Vista preliminar da
Vista preliminar da programación na que poderá consultar todos os apartados da programación.
1. Introdución (Elaborado)
Esta materia impártese en todos os centros de Secundaria de Galicia, xa que forma parte da etapa obrigatoria, polo que ten unha gran importancia como substrato dunha curiosidade e interese futuros polas distintas manifestacións plásticas. Para moitos alumnos, 1º da ESO é a súa primeira experiencia con certas técnicas gráfico-plásticas, ferramentas e procedementos. Tamén cun profesor especialista da materia, polo que é necesario que lles sirvamos de acicate e os estimulemos para despertar a súa creatividade, sen prexuízos nen vergoña, ó mostrar o seu proceso creativo e o traballo plástico finalizado ao resto do alumnado e aos docentes.
A educación artística é unha actividade imprescindible no desenvolvemento das persoas. A experimentación coas artes plásticas, visuais e audiovisuais fomenta a exploración e coñecementos propios e promove a imaxinación así como a capacidade para crear respostas múltiples, en linguaxes propios, a diferentes necesidades. Así mesmo a actividade artística implica un grao alto de interacción co grupo onde o traballo propio e alleo, individual e en grupo, serven para fomentar o debate e aprender a aprender.
O estudo da imaxe nos diferentes medios (a súa historia, as tipoloxías, as técnicas de creación, etc.) convértese nun dos fíos principais da materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual. Foméntase a experimentación e a creación de imaxes bidimensionais e tridimensionais en diferentes medios de xeito que o alumnado tome contacto con técnicas e medios tradicionais así como cos medios tecnolóxicos e dixitais, explorando as cualidades expresivas da cada un deles.
Preténdese que, partindo dunha base común de conceptos, o alumnado traballe e experimente co emprego das diferentes linguaxes visuais e audiovisuais realizando as súas propias producións plásticas e audiovisuais.
É imprescindible que o alumnado adquira os coñecementos e as destrezas básicas para afrontar a análise crítica da imaxe visual e audiovisual como elemento de comunicación. Esta materia colabora amplamente no fomento do espírito crítico do alumnado ante as imaxes con diferentes funcións comunicativas e moi especialmente ante a imaxe publicitaria.
A materia impártese nos cursos de primeiro e terceiro da ESO e dá continuidade á educación artística recibida polo alumnado nas etapas anteriores, facilitándolle ao alumnado: seguir afondando no coñecemento, interpretación e valoración crítica das imaxes en todas as súas funcións; potenciar o coñecemento e o respecto polo patrimonio cultural e artístico e a súa posta en vañlor; poñer en práctica da expresividade propia mediante a realización de producións individuais e colectivas.
A materia está deseñada a partir de oito obxectivos que saen dos obxectivos xerais da etapa e das competencias que configuran o perfil de saída do alumnado ao termo do ensino básico, en especial dos descritores da competencia en conciencia e expresión culturais, aos que se engaden aspectos relacionados coa comunicación verbal, a dixitalