Ana Martínez Rey

anamartinezrey@edu.xunta.es

CEIP de Maciñeira

Esta experiencia empezámola neste curso 2015/16 no CEIP de Maciñeira, a partir dun seminario sobre elaboración de blogs de aula, tamén chamados edublogs, incluído no plan de formación de centros no que estamos inscritos, coa finalidade de difundir e potenciar o uso das TIC en todo o claustro de profesores do centro e tamén no alumnado que amosa grandes carencias para o acceso a elas fóra do ámbito escolar.

O noso traballo consistiu na creación e posta en funcionamento de distintos blogs educativos tanto de aula como das distintas especialidades. Por que blogs educativos ou edublogs como tamén son coñecidos? Porque para nós, un blog é un instrumento que serve de apoio e complementa o proceso de ensino-aprendizaxe dentro dun contexto educativo e tamén porque as súas características propias fan desta ferramenta un instrumento de gran valor para o uso educativo dentro dun modelo construtivista: establecen unha canle de comunicación entre profesor e alumno, promoven a interacción social porque son un espazo aberto á participación de todos e dotan o alumno cun medio persoal para a experimentación da súa propia aprendizaxe.
 

Segundo Alejandro Valero, entre os obxectivos que se perseguen coa creación dun blog pódense citar:

• Utilizar Internet con fins educativos e culturais e como complemento doutros medios de información e de coñecemento. Isto implica coñecer os lados positivos e negativos da rede e por iso hai que preparar o noso alumnado para un uso seguro e eficaz de Internet.
• Fomentar a escritura de blogs como ferramentas para a publicación de contidos, o que supón ter á man un instrumento moi rápido e eficaz de proxección individual e colectiva.
• Fomentar o traballo en colaboración xa que os distintos protagonistas suman as súas achegas individuais.
• Propor outro xeito de avaliación dos coñecementos, situando agora a acción nun ámbito máis amplo ca o da aula ou o do centro educativo, pois os coñecementos están moi relacionados coa información, á que se pode acceder sen atrancos.
• Concienciar sobre o bo uso da linguaxe e capacitar para a escritura de artigos cos que poder expresar coñecementos, ideas e experiencias e fomentar con iso a creatividade.
• Propiciar o debate intelectual como forma de intercambio de coñecementos e de adquisición do hábito da crítica construtiva.
• Coñecer a fondo a sociedade da información, a comunicación e o coñecemento na que xa estamos a vivir e que será a sociedade na que os estudantes se desenvolverán como persoas no futuro.

Despois da creación e do breve período de aplicación dos distintos blogs, nos que recollemos parte das actividades que se desenvolven na aula aínda que non todas, observamos que o noso alumnado ao ver os seus traballos publicados na rede, así como os dos seus compañeiros, se sente moi motivado e cada día aprende e supérase máis. Cremos que conseguimos espertar o seu interese ao facelo partícipe do seu proceso de ensino-aprendizaxe, amosándolle un escenario distinto ao que está acostumado a traballar e realizar as tarefas, como é a aula ordinaria. Cando sabe que vai traballar co blog, vólvese máis inquedo e á vez máis activo, receptivo e centrado na actividade que imos realizar. Ademais, tendo en conta que na clase de informática temos a dispoñibilidade dun ordenador por cada dous alumnos, o emprego do blog “obriga” a un traballo e unha aprendizaxe cooperativos. Os alumnos resolven as dúbidas entre eles e aqueles aos que lles custa máis vense impulsados e axudados polos outros.

Conforme avanza o curso e a utilización desta ferramenta na clase, o uso e visita do blog sempre que se poida estase a converter nunha tarefa diaria que favorece a todo o mundo e que ademais produce un grande interese e motivación no alumnado que sempre busca o momento e o lugar onde miralo: no centro, na biblioteca, na casa, no móbil ou en calquera outro lugar con acceso a Internet. Podedes facelo desde aquí.

Por outra banda, vemos que nos está a servir para que o traballo que realizamos na clase non quede entre as súas catro paredes, senón que “saia” fóra da aula, que sexa unha ventá aberta ás familias e ao resto da comunidade educativa, para que poidan ver os contidos que se están a traballar e de que xeito se fai, e tamén un medio de difusión das distintas tarefas que se realizan no ámbito do centro, como festivais, conmemoracións…, ás que en ocasións as familias están convidadas pero non sempre poden asistir. Tamén descubrimos que poden servirnos de arquivador para gardar os seus traballos, de panel de noticias para informar, dun xeito de comunicación no que podemos compartir recursos con outros docentes (igual ca nós nos aproveitamos de moitos dos traballos que están a realizar outros compañeiros e compañeiras e que nos serven de apoio e motivación, se o que nós facemos pode servirlles a outros compañeiros, por que telo pechado entre catro paredes cando o podemos amosar?), de reforzo virtual do que se ensina na aula (actividades e xogos educativos en liña, ligazóns de interese…) etc.

Non obstante, tamén nos demos de conta de que, aínda que a creación dun blog foi bastante sinxela, o complicado é mantelo e actualizalo de forma periódica, especialmente cando o profesorado implicado non dispón dos coñecementos necesarios que lles acheguen seguridade e confianza para poder afrontar esta nova era dixital, polo que o tema da formación do profesorado é a clave para o bo uso e desenvolvemento das ferramentas da web 2.0. Por conseguinte, o docente actual debe formarse no uso das TIC para lles poder transmitir aos seus alumnos un sistema de aprendizaxe acorde coa realidade que están a vivir. O noso reto como docentes debe ser asumir esa realidade, adaptármonos a ela e sermos capaces de transmitir o uso das tecnoloxías dun xeito educativo, didáctico e autónomo, acadando dese xeito unha efectiva alfabetización dixital.

Para finalizar, o uso dos blogs é un medio para introducir os nosos alumnos e alumnas no uso das TIC, salvando as desigualdades económicas e poñendo ao alcance de todos as novas tecnoloxías e, cun pouco de práctica, doses de enxeño e creatividade poden converterse non só nunha ferramenta útil senón necesaria para a nosa aula complementando a práctica docente. Con todo, non debemos esquecer que a finalidade básica é buscar unha educación de calidade na que o alumnado poida aprender gozando coas novas tecnoloxías.