Experiencia

Para poder levar a cabo esta gamificación foi necesario crear unha boa ambientación. Por iso, sen que o alumnado soubese o motivo polo que se estaba a facer, tivo que escoller unha personaxe do xogo de Mario Bros, que os representaría durante toda a gamificación. 

Posteriormente, baseándose neste fío condutor, decidiuse enfocar a gamificación na figura de Bowser, o inimigo do protagonista do famoso xogo. A experiencia comezou mostrándolle ao alumnado un vídeo no que Bowser se dirixía directamente aos rapaces e rapazas para comunicarlles que o acceso ao curso seguinte estaba bloqueado e que ía facer todo o posible para que non conseguisen derrotalo. 

A través deste vídeo explicoulles tamén a dinámica de toda a gamificación. Esta consistía, como xa se mencionou, na distribución de 32 misións repartidas en 8 niveis. Cada catro misións finalizaban un nivel e, polo tanto, conseguían unha recompensa, aspecto do que se falará posteriormente. 

Na aula había un taboleiro onde aparecía a organización desta experiencia ao longo de todo o curso, para visualizar así o camiño que estaban a percorrer. Polo tanto, aproveitando este taboleiro, cada vez que se superaba unha misión, os discentes recibían unha moeda que situaban na cela correspondente. 

Podía darse a situación de que algún alumno ou alumna non superase algunha misión. Nese caso, contaban con «moedas extra» que lles permitían validar a moeda correspondente a unha misión. 

Para poder conseguir esas moedas especiais, había varias posibilidades:

- Ler un libro e cubrir posteriormente unha ficha de lectura (motivando así os cativos á lectura).

- Traballar o cálculo mental semanalmente. Aqueles que conseguisen non ter X erros durante dúas semanas aspiraban a conseguir novamente unha moeda. 

- Lembrar traer o material e as tarefas propias do día durante, polo menos, dúas semanas. 

- Non interromper os compañeiros nin a mestra durante explicacións, correccións e traballo individual. Nesta ocasión, a moeda conseguiríase de xeito grupal. 

Ao longo do curso, ademais, xurdiron outros motivos polos que poder conseguir moedas extra; algúns propostos pola titora e outros polo alumnado (por exemplo, unha das moedas extra que se lle ocorreu ao alumnado foi falar a lingua que correspondese en cada área).

A continuación móstrase o taboleiro cuberto coa meirande parte das misións, onde se observan os dous tipos de moedas explicadas, así como tamén a distribución das misións por niveis.

Como xa se comentou, ao completar as catro misións de cada nivel o alumnado conseguía unha recompensa.  Algunhas delas foron, por exemplo, a selección de cancións do seu gusto para crear unha lista de reprodución e así poñer nalgúns momentos de traballo individual, a repartición de adhesivos relacionados coa súa personaxe,e a realización dunha saída á praia que se atopa na contorna do centro educativo. 

Ademais, ao finalizar cada trimestre, o alumnado recibiu unha avaliación con diferentes ítems para motivalo a seguir traballando. Esta materializouse na imaxe que se pode observar a continuación:

Por último, ao finalizar esta gamificación, ademais da avaliación propia do terceiro trimestre, entregáronselles uns pequenos trofeos personalizados que destacaban algunha das súas calidades individuais.

Por outra banda, é necesario destacar o contido das misións realizadas semanalmente. Co obxectivo de manter a motivación do alumnado, non só se realizaron misións nas que se traballaban contidos académicos, senón que tamén se incluíron actividades relacionadas coa lóxica matemática, orientación espacial, celebración de efemérides etc. Así, fixéronse, dependendo das misións, agrupacións varias (individuais, por parellas, en pequenos grupos e en gran grupo). A continuación, móstranse diversos exemplos das misións realizadas:

Misión 4. Aproveitando a celebración do Samaín, realizouse un breakout en pequenos grupos. A actividade comezou coa visualización dun vídeo no que Bowser lles comunicaba que converteraa súa mestra en zombi e que, para devolvela á vida humana, deberían superar catro probas. 

A resolución de cada unha das tarefas proporcionáballes un díxito dun cadeado que abría unha caixa, a cal contiña unha última proba. Nesta, cada grupo descubría unha parte dun texto que, unido e ordenado xunto co do resto dos equipos, descubría o lugar onde se atopaba a apócema que salvaría a súa mestra.

Misión 5. Esta proba individual consistiu na elaboración dunha personaxe de Mario Bros (ReyBoo) a partir dunhas directrices facendo uso do sistema de coordenadas cartesianas. Esta misión tivo que ser adaptada a cada curso, de maneira que en sexto se incorporasen as coordenadas en negativo, mentres que en cuarto tan só se traballou co primeiro cuadrante deste sistema. 

Misión 6. Para a realización desta misión, levada a cabo de maneira individual, foi necesario que os discentes elaborasen un debuxo seguindo estas directrices: inventar un mundo do xogo de Mario Bros no que aparecesen dúas personaxes concretas e dous obxectos propios deste videoxogo. A continuación, debían redactar unha descrición da súa creación.

Posteriormente, noutra sesión, a mestra repartiulle a cada alumno unha copia con todos os debuxos e leu as descricións elaboradas pola rapazada, unha por unha. Así, os cativos e cativas tiñan que asociar cada debuxo cunha descrición, traballando, polo tanto, a expresión escrita e a comprensión oral.

Misión 20. Nesta misión os rapaces e rapazas foron agrupados en pequenos equipos de catro integrantes. A actividade consistía en responder por quendas, de forma consensuada, unha serie de preguntas relacionadas coa área de matemáticas. Ao tempo que se realizaban as cuestións, proxectábase no EDI da aula a pregunta e, ao lado, unha cuadrícula en branco.

A mestra ía introducindo as respostas de cada equipo e, cando estas eran correctas, na cuadrícula ía descubríndose un debuxo relacionado coa temática de Mario Bros.

Cabe destacar aquí que nesta misión tan só había un equipo gañador. Porén, para traballar o compañeirismo introduciuse a posibilidade de que o equipo vencedor decidise compartir ou non a súa vitoria co resto dos grupos.

A técnica utilizada para levar a cabo esta misión foi «pixelart», a través do programa, xa mencionado, Google Sheets.

Misión 22. Nesta ocasión, para traballar a conciencia fonolóxica elaboráronse pequenas tarxetas de «rasca e gaña» nas que había diferentes letras agochadas. Unha vez que os grupos as descubrían, debían formar un número concreto de palabras que se pedía na propia tarxeta.

Esta misión contaba cun total de catro tarxetas e para conseguilastiñan que xogar previamente a un típico xogo de feira.A continuación, móstrase un exemplode tarxeta antes de poñer o adhesivo para agochar as letras e formar o «rasca e gaña».

Misión 26. Para traballar o contido relacionado coa estimación de medidas dun xeito práctico, decidiuse ambientar esta misión no típico programa «o prezo xusto», adaptado a este contido. Así, este particular programa denominouse «a medida xusta».

En primeiro lugar, dividiuse a clase en pequenos grupos e entregóuselles unha copia con distintas imaxes de obxectos e lugares do centro educativo. Os discentes tiveron un tempo concreto para visualizalos e facer as súas estimacións.

Pasado ese tempo, debían volver á aula para dar comezo ao programa. A docente proxectaba no EDI as diversas imaxes e, por quendas, os grupos achegaban as súas estimacións. Gañaba a rolda o grupo que máis se aproximase á medida exacta sen pasarse. Para poder superar a misión cada grupo debía gañar un mínimo de dúas roldas.