O día que Casares veu á Sangriña

Eu estivera noutros acontecementos importantes. Por exemplo, lembro como berraba descontrolado, perdidos xa os nervios, un estudante no paraninfo de masónica decoración da universidade compostelá, e todo porque se retrasaba un acto no que Dámaso Alonso, xa velliño, mais moi afouto, ía falar e recitar. Daquela foi brutal o contraste entre a actitude reverencial, case relixiosa, que se respiraba no ateigado local e os berros desaforados daquel energúmeno pedindo que comezase xa o acto.

Tamén acudira, de estudante, a algunha das súas conferencias, máis ou menos formais, sobre cuestións literarias nalgún colexio maior. Por suposto, lera moitas das súas obras, mais, sobre todo, agasallábame todos os días co que case sempre era o mellor do xornal: a columna “Á marxe”.

Obviamente, lera algún artigo de conspicuos columnistas que se referían a el como a “cara amable del nacionalismo”.

Aquel día, pois, non debería temer o que pasase. É certo que non prepararamos nada, que fiabamos todo á proverbial locuacidade e dotes para a conversa do convidado e á espontaneidade dun alumnado, ao que, a verdade, non motivaramos alén de lles anunciar a súa presenza.

Traía certa présa e non viña só, acompañábao un poeta balcánico: croata, bosníaco, ...,non lembro. Sole, a profe de lingua, presentouno. Pouco falou este e axiña lle deu paso ao estranxeiro, a quen lle pediu que recitase.

O vate leu os seus versos e supoño que algo comentarían el e mais o compañeiro, todo bastante a correr. Chegaba xa a quenda na que se había establecer o diálogo, a leria, o que esperabamos. O noso convidado daba a palabra aos da Sangriña para que interviñesen, mais o silencio do alumnado íase facendo por momentos máis incómodo. Algunha pregunta dos profes “para romper o xeo” e o xeo non rachaba. O protagonista comezou a se estrañar do raro que era este instituto, que en todas partes lle facían preguntas e, pola contra, aquí ninguén falaba; estaba pampo. O silencio continuaba mesto.

Maldicín, polo baixo, non ter feito como neses colexios nos que se distribúe entre o alumnado máis chapón distintas preguntas para impresionar o conferenciante e non caer nunha situación tan embarazosa.

Ao final, unha alumna de COU, concienciada e militante, salvou a situación. Lería, quizais, algún artigo do noso autor incitada pola profesora Sole Castro; así que fixo unha pregunta e, ben seguro que o escritor alentaría, por fin, e pararía xa de maldicir contra si. Eu, desde logo, si que o fixen.

A alumna quería saber se na democracia familiar que tiña instalada na casa, Carlos Casares sentira algún tipo de “solidariedade de macho” ao emitir o seu voto particular sobre a operación de castración ao que someteron ao seu célebre gato Tomás; é dicir, se o seu parecer era froito dese nerviosismo que nos entra aos homes cando se comeza a falar de cortar. E Casares non defraudou e contestou, vaia que se contestou , pero ese é outro conto.

Ramón Quiroga.

Profesor de Lingua Galega e Literatura.