dificultaba os labores. No solo non había pisadas nin marcas de vehículos que puidesen xustificar unha fuxida. Tamén inspeccionaron a cabana e intentaron levantar as madeiras, pero resultou ser unha tarefa inútil. Non había rastro de quen era aquel mozo, que facía alí, como chegara e como marchara sen ninguén decatarse.
    Ramón achegouse á auga. Axeonllouse e coas xemas dos dedos acariñou a auga. Unha xélida sensación arrepiouno. Estaba conxelada! A pel púxoselle de galiña. Quedou pensativo sen saber por onde continuar. Que quebracabezas era aquel? No horizonte, enredada nas pólas baixas dun amieiro, albiscou unha camiseta. Era verde e, lembrando a descrición que lle deran, podía ser a de Lois.
                                                                                         (...)
    -Antioquía, así é o nome desta cidade asolagada da que hoxe só sobrevive a lenda -o dron tomou un primeiro plano de Lois para proseguir cunha vista xeral da charca-. Segundo contan, a urbe foi fundada por Antíoco, un dos líderes celtas que sucumbiron á derrota contra os romanos.
    -Os seus veciños eran coñecidos en toda a contorna pola súa falta de caridade. Quizais hoxe se coñeza o planeta no universo por esta característica -Olaia tamén lle aportaba un punto acedo á locución.
    -Din os vellos que logo da conquista e posterior cristianización, Deus quixo inflixirlles un castigo, mais Xesús Cristo propúxolle redimir os máis xustos, probando a súa bondade cristiá.
    Nese intre houbo que facer un descanso. Lois botouse a rir ao ver a Santiago disfrazado de mendigo. Un grupo de rapaces interpretaba, asemade, unha recreación da lenda á que lle superpoñerían as voces dos presentadores.
    -Baixo a capa dun mendicante, foi pedindo esmola porta por porta. E sempre atopou como resposta un...

Xuño 2020

Libre te quiero
de
Jorge M. Reverte

    Combinando  realidade histórica e ficción, e con un peculiar sentido do humor, o autor crea unha novela de aventuras -e de aprendizaxe- marcada pola sociedade, a amizade e a esperanza. Asturias, Galicia (Tui e Valença do Minho entre outras localizacións), París, Nova York, Madrid, Barcelona e as praias de  Normandía conforman as paisaxes onde transcorre unha narración poboada de  gámsters, policías, revolucionarios, dinamiteros, pistoleiros fascistas… Unha trepidante trama que ten protagonista a liberdade.


    Na España da década dos anos trinta do século pasado, Manolo e Yolanda, deciden ir en busca dos seus soños de liberdade e de xustiza. Son apenas uns adolescentes, inexpertos e  impresionables. Manolo está convencido das bondades do “comunismo libertario” que se expande por Europa; Yolanda é unha moza inquieta e decidida, defensora da igualdade e a modernidade, que traballa como enfermeira no hospital ao que Manolo vai parar tras unha disputa política. Entre os dous nacerá un compañeirismo que dará paso ao desexo e á paixón, o que non lles impedirá desempeñar un papel activo nos acontecementos que definirán o destino español e tamén europeo.
   
Lo de su padrino, el tío Manuel, hermano mayor de su madre, sí que tuvo miga. De Manuel, a quien en el pueblo casi todo el mundo llamaba “don Manuel”, tuvo noticia cercana un día de cumpleaños. Una presencia física que se había producido solo dos veces en su vida, pero que fueron cruciales, como se espera siempre de las comparecencias de su padrino. El resto del tiempo, Manolito, que no tenía padre reconocido en su reducida sociedad, aunque llevara el apellido Olmos en sus escasos papeles, estaba siempre pendiente de los designios remotos de don Manuel, interpretados de forma que se suponía muy fiel por la madre del chico, Casilda Martínez, así llamada con el nombre de la doncella mártir porque el día de su nacimiento era el dedicado a la santa en el calendario. Casilda había nacido un 9 de abril, en La Bureba, en León, por casualidad, porque su familia era gallega por ambas partes.(páxina 13)


    (…) Por fin se había liberado de sus cadenas, justo cuando los rebeldes se alzaban contra la República. Pero no tendrían tiempo de pensar en ello, puesto que ahora se trataba de huir y de llegar a Madrid.


