A peste de Siracusa

Sáb, 11/04/2020 - 18:58 — Anónimo

Novas |
pandemia

Diodoro Sículo ou de Sicilia (s. I a. C.) fálanos, no libro XIV (70, 71 e 76) da súa Bibliotheca Historica, da peste que azoutou ao exército cartaxinés cando asediaba a cidade de Siracusa.

Esta peste, bautizada como de Siracusa, tivo lugar no ano 396 a. C.

A enfermidade expandiuse rapidamente entre os soldades cartaxineses e calcúlase que matou unhas cento cincuenta mil persoas.

O mal comezaba con síntomas respiratorios, febre, tumefacción do pescozo e dores nos costados. Logo sobreviñan disenterías e erupcións pustulosas en todo o corpo. Os doentes morrían ao quinto ou sexto día en medio de delirios e sufrimentos atroces, con escasos ou nulos coidados médicos e abandonados dos seus que estaban temerosos de contaxiarse.

A causas desta epidemia están, por unha banda, na vinganza divina: previamente os cartaxineses saquearan o templo de Ceres e Proserpina e, sobre todo, na aglomeración de moita xente nun espazo pequeno e insalubre e na excesiva calor.

Unha vez máis, igual que aos gregos diante de Troia, a peste asediou aos asediadores, neste caso aos cartaxineses diante de Siracusa.

Pero vexamos este episodio da peste no propio texto de Diodoro:

[70] (...) Despois…. do saqueo do templo de Ceres e Proserpina, o exército dos cartaxineses sufriu unha enfermidade. Á vinganza da divindade, así manifestada, hai que agregar que miles de homes reuníronse no mesmo espazo, e que estabamos nunha tempada moi favorable ao desenvolvemento de enfermidades. Ademais, neste ano, a calor do verán foi excesiva. Este lugar parecía destinado a ser escenario de inmensas calamidades; porque xa, antes, os atenienses que estableceran o seu campamento neste terreo baixo e pantanoso, foron decimados por enfermidades. Primeiro, antes do amencer, un calafrío, causado por un aire frío e húmido, apoderouse dos corpos, e ao mediodía a calor sufocou a esta multitude de homes amontoados nun espazo estreito.

Gaetano Giulio Zumbo (1656-1701), La peste

[71] A enfermidade afectou primeiro os libios, moitos dos cales morreron. Ao principio, enterraron os seus cadáveres; pero pronto, debido ao número de mortos, e sendo atacados pola enfermidade os propios coidadores, ninguén se atreveu a achegarse máis aos doentes. Cesando a axuda médica, a praga quedou sen remedio. O fedor dos corpos insepultos e a putrefacción das marismas, primeiro causou un fluxo catarral que foi seguido por tumores no pescozo; pronto apareceron febres, dores nos tendóns das costas e gravidez nas pernas. Estes síntomas foron seguidos por disentería e pústulas en toda a superficie do corpo. Esta era a enfermidade que atacara á maioría dos cartaxineses. Algúns sufriron ataques de tolemia e perderon por completo a súa memoria; Fóra de si, deambularon polo campamento e golpearon aos que atoparon. Finalmente, a gravidade da peste e a rapidez da morte fixeron inútil a axuda dos médicos; os enfermos morreron o quinto ou máis a miúdo o sexto día, experimentando dores tan insoportables que consideraron felices aos que pereceran na loita. Como o mal gañara a quen coidaba aos enfermos, foron abandonados para a súa desgraza, ninguén quería quedar con eles. Por tanto, non só os parentes abandonáronse entre si, senón que os irmáns aos irmáns, os amigos aos seus íntimos deixáronos perecer, por temor a verse afectados polo contaxio. (Diodoro Sículo, Bibliotheca Historica, XIV, 70-71)

[76] Tal foi o cambio de fortuna experimentado polos cartaxineses; Foi un exemplo para os homes que aqueles que se elevan demasiado poden caer rapidamente moi baixo. De feito, os cartaxineses, donos de case todas as cidades de Sicilia, coa excepción de Siracusa, despois de aspirar a apoderarse desta última, pronto tiveron que temer pola súa propia patria. Eles que violaron as tumbas dos siracusanos, tiveron que ver, amontoados e insepultos, cento cincuenta mil cadáveres, vítimas da peste. (ib. 76)