CANTARES DE CEGO: OS CRONISTAS DOS SUCESOS

O alumnado de 1º BACH A e E, coordinados pola súa profesora de Lingua Galega e Literatura, Teresa Pastor Novo, elaborou un traballo práctico sobre a literatura galega de tradición oral, concretamente sobre os cantares de cego, historias rimadas, máis ou menos longas, en forma de romance. Noutrora, as persoas invidentes actuaban coma unha sorte de cronistas que levaban novas ás aldeas e poboacións, cuxas temáticas de preferencia eran asuntos do máis escabroso, moi do gusto do pobo: crimes de paixóns, agresións, raptos, desgrazas colectivas, …. Deste modo, a canción entendida como unha composición en verso destinada para ser cantada, foi obxecto de estudo na 3ª avaliación, e máis concretamente, a canción tradicional. Así, os alumnos e alumnas traballaron distintos romances de cego da nosa literatura popular e, logo de teren a técnica aprendida, compuxeron eles mesmos a copla, cunha rima doada e adaptándose os versos ás frases musicais. Á parte disto, e para pór en práctica os seus coñecementos teóricos sobre as desviacións da norma, inseriron á mantenta vulgarismos, hipergaleguismos, castelanismos lusismos, arcaísmos e dialectalismos, cunha linguaxe popular, procurando os gustos do auditorio. Como seguinte paso, realizaron os debuxos do cartelón ou maltraña, que acompañaba a posta en escena do cego.

Así, títulos tan sensacionalistas como: “Soldado nunha guerra”, “A vinganza dun pai asasino”, “Mariñeiro sen compás”, “O asasinato de Gabriel”, “O desastre do Prestige”, “O desenlace do pranto da Frouxeira”, “O último alento dunha nai”, “Violada e queimada”, “A condesa sangrienta”, “O asasinato de Mondariz”, “O caso Madeleine”, “Cantar da katana”, “O Villa de Pitanxo” e “Accidente en Carral” compoñen os argumentos destas coplas, con case rango de crónicas de sucesos, que elaborou o alumnado destes cursos, baseándose, por desgraza, en feitos reais.

Do seus traballos instalouse unha exposición nun dos corredores do edificio histórico onde, á maneira máis tradicional, penduraron as súas maltrañas ou cartelóns, acompañados de cadanseus romances. Na dita exposición tamén se puideron ver uns cantares transcritos a Braille, por xentileza da ONCE, con quen vén colaborando esta profesora nesta actividade dende hai máis de dúas décadas. Como broche de ouro, algúns alumnos e alumnas atrevéronse a interpretar os seus romances, de xeito brillante.

Enlaces aos vídeos do alumnado en Youtube: Vídeo 1, Vídeo 2, Vídeo 3, Vídeo 4

Acceso ás fotos. Pinchar no enlace

Moitos parabéns, benqueridos cantores e cantoras!

Teresa Pastor Novo

(Profesora de Lingua Galega e Literatura e coordinadora do EDLG)