A improvisación é unha boa forma de mellorar o uso do idioma. Dende o EDL e o departamento de Lingua Galega, para incentivar o galego e dar a coñecer este modelo de improvisación oral o alumnado de 1º e 2º ESO, tiveron un obradoiro de regueifas impartido por dous grandes regueifeiros como son Pinto d’Herbón e Lois “ O Caruncho”.
Pasamos unha xornada divertida e aprendemos a facer coplas cantadas, buscando a rima e ritmo, e medindo os versos para facer as estrofas.
Que é a Regueifa?
A regueifa, unha tradición oral galega en verso na que a ironía é a protagonista, é unha cantiga improvisada entre dúas ou máis persoas que seguen un mesmo cantar ou son durante o tempo que dura unha disputa, sobre un tema determinado. Ademais, ten a característica de que cada regueifeiro canta unha estrofa de catro versos octosílabos nos que riman os pares e quedan libres os impares.
Cal é a súa orixe?
As regueifas relaciónanse cunha antiga tradición das vodas campesiñas, onde era costume que a parella ou madriña d@s acabad@s de casar puxese a disposición d@s convidad@s ao convite un bolo de pan chamado “regueifa” feito con fariña triga, ovos e manteiga e azucre, que podía ser disputado de dúas maneiras: improvisando cantigas de porfía onde se retaban dialecticamente entre eles en verso meténdose uns con outros,cos contraentes ou cos familiares destes para ver quen facía gala do maior enxeño e mordacidade ou bailando unha muiñeira de puntos moi difíciles e artísticos.
A regueifa era entregada pola noiva á persoa vencedora na disputa e esta tiña a honra de repartila entre as solteiras e solteiros asistentes ao convite. A característica importante para prender o ánimo do publico proviña do inxenio , da capacidade de resposta e da retranca que amosaran os regueifeiros.
Co paso do tempo chegou a ser unha diversión de entretemento nas tabernas o nas festas patronais. Na actualidade as regueifas teñen unha popularidade moi limitada, aínda que seguen a facerse: acostuman a ser un divertimento pasaxeiro máis do que unha loita diálectica real, mais as maneiras son as tradicionais. Úsanse especialmente en eventos patrocinados polos concellos ou asociación culturais e tamén nos ámbitos educativos polo seu atractivo para ensinar e transmitir a lingua galega a través da improvisación, da música e da tradición oral.
Estrofa dunha regueifa
Características: Versos son cuartetos octosílabos que poden ter rima asonante ou consonante. Uso do Leixaprén das cantigas.
Temática, variada dende tratar aspectos da vida persoal dos regeiferir@s, o que acontece na sala, vestimenta ou aspecto do público presente, calquera suceso de interese xeral que se coñeza neses momentos.
Claves da regueifas: ”a rapidez, espontaneidade e o enxeño que mantén ao público entusiasmado coa capacidade de teñen de respostar en pouco tempo con esa improvisación tan inxeniosa.
Reguéifase a capela, esto é , sen acompañamento musical, tan só coa voz.
Tamén poden usar instrumentos como a zanfoña para marcar o ritmo como fixo o Caruncho, e se pode ver nunha das imaxes.
Estamos no Leliadoura
Aprendendo a regueifar
Con Pinto e o Caruncho
Que nos veñen a ensinar.
Que nos veñen a ensinar
Aprendemos decontado
oito sílabas e rima
cada verso recitado.
Cada verso recitado
Traballados en grupiños
Uns son mellores ca outros
Pero todos moi chuliños.
Pero todos moi chuliños
Pasámolo re -que- te- ben
Esperamos repetilo
Igual para o ano que ven.
Preme na imaxe para poder ver uns anaquiños do obradoiro
