O 3 de novembro de 1928 nacía en Gres (Vila de Cruces) Xosé Neira Vilas; 93 anos despois celebramos, por primeira vez, o Día do Lector/-a.

Neste pequeno texto recollemos a memoria literaria das primeiras vivencias lectoras do autor das Memorias dun neno labrego:

LER

    Foi o patriarca da familia, o exemplar avó -músico, zoqueiro e labrego-, quen asumiu a maior parcela da miña formación dende que eu era unha arumia, un besbello tatexante que comezaba a ter trato co mundo. Fun sabendo de xentes e aconteceres. Deprendín os saúdos e cortesías mínimas que correspondían ás horas do día, lugares e circunstancias. Todo un código para o trato social. Deprendín o solfexo cantando e un algo de teoría musical. E veu logo o silabario, coa súa llana dos cristos que soletreaba con afán. E tras do coñecemento da palabra-signo, a lectura. O cavilar e o sentir trocados en voz, en mensaxe sonora, viva, latexante; en xesto comunicador, todo un descubrimento, un achado, un milagre.
    En veces o avó-mestre só dispoñía dun garabullo co que escribía na borralla da lareira ou no po do camiño. Tal foi o meu comezo. Despois viría o encerado e viría o papel. E virían impresos diversos, cartas, documentos de escribán que había pola casa. E os primeiros e escasos libros. Lía con fervor, con ansiedade, e como todo me sabía a pouco volvía unha e outra vez ás mesmas páxinas, ós mesmos papeis.
    O avó alentaba aquel entusiasmo, aquela obsesión. Animábame máis e máis, e foi así que me abriu un camiño de inquedanzas e de afáns polos que transitaría a miña existencia.

NEIRA VILAS, Xosé, De Gres a Cádiz, Galaxia, Vigo, 2018, pp 47-48

E para este día e para todos os días do ano non esquezamos o decálogo de dereitos d@s lector@s:

1) O dereito a non ler.

2) O dereito a saltarnos páxinas.

3) O dereito a non terminar un libro.

4) O dereito a reler.

5) O dereito a ler calquera cousa.

6) O dereito ao bovarismo (enfermidade de transmisión textual)

7) O dereito a ler en calquera sitio.

8) O dereito de follear.

9) O dereito a ler en voz alta.

10) O dereito a calarnos.

(Daniel Pennac, Como unha novela)

Para @s grandes lector@s, para @s lector@s discret@s, para @s pouco lector@s e tamén para @s non lector@s, Feliz día do lector/-a!

O 7 de outubro de 1571 no golfo de Lepanto, a armada cristiá (integrada por tropas e barcos de Venecia, Xénova, os Estados Pontificios e España) baixo o mando de don Xoán de Austria, irmán de Filipe II, enfrontouse e venceu á armada turca-otomá dirixida por Alí-Pasha. Este episodio bélico, que freou o expansionismo turco e garantiu unha maior seguridade no Mediterráneo, inspirou diversas manifestacións artísticas. Delas destacamos:

• No cruceiro sur da igrexa do convento de dominicos tudense, a parte superior do retablo da Nosa Señora do Rosario, onde podemos contemplar unha curiosa representación da batalla.

• A obra do escritor hispalense Fernando de Herrera “Relación de la guerra de Cipre, y suceso de la batalla Naval de Lepanto”, autor tamén do seguinte soneto:

Por la victoria de Lepanto

Hondo Ponto, que bramas atronado   
con tumulto y terror, del turbio seno   
saca el rostro de torpe miedo lleno,   
mira tu campo arder ensangrentado,
 
y junto en este cerco y encontrado  
todo el cristiano esfuerzo y sarraceno,   
y cubierto de humo y fuego y trueno,   
huir temblando el impío quebrantado.   
 
Con profundo murmullo la victoria   
mayor celebra, que jamás vio el cielo  
y más dudosa y singular hazaña,   
 
y di que sólo mereció la gloria,   
que tanto nombre da a tu sacro suelo,   
el joven de Austria y el valor de España.   

Non esquezamos neste día a “más alta ocasión que vieron los siglos pasados, los presentes, ni esperan ver los venideros” segundo escribiu Cervantes (soldado nesta batalla) nos prólogos das Novelas ejemplares  e da II parte do Quixote!