Hoxe, en plena corentena, non esquecemos que é o Día das Artes Galegas. O homenaxeado este ano é o arquitecto, entallador e retablista Domingo Antonio de Andrade; moitas das súas obras, espalladas pola xeografía galega, podemos contemplalas en Oseira, Lugo, Ourense ou Compostela. Mais tamén a episcopal Tui bebeu do seu maxisteiro.
Corría o último terzo do século XVII é a igrexa conventual das monxas clarisas, construída nos terreos dos antigos pazos do bispo, inmediatos ao templo de Santa María da Oliveira, ameazaba ruína. Proxéctase, pois, a erección dunha nova igrexa da que se encargarán os canteiros Benito de Pintos (de Marcón, parroquia próxima a Pontevedra) e Manuel González (de Santa Cristina de Cobres, Vilaboa) e o entallador Esteban Cendón (de Pontevedra) seguindo -e aquí ven a conto o arquitecto ceense hoxe lembrado- unha traza de Domingo Antonio de Andrade. Por iso, o noso cartel para esta conmemoración presenta unha vista interior de esa construción que se el non dirixiu de xeito persoal si alentou e inspirou.
E rematamos cunha curiosa faceta deste singular arquitecto no seu papel de asesor político-militar ao servizo de Ginés Fernández Ruiz de Castro, XI Conde de Lemos. Nunha carta secreta explícalle a fórmula para a fabricación de bombas que "co que se lles pon dentro, causan peste". Esta incipiente bomba bactereolóxica debería elaborarse da seguinte maneira: "O primeiro cóllense sapos, píntegas, cobras e víboras (en proporción á cantidade que se queira facer) que se han de botar nunha pota e ben tapadas cun testo ben pechado por todas partes, coa finalidade de que non salga fume. Póñense nun forno a lume lento para que se fagan pos, e que non perdan con demasiado lume o que teñen da súa natureza e despois axitánse eses pos sen destapalos". Con este material cargaríase a bomba que se lanzaría "contra mouros e herexes" para causar a peste. Noutra misiva, hoxe perdida, informaba dunha posible vacina para neutralizar os efectos perniciosos desta bomba, rudimentario antecedente das armas químico-bacteriolóxicas. Este arquitecto barroco sería quen de atopar un antídoto contra o COVID-19?
Fontes:
http://dbe.rah.es/biografias/14729/domingo-antonio-lopez-de-andrade
https://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/tui-mantiene-muy-viva-la-huella-del-franciscanismo/idEdicion-2015-01-04/idNoticia-908902
https://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/gallego-ideo-guerra-quimica/idEdicion-2009-10-04/idNoticia-473688/