    Primero, debían abandonar Galicia. Matías, aprovechando que los falangistas enviados por don Manuel tenían estrictas instrucciones de obedecer en todo, condujo el coche, un Ford anticuado pero a prueba de averías, y guiado por uno de los milicianos de la camisa azul, hasta la frontera en Tuy. Llegaron allí a media tarde, cuando todavía quedaban algunas horas de luz.


    Los compañeras ideológicos de su guía estaban eufóricos, después de haber causado una auténtica carnicería que se había extendido por todo el pueblo. Había allí una estremecedora exposición de cadáveres, que se presentaban en todas las posturas y en todos los lugares para cumplir uno de los objetivos de Mola, que, inspirado por la fértil imaginación de don Manuel, consistía en “sembrar el terror”. A Manolo, que desconocía el alto grado de responsabilidad de su tío en lo que veía, la táctica de Mola le había podido, por el momento al menos: estaba absolutamente aterrado. Y eso que era un veterano de la revolución de Asturias, donde creía, erróneamente, que lo  “había visto todo”.

Nova sobre a novela en El Pais  e en El Español.

Maio 2020

Mentira
de
Care Santos

    Xenia, filla única que está a piques de realizar as ABAU e quere estudar medicina, vive controlada en exceso polos seus pais. O seu rendemento escolar baixa porque está namorada. A partir de O gardián entre o centeo, libro prestado para un traballo de filosofía, coñece por internet a "Marcelo", un lector apaixonado dese libro có que comezará a comunicarse por correo electrónico. Deseguido xurdirá entre eles unha amizade que terminará sendo insuficiente para  Xenia. Cando ela decide coñecer a “Marcelo” cara a cara, este evita a cita. Xenia  descubrirá que o que lle contou o suposto “Marcelo” é falso. “Marcelo”, na realidade, chámase Eric e  tamén empezou a sentir algo pola moza así que lle enviará  un paquete onde  revelará toda a verdade da súa complicada vida. O paquete procede do cárcere de menores e contén a historia dun asasino. En resumo: a novela lévanos a pensar que as cousas non son sempre o que parecen e dinos como unha mentira pode repercutir na vida dunha persoa.
   
    Son moi observadora. Decateime, por exemplo, de que Marcelo respondía case sempre ás miñas mensaxes entre as catro e as cinco da tarde os luns, mércores e venres. Algunhas veces, de cando en cando, tamén escribía polas mañás. Pero nunca en martes, xoves ou sábado. Supuxen que, ao mellor, tiña algún traballo e que debía ter dificultades para utilizar o ordenador para asuntos persoais; por iso as súas mensaxes eran sempre tan breves, porque non quería ter problemas.
    Cando coñeces unha persoa pola Internet, todo o que non sabes dela tes que imaxinalo. Por iso te equivocas tanto.
    Ao mellor, falar de todo aquilo con alguén podíame axudar a velo doutra forma, a darme conta de que era unha tolería. Pero a miña única amiga era Sandra, e a nosa relación non pasaba por un bo momento. A min parecíame que ela estaba moi rara desde que empezara a saír con aquel rapaz universitario, coma se el a estivese cambiando. Ou, se cadra, a rara era eu, quen o sabe. Poida que tamén sentise un chisco de envexa. Poida. O caso é que non lle contei nada a ninguén.
    Dous días despois de que lle enviase a foto, Marcelo pediume outra. Fun moi dura con el:
    Non che vou enviar ningunha foto máis mentres non me envíes ti unha túa.
    Funcionou. Cando recibín un correo electrónico cun documento adxunto, disparáronse os latexos do meu corazón. Mamá estaba na cociña pero, aínda así, abrino. Non podía esperar nin un segundo. Diante de min, aberto, o traballo de literatura. Nunha segunda ventá, preparada para escondela se mamá se acercaba demasiado, a foto que tanto ansiaba ver.
    Imaxinárao tantas veces, que abrín a foto cun medo terrible. E se non era como eu pensaba? E se era horroroso?
    Durante uns segundos, creo que me esquecín de respirar. Hai veces en que a vida se detén. Só uns instantes, sen ningún movemento. É como se o mundo quedase en absoluto silencio para subliñar o que é importante de verdade. Despois, todo volve soar con máis forza. O meu corazón coma un tambor. Pom pom, pom pom.

 

Accede á páxina virtual da autora premendo aquí.

Abril 2020

Volveré a buscarte

de Pilar Cernuda

Nos anos cincuenta, Antonio Padín abandona Galicia rumbo a Arxentina en busca dunha vida mellor para a súaautora familia. Trinta anos antes xa o fixo o seu avó Manuel que nunca volveu. O que non sabe Antonio é que esa aventura descubriralle, entre outras cousas, a verdadeira historia do seu avó. Pero deixemos que sexa a propia xornalista e autora a que nos fale da xénese da súa primeira novela:
Hai moitos anos un mariñeiro galego que regresaba de América tras vivir alí contoume unha historia que me conmoveu e decidín que era esa e non outra a que me tocaba desenvolver.
Todos os galegos temos unha aldea. A nosa é a dos meus avós, no Salnés. Alí atopei cantidade de mulleres cuxos maridos, noivos ou fillos marcharon, nin sequera sabían onde porque na época de analfabetismo non sabías que era América, e esperaban sen saber que nin cando.
O Centro Galego de Buenos Aires É impresionante, o mellor hospital de Buenos Aires e o lugar da cultura que todos os grandes escritores e pintores galegos visitaron nalgún momento da súa vida. Un lugar de encontro e de axuda. Foi fundamental para a xeración dos 50, pero tamén para min para poder escribir esta novela. Unha novela na que coñecemos as viúvas dos vivos, que dicía Rosalía de Castro. Recollín esa frase dela porque paréceme  unha descrición incrible. Viúvas de vivos que nin sabían se estaban vivos e quedaban a cargo de todo, de cultivar a terra... Saían pola mañá da casa co carro de vacas a enchelo de herba e facían todo o demais, pero sempre esperando aos seus maridos, sen saber se algún día volverían e sen ter noticias de eles.

