UN EXÉRCITO GAI

Górgidas, a comezos do século IV a. C., organiza en Tebas unha unidade de elite con tropas escollidas, o famoso Batallón Sacro, formado por cento cincuenta parellas de erómenes-erastés (amados-amantes) masculinos que pelexaban  de xeito conxunto. Este batallón baseado na educación pederástica grega, é dicir, nunha parella homoerótica integrada por un home de maior idade "heniochoi" ou “condutor” e un pupilo ou compañeiro "paraibatai", apoiábase na crenza de que un exército formado por parellas de amantes sería invencible pois considerábase que o mozo adolescente loitaría ata a morte á beira do seu mentor. 

Se cadra este foi un dos mellores exércitos que viu a antigüidade; o batallón sacro de Tebas foi quen de derrotar aos temibles espartanos nas batallas de Leuctra e Mantinea e só sucumbiu ante os exércitos do gran Filipo de Macedonia e o seu fillo Alexandre Magno en Queronea (338 a.C.). Segundo Plutarco o propio Filipo recoñeceunos : “O vitorioso Filipo pousou a súa mirada nos cadáveres e preguntou: -Quen son estes case trescentos mortos abrazados entre si afundidos e unidos en morte e en amor. Respondéronlle: -Son os de Tebas, o Batallón Sacro de Pelópidas de amantes e de amados, os virís de Tebas da estirpe de Layo. Filipo respondeu: -Pereza o home que sospeite que estes homes ou sufriron ou fixeron algo inapropiadamente.”

No diálogo platónico O banquete explícase a efectividade dun exército así formado: “(…) se por calquera circunstancia, un estado ou un exército puidesen estar compostos só de amantes e de amados, non habería pobo que levase máis alto o horror ao vicio e a emulación da virtude. Os homes, así unidos, aínda que en pequeno número, poderían en certo xeito vencer ao mundo enteiro”

“Non hai home tan covarde a quen o amor non inflame de valor e faga semellante a un heroe” pois, como sinala Platón, a maior deshonra á que estaba exposto un home era realizar accións deshonrosas diante do seu amante, polo que un exército formado por amantes evitaría realizar accións vergoñentas na derrota “se un home que ama comete unha mala acción ou sofre unha aldraxe sen rexeitala, non haberá pai, nin parente nin ninguén no mundo ante quen este home senta tanta vergoña de presentarse como ante o ser a quen ama”. Mais tamén evitará tomar accións crueis na vitoria, tan frecuentes nos exércitos. “Nada como o amor pode inspirar ao home o necesario para levar unha vida honesta: quero dicir o horror ao mal e a emulación do ben”.

Outra circunstancia a ter en conta neste modelo de exército é a inmensa solidariedade entre os seus integrantes, xa que ningún sentimento ou motivación é máis poderoso que o intento de salvar a vida á persoa que amas “preferiría morrer mil veces, sobre todo, antes de deixar en perigo ao seu ben amado e abandonalo sen socorrelo” e ningún tan terrible como a vinganza ante a perda do ser amado, polo que a ferocidade destes exércitos tamén resulta temible.

En parecidos termos exprésase Plutarco: “un batallón cimentado pola amizade baseada no amor nunca romperá e é invencible; xa que os amantes, avergoñados de non ser dignos ante a vista dos seus amados e os amados ante a vista dos seus amantes, desexosos arróxanse ao perigo para o alivio duns e outros”

Se á efectividade que proporcionan os lazos amatorios engadimos unha estudada planificación estratéxica que substitúe a falanxe continua tradicional por unha liña en cuña e de maior profundidade, onde o Batallón Sacro á esquerda da fronte carga contra as tropas de elite rivais, o seu maior empuxe e forza de carga permitiralles copar a fronte dereita do inimigo e rodear ao resto do exército. O que explicaría os éxitos militares que facilitaron a hexemonía de Tebas na época de Pelópidas e Epaminondas.
 
CRÉDITOS:

TEXTOS:

https://www.jotdown.es/2018/09/los-hijos-de-eros-homosexualidad-militar-en-la-grecia-clasica/
http://historsex.blogspot.com/2017/08/la-pederastia-militar-el-batallon.html
https://ecmes.wordpress.com/2007/04/03/los-otros-300-el-ejercito-gay/
https://revistadehistoria.es/pelopidas-epaminondas-batallon-sagrado-tebas/
https://www.sergioalejogomez.com/batallon-sagrado-tebas/

IMAXES:
David Angers (1788 – 1856), A  morte de Epaminondas
https://assets.arrecaballo.es/wp-content/uploads/2014/03/batalla-de-queronea-338-ac-alejandro-atacando.png

OS AMORES  PROHIBIDOS

  Ao longo da historia sempre xurdiron amores prohibidos, aqueles que estiveron por enriba de convencionalismos sociais, leis, tabús ou relixións. A historia de amor de Marcela e Elisa falanos deses amores.

  Marcela e Elisa coñecéronse a mediados da década de 1880 na Escola Normal da Coruña cando estudaban maxisterio. Entre elas foise establecendo unha íntima amizade, que axiña se converteu en amor. Aínda que os país de Marcela fixeron o posible para afastar a súa filla de Elisa, os seus esforzos resultaron inútiles.

