ALFONSO DANIEL MANUEL RODRÍGUEZ CASTELAO  (1886-1950)

«Habiendo fallecido en Buenos Aires el político republicano y separatista gallego Alfonso Rodríguez Castelao se advierte lo siguiente:

La noticia de su muerte se dará en páginas interiores y a una columna. Caso de insertar fotografía, esta no deberá ser de ningún acto político. Se elogiarán únicamente del fallecido sus características de humorista, literato y caricaturista. Se podrá destacar su personalidad política, siempre y cuando se mencione que aquella fue errada y que se espera de la misericordia de Dios el perdón de sus pecados. De su actividad literaria y artística no se hará mención alguna del libro "Sempre en Galiza" ni de los álbumes de dibujos de la guerra civil.

Cualquier omisión de estas instrucciones dará lugar al correspondiente expediente»

Estas foron as instrucións que a "Dirección General de Prensa del Gobierno de España", enviou aos medios de comunicación sobre como tiñan que tratar a noticia da morte de Castelao.

Castelao naceu en Rianxo, o 29 de xaneiro do ano 1886 e en 1895 marcha coa súa nai para Arxentina onde xa estaba seu pai. Voltará a Galicia en 1900. Entre 1903 e 1909 estuda Medicina na Universidade de Santiago de Compostela e nesa época comeza tamén a súa actividade artística co debuxo e a pintura e especialmente coa caricatura.

En 1909 recibiu a medalla de ouro por unha obra na Exposición Regional Gallega celebrada en Santiago e ese mesmo ano ilustra a novela "La princesa del amor hermoso" de Sofía Casanova, obra coa que comeza a súa faceta de ilustrador.

A súa primeira conferencia sobre caricaturas foi en Vigo no ano 1911 e comezou a facer exposicións en varias cidades galegas.

Encargouse da dirección artística da revísta Nós, que se convertiu nun dos referentes da cultura galega do século XX. Está íntegramente escrita en galego, dende os estudos científicos ata os anuncios publicitarios e todos serviron para normalizar o uso do galego. 

Castelao foi o creador da marca gráfica da revista, para a que utilizou elementos da cultura popular transformándoos en símbolos que nos identifican como pobo.

En 1926 foi nomeado Académico de número da Real Academia Galega na que ingresa en 1934.

En 1914 quedou cego debido a un desprendemento de retina, recuperando a visión grazas a unha operación.

Militante nacionalista e lider do Partido Galeguista, foi diputado nas Cortes en 1931 e ata o 1934. Logo outra vez en 1936. Pero tras a guerra civil e o comezo da ditadura marchou exiliado primeiro a Nova Iorque, Arxentina, París.

Morreu o 7 de xaneiro de 1950 en Bos Aires. O seus restos repousan no Panteón de Galegos Ilustres desde 1984.