     Antonio permanecía callado. Se le veía confuso, aturdido, sin saber qué decir, ni cómo reaccionar. Pepe le apretó el brazo en un gesto de solidaridad. Era el único que comprendía, el único que se había dado cuenta de lo que estaba ocurriendo en ese instante. Finalmente, Antonio levantó la cabeza y aunque no miró a Santiago, como si tuviera miedo al ver su expresión, se atrevió a decir lo que pensaba:
    -Tu abuelo era mi abuelo.
    -¿Mi abuelo? ¿Manuel Padín?
    -Tu abuelo Manuel Padín. Mi abuelo, que embarcó en Vigo hace cincuenta años y nunca más supimos de él.
    -Pero ¿cómo va ser tu abuelo si él no estaba casado?
    -Lo estaba, con mi abuela Lola. La madre de mi padre.
    -No puede ser. Se casó aquí por la iglesia con mi abuela Rosa, la madre de mi padre.
    -Si tu abuelo se llama Manuel Padín, es de Ventos y llegó a Argentina a principios de siglo, es mi abuelo. No ha habido otro Manuel Padín en Ventos. Mi abuela murió creyendo que era viuda, que su marido había muerto en Cuba, portadaVenezuela, Argentina, o en alguna otra parte de América. Ni siquiera estaba muy segura de que mi abuelo acabase en Argentina, aunque sí sabía que se había embarcado para Buenos Aires. Pero desde aquel día, nunca más se supo. Nadie lo vio, nadie nos dio noticias suyas.
    -Tu abuela no pudo con la pena...
    -Era una mujer fuerte. Cuando murió yo debía de tener doce o trece años.
    -No puede ser. Mis abuelos se casaron a los dos años de que él llegara acá.
   -Eso ya no puedo explicarlo. Pero te aseguro que mi abuela estaba casada y bien casada con Manuel Padín, aunque, como ya te he dicho, mi abuelo desapareció. Después de tantos años, ella se creía una mujer viuda.
    De nuevo se hizo el silencio. Nadie hablaba, ninguno se atrevía a hacer preguntas, todos estaban pendientes de la conversación entre Antonio y Santiago, con frases cortas y explicaciones breves. Breves pero contudentes.
    Tanto el uno como el otro dieron por verdad sus respectivas historias. Ambas tenían visos de  ser reales, ninguno tenía por qué mentir. Era absurdo.
    Santiago, muy afectado por lo que había escuchado de boca de Antonio, al que acababa de conocer, cogió un tenedor de la mesa y comenzó a pasarlo por el mantel, haciendo dibujos de rayas cruzadas, ensimismado en sus pensamientos. Debía de estar encajando datos, asimilando fechas, nombres, recuerdos. En voz muy baja se le oyó decir:
    -Somos primos.
(…)
    Sentados o tendidos según la hora y el cansancio, entablaron conversación con otros emigrantes. Sus historias no eran diferentes, todos escapaban de la falta de oportunidades. Era poco lo que ofrecía la España de principios de siglo. Aún se vivía la amargura de la pérdida de las colonias, los desastres de Filipinas y Cuba. La mayoría de edad del nuevo rey, Alfonso XIII, no auguraba aires nuevos en una Galicia en la que escaseaba el trabajo, y no solo el trabajo. La mayor parte de la población vivía en la más absoluta precariedad.
    Manuel había dudado mucho antes de sumarse a la ola de gallegos que en aquel tiempo embarcaban en Vigo, La Coruña o en Vilagarcía (…)
    Manuel llevaba los papeles bien escondidos. Lola, su mujer,  se los había pegado al pecho con la ayuda de una venda y no los sacó de allí hasta el momento de entregarlos a la policía de aduanas (…)
    A bordo del buque que le llevaba a América (…), Manuel compartió espacio con hombres que efectivamente viajaban como indigentes, y a quienes los marineros trataban peor que si fueran perros callejeros.
    Despierto en aquella bodega, miraba las sombras que bailaban en el techo ennegrecido por la mugre. Tenía el oído atento a todo tipo de ruidos, a cada cual más pavoroso, como si el barco se estuviera partiendo por la mitad, a punto de naufragar. No sabía nada de barcos ni de mar, pero aquello desde luego no sonaba bien. Los dos días que duró el temporal, Manuel sintió un miedo mortal. Con la manta se cubrió hasta la cabeza y cerró los ojos, le dolían todos los músculos de la cara y las sienes parecían a punto de estallar. Mientras se aferraba con todas sus fuerzas a los barrotes de la litera para no salir disparado, trató de convencerse de que no era más que un  sueño, un...

Podes ler máis premendo aquí.

 

 

Marzo 2020

 O efecto Frankenstein
de
Elia Barceló


     O efecto Frankenstein abre un eixe de diálogo entre dúas épocas e fainos reflexionar sobre a desigualdade de xénero, tanto no ámbito profesional coma no social. Así mesmo, como na obra de Shelley, tamén reitera a obriga moral de cumprir coas responsabilidades e as consecuencias das nosas accións.
    Unha intriga na que conflúen os xéneros de novela  policial e gótica. Todo comeza cando o mozo Max esperta nunha casa en ruínas; o seu corpo está cruzado por enormes cicatrices que evidencian que foi atendido por un cirurxián, pero el non lembra nada.  Nora estuda Medicina na cidade alemá de  Ingolstadt e esa mesma noite de Entroido coñece a Max cando ambos salvan a unha nena de morrer afogada no Danubio. A atracción é inmediata. O problema é que pertencen a épocas distintas...
   
    Nora camiñaba a longos pasos pola rúa paralela á beira do río tropezando coas malditas saias longas do disfrace de Entroido. Mellor lle fora disfrazarse con algo máis cómodo, pero Sarah emprestáralle aquel vestido de dama do século XVIII con bolsiño, perruca e todo, e deixárase convencer, aínda que ela sempre se disfrazara de vampira, de bruxa e de cousas semellantes.
    Nin sequera sabía se facía ben indo a unha festa onde non coñecía practicamente ninguén, pero levaba xa uns meses en Ingolstadt e, entre as clase, os primeiros tests, afacerse a comprar, guisar e facelo todo soa, e as dificultades para relacionarse con xente doutra mentalidade, non conseguira aínda facer un círculo de amigos. Así que, cando Sarah a invitara a aquela festa e incluso lle emprestara o vestido, aceptara enseguida. A parvada era que non puidera chegar antes porque tivera que coidar de Marie durante dúas horas debido a que seus pais tiñan que ir a unha reunión da gardaría que elixiran para a pequena. Non puidera dicirlles que non, e agora trataba de atopar o lugar onde se celebraba a festa.
    Parou un instante para recuperar os folgos e botarlle unha ollada ao GPS do seu móbil. Supostamente debía de estar moi cerca xa. Axustou a perruca sobre as orellas e, xa ía botar a andar outra vez, cando un berro desesperado a deixou seca, mirando a todas as partes para localizar a fonte do son.
    - Socorroooo! -berraba unha voz de muller- Socorroooo! Que alguén me axude! A miña neta afoga! Socorroooo!
    Levantando as saias case que ata a cintura, botou a correr cara a onde lle parecía que estaba a muller e un par de segundos máis tarde localizáraa, á beira do río, metido na auga ata os xeonllos, ofrecendo os brazos cara a un vulto que flotaba, afastándose dela.
    Por sorte, naquela zona a corrente non era tan forte coma noutros lugares. Arrancou a perruca branca cos seus lazos e as súas bolboretas, sacou o vestido pola cabeza, sen molestarse en abrir a cremalleira, e guindouse á auga sen pensar no fría que podía estar.
    Estaba conxelada.
    O seu primeiro impulso foi...

Febreiro 2020

Un verano con Homero
de
Sylvain Tesson

    Un verano con Homero non só é un chamamento imperioso á relectura de Homero —unha relectura libre, sen prexuízos e sensíbel—, senón que tamén nos permite abordar ao poeta grego cunha mirada nova. Este ensaio, novela e libro de viaxes ao mesmo tempo, é unha invitación a  somerxerse nas augas turquesas do Mediterráneo e reler os clásicos. Lévanos ás illas  Cícladas, ás beiras do mar Exeo, onde naceron os protagonistas da  Ilíada e a Odisea, e convídanos a apagar os computadores e os teléfonos móbiles para volver a Homero. A forza, a hibris, o destino, a guerra, a importancia da natureza son temas antigos de extraordinaria actualidade. Tesson lévanos con el noutra das súas viaxes, esta vez polas palabras, e parte da mitoloxía para contar o mundo contemporáneo.


    Aquiles se entera de la muerte de Patroclo, su amigo, su doble. Apenado, toma una decisión y se reconcilia con Agamenón. Irá al combate. Sin embargo, ya no posee armas porque Héctor se las ha quedado...
    Tetis, la madre de Aquiles, va a pedirle al dios herrero que le fabrique nuevas armas. (¡Oh! ¡Qué conmovedora esta mamá, que equipa a su hijito en el Corte Inglés de la mitología para que, al redoble del tambor, pueda arrojarse a su destino, es decir, a la muerte!)
    (...) Todo está preparado para la vuelta al combate, rabioso y furibundo. Es el principio de la segunda cólera de Aquiles. Comienza la ultraviolencia.
    (...) Ya conocemos el funcionamiento de la hibris. Nada lo detendrá. Sin compasión, sin cuartel, sin hacer distinción.
    (...) Hasta los mismísimos elementos van a rebelarse contra la desmesura. Es cuando la guerra se vuelve cósmica. Los hombres, las bestias, los dioses, el agua, el fuego: todo se convulsiona en la batalla.
    (...) El río Escamandro se encabrita contra la rabia de Aquiles, intenta detener la demencia, desborda su cauce, quiere llevarse a Aquiles:
    (...) ¿Y si nosotros, los hombres, nos hemos comportado con respecto a la naturaleza como Aquiles con los dioses? Hemos roto el equilibrio. Hemos superado los límites, hemos agotado los recursos, hemos aniquilado a los animales, hemos fundido los hielos, hemos intoxicado el suelo. Y hoy nuestro río Escamandro... sale de su silencio para señalar nuestros excesos.   
     En términos ecológicos, las señales de advertencia están al rojo vivo. En términos mitológicos, decimos que los ríos se desbordan por desprecio. Como a Aquiles, las aguas nos persiguen. Todavía no hemos entendido que debemos ralentizar nuestra carrera hacia ese precipicio al que, necios de nosotros, seguimos llamando “progreso”.

Xaneiro 20

O muiñeiro ouveador
de
Arto Paasilinna

    Nunha aldea de Laponia Gunnar Huttunen é un muiñeiro que  engaiola  coas súas imitacións de animais aos rapaces e que ouvea nos momentos de tristura, facendo ladrar aos cans, e que aínda que ás veces se comporta como un tolo, é un bo traballador no seu muíño á beira do río Kemi. Moitos veciños lévanse mal con el pola súa forma de ser. Finalmente méteno nun manicomio, cando se estaba empezando a namorar dunha veciña, Sanelma Käyrämö, unha asesora agrícola, e pintando o muíño de vermello. No hospital mental atopa cun home san ingresado  que lle axuda a escapar de alí. Volve á aldea mais ten que andar fuxido polo monte para que non o volvan meter no manicomio.

    Gunnar Huttunen era fraco e ben feito. Ao camiñar daba alancadas que eran paso e medio máis grandes ca as do resto dos homes. As súas pegadas na neve semellaban as dun home normal a correr. Cando comezou a nevar fixo uns esquís tan longos que se os poñía de pé chegaban até o beirado dunha casa normal. O carreiro que abría na neve era ancho e normalmente recto, e como era un home livián podía impulsarse cos dous brazos ao mesmo tempo. Calquera que vise as marcas dos bastóns sabía ao momento que Huttunen pasara por alí.
    Ninguén puido saber de onde procedía o muiñeiro. Dicíase que podía ser de Ilmajiki, pero outros aseguraban que chegara a Peräpohola dende a provincia de Satakunta,(...)
    A vida do muiñeiro estaba marcada por longas depresións. Adoitaba quedar no medio do traballo coa mirada perdida sen ningunha razón aparente. Os seus ollos escuros brillaban tristes no fondo das cuncas. A súa mirada era penetrante pero ao mesmo tempo morriñenta, e cando miraba aos ollos de quen falaba con el, a súa ollada queimaba e facía tremer. Se un falaba con Huttunen cando se atopaba así sentía ao momento unha sensación de tristura e inquietude.
    Pero o muiñeiro non sempre estaba triste. A miúdo alporizábase de mala maneira e sen motivo. Facía bromas, ría e divertíase, e ás veces daba choutos coma un parvo coas súas longas pernas. Facía estalar os artellos dos dedos, braceaba, retorcía o pescozo e falaba xesticulando. Contaba historias fantásticas pero sen sentido, facía escarnio da xente, batíalles nas costas aos granxeiros e gabábaos sen motivo ningún, ríase deles diante dos seus fociños, chiscáballes o ollo e daba palmas.
    Cando Huttunen tiña unha tempada en que estaba de boas, os rapaces da aldea adoitaban reunirse no muíño de Suukoski para gozar das actuacións do muiñeiro. Sentaban na súa casopa, como se facía antano, e estaban de carallada e contaban chistes. Naquela penumbra relaxante e leda, entre os escuros cheiros do vello muíño, sentíanse felices e afortunados...

Decembro 2019

Heidelberg y otros relatos
de
Diego Alfonsín

     Nos catro relatos deste libro fálase da amizade e as relacións interpersoais, reflexiónase sobre o que non nos atrevemos a dicir en voz alta ou observamos como alguén, a quen non se ten en consideración, pode converterse nun verdadeiro heroe moral. No último relato o escritor debuxa un entrañable retrato do seu avó.
    O autor, recoñecido xa con varios galardóns, foi alumno do noso instituto onde na actualidade imparte docencia.

    La primera en hablar fue Susana. Preguntó si alguien más quería una taza de té. Alguien dijo mi nombre y se me encogieron las tripas. Tengo la bufanda puesta todavía, también el abrigo y los zapatos de tacón. Estoy tumbada boca abajo. Me quedo muy quieta y trato de escuchar con atención. Se piden tazas de té, también se sugiere café y parece ser que alguien decide irse. La puerta del salón, entrecerrada hasta ahora,  se abre del todo y todos están aquí mismo. Se acerca gente. Susana entra en la habitación con otra persona. Un calor repentino me recorre el cuerpo y la sensación que me invade es aterradora, estoy desnuda en medio de una calle y todos quieren saber qué hago ahí. Durante unos segundos cierro los ojos y deseo desaparecer. Cuando los abro de nuevo y me atrevo a mirar, los pies de Susana se acercan a la cama, recoge uno de los abrigos y  se lo entrega a la persona que lleva los zapatos de Marcos. Es Marcos. Es él el que se va. Susana bromea preguntando en voz baja si no será él el amante, por eso te vas, no lo niegues, di la verdad, todavía hay algo entre vosotros, dónde os vais a encontrar. Se ríen de una forma curiosa. Marcos indica que tiene que hacer algunas cosas para mañana, que hoy no ha tenido tiempo, que podía haberse ido conmigo, pero que a veces todavía se siente un poco incómodo cuando nos quedamos solos, sobre todo desde el viaje del verano pasado. Creo que ella todavía no lo ha superado, dice. Hijo de puta, estoy a punto de decir en voz alta. Qué hijo de puta. Susana se dirige hacia la puerta, se queda unos segundos bajo el umbral y después la arrima con cuidado, casi cerrándola. Después vuelve y dice en un susurro: ¿crees que lo sabe? Se besan casi sin tocarse, casi sin hacerlo, como sin quererlo, entregándose algo prohibido el uno al otro mientras miran hacia otro lado, aunque en realidad lo único que veo son los pies, pero los pies, ahora puedo saberlo desde aquí abajo, también hablan de los ojos y de las palabras, también de las  manos. Yo hace ya varios segundos que no respiro del asombro. Sus cuerpos se separan despacio. Alguien se aceca y abre la puerta. Es Matías, el  marido de Susana. Marcos mueve los pies inquieto, sin saber muy bien hacia donde dirigirlos, como si ellos fueran por delante de él. Matías viene con la niña. Hay que cambiarla. La pone en el suelo y la anima a dar unos pasos. Enséñale a Marcos lo que hiciste esta mañana, venga, enana, unos pasitos nada más, para que Marcos vea. Susana se pone en cuclillas y abre los brazos llamándola, ven, mi amor. Veo sus anchas pero estilizadas caderas casi al nivel del suelo. Sé perfectamente la cara que Susana tiene en estos momentos...

Novembro 2019

Palabra de bruxa
de
Andrea Barreira Freije



    Esta é a historia de Berenice, a última muller da casa das Xanas, mais tamén é a historia das mulleres que non renunciaron á voz propia. Elas toman a palabra con forza e sentímola poderosa no aquelarre, no fogar, na rúa, nos espazos onde viven. E canda elas as persoas que as denuncian, que as sinalan, que as xulgan e as condenan sen escoitalas, que exercen o seu poder. E a súa vez aquelas coas que comparten o seu amor.
    A través destas páxinas saberás o que contan as bruxas e a súa verdade.

    Disposto a ver canto de certo terían os díxome-díxome, o rapaz non tardou en visitar o lugar. O muíño agochábase baixo a protección de castiñeiros, carballos, bidueiros... O río Portela avanzaba seguro ao seu carón, deixándose guiar por unha presa até as entrañas onde se moía o gran. A porta estaba entreaberta, malia iso Pío petou con forza, máis ninguén respondeu. Chamou con voz firme, pero todo era silencio, até o río calou cando decidiu entrar aproveitando esa soidade.
    Ao outro lado a penumbra asolagábao todo. Agochadas entre as sombras, ducias de candeas apagadas semellaban agardar algo, pois crepitaban malia non ter luz. Ao seu carón, resaltaba unha morea de libros. Movido pola curiosidade e seguro de que alí atoparía algunha proba do escoitado, aproximouse. Non pousara o pé no chan cando sentiu ducias de ollos axexar os seus pasos.
    Decidiu quedar no sitio até asegurarse de que non corría perigo. Ademais non lle quedaría outra, un felino branco cae diante del, fitándoo coa desconfianza dun ser que non lle permitiría avanzar até que a ama aparecese. Un arrepío percorreu o corpo do rapaz pois, malia non atoparse diante da mesma morte, semellaba ser xulgado por unha pantasma.
    Levantou a vista nun intento de atopar a saída, mais ao facelo quedou atrapado nos remuíños dun río. A súa vida semellou deterse nese instante. Sentíase afogar como aquela noite en que caera ás augas no seu derradeiro intento de fuxir da casa. Daquela uns brazos foran o seu salvavidas. Agora, os mesmos ollos que o apreixaban decidiran darlle, polo momento, un respiro. Non sabería dicir canto tempo o observara esa muller, nin tan sequera podería adiviñalo, pois a súa presenza foi repentina, como se se fixese corpórea nese intre, ou como se fose quen de deter o tempo.
    -Buscabas algo? -interrogouno unha voz firme, desconfiada. Eses iris de auga afogaríano se non daba a resposta axeitada.

   -Sinto a molestia... Dona Angustias e dona Esperanza envíanme a recoller un saco de fariña de centeo -non puidera evitar a mentira. Tampouco lle importaba. Levaba tanto tempo vivindo nunha que até el era incapaz de saber onde estaba a verdade con exactitude.
    -Curioso... xusto onte levaron un... Non adoitan volver Até pasada unha lúa -a muiñeira sorriu e, mentres eses beizos se esparexían, Pío sentiu como o apreixaba unha semieira que penetraba cada capa da súa consciencia e inconsciencia.
    -En realidade... sentía os ollos cravados nos seus. Pódense agochar as lembranzas? De súpeto tiña a necesidade de borrar mesmo os recordos, os coñecementos, os acontecementos de toda unha vida, coma se estes puidesen ser usados contra el nalgún momento. Por primeira vez en moito tempo, a súa realidade cambaleábase como se fose o xulgado ... caeulles xusto despois de abrila. Foi unha desfeita! Estaban moi contrariadas...
       

 

 

 

Distribuir contido


by Dr. Radut