  En 1888 comezan a súa andaina como mestras en diversas escolas dos concellos de Coristanco, Vimianzo e Dumbría, procurando que os seus destinos estivesen o máis próximos posibles. Ante as sospeitas que puidera levantar a súa  convivencia comezaron a argallar unha historia que lles permitise vivir xuntas . Simulando unha disputa entre elas,  Elisa vai abandonar Dumbria anunciando que ten previsto embarcarse para a Habana. Namentras, Marcela fai saber aos veciños o seu propósito de casar cun curmán de Elisa que chegaría próximamente a Galicia, chamado Mario (o que explicaría o gran parecido que este tería con Elisa).

   Na Coruña, Elisa transfórmase en Mario: corta o pelo, viste roupas de home, fuma e cultiva un modesto bigote. Para legalizar a nova identidade, dirísexe á igrexa de san Xurxo  e confésalle  ao párroco que quería ser  bautizado,  alegando que o seu pai era protestante. Coa nova identidade xa legalizada, Mario(Elisa) arranxa os papeis para a voda,  que se celebra  o 8 de xuño de 1901. Volven , xa como marido e muller, para Dumbría onde se descubre o engano.

   Mario vese obrigado a fuxir e volve á Coruña,  sendo citado polo párroco de san Xurxo  na reitoral. Mario trata de defenderse alegando que é hermafrodita e que nese momento predomina nel o elemento masculino. Recoñecida por un médico a súa condición femenina o engano queda descuberto.

  Acurraladas polas autoridades teñen que abandonar Galicia,  refuxiándose en Porto onde viven unha tempada. Descubertas e detidas pola policía portuguesa as autoridades españolas piden que sexan entregadas  á  xustiza española, máis os portugueses  néganse sen unha petición formal de extradición. Foron encarceradas, xulgadas e absoltas, causando unha gran expetación o caso no país veciño (a prensa falaba do “matrimonio sen home”). As autoridades españolas presentan a solicitude de extradición, polo que tiveron que fuxir de novo, esta vez con destino a Buenos Aires.

  En Buenos Aires traballaron de criadas, como moitas outras compatriotas. Pero isto non lles permitía vivir xuntas sen levantar sospeitas; en 1904 Elisa decide casar cun dinamarqués  xa maior, posiblemente esperando que non durase moito e así adquirir os recursos económicos  que lle permitísen retormar  a convivencia con  Marcela. Descurberta a identidade da súa esposa, o marido denúnciaa. O xuiz, unha vez comprobado por tres médicos que Elisa é unha muller, decidiu sobreseer o caso. A partir de entón, cando as autoridades perden o interese por elas, pérdeselles a pista. Gustaríanos pensar  que ao final Marcela e Elisa puideron vivir o seu amor como sempre quixeron,  a pesar da estreita marxe que a sociedade do momento deixaba a estes amores prohibidos.

Fonte: Consello da Cultura Galega en “álbum de mulleres”. xenero@conselloda cultura.org
Autor:Narciso de Gabriel Fernández (2009).

MARUJA MALLO

GÓMEZ GONZÁLEZ-MALLO, ANA MARÍA (1902 - 1995)
Toda a historia dos «ismos» cabe na vida e na pintura desta galega inxenua e xenial inclasificable, que foi amiga e admirada de Ortega e Gasset, Ramón Gómez da Serna, Picasso e André Breton. Reside en Madrid desde moi nova. Alí realiza estudos na Escola de San Fernando, sendo a única muller que pasou as probas esixidas ese ano. A súa amizade con Salvador Dalí levouna a coñecer a Federico García Lorca e propicioulle o bautizo simbólico co que entrou en “A Confraría da Perdiz”, nome humorístico do grupo integrado por Luís Buñuel.

En 1928, José Ortega e Gasset abriulle as portas dos salóns da Revista de Occidente para que expuxera, sendo a primeira vez que o facía unha muller. Neste tempo viviu unha relación sentimental con Rafael Alberti na que ambos se retroalimentaban artisticamente. A serie (surrealista) Cloacas e campanarios, de Mallo, e o poemario Sobre los ángeles, de Alberti, dan conta diso. Esta relación iniciouse en 1925 e foi cortada en 1931.

Na madrileña "casa das flores", onde Neruda vivía, foi onde Miguel Hernández e ela se coñeceron e iniciaron a súa relación. O sentimento de M. Hernández cara a Mallo parece estar presente en poemas de El rayo que no cesa.

Cando estalou a guerra a pintora estaba en Galicia cumprindo co seu compromiso socio-político de apoio ás misións. Arrepiada e medorenta polo que vía pasou a Portugal. Gabriela Mistral, embaixadora de Chile en Lisboa, tendeulle a man, facilitándolle posteriormente o voo ao continente americano. En Buenos Aires, onde foi acollida como a gran creadora que era, viviu –desprazándose desde alí a distintos puntos do continente americano– desde 1937 ata 1961, ano en que por primeira vez, tralo exilio, pisou terra española.


https://www.afundacion.org/es/coleccion/autor/gomez_gonzalez-mallo_ana_maria
https://www.studocu.com/es/document/universidad-carlos-iii-de-madrid/historia-de-espana/ejercicios-obligatorios/entrevista-maruja-mallo-definitiva-con-fuentes-bien/3287366/view
http://www.rtve.es/alacarta/videos/imprescindibles/imprescindibles-maruja-mallo/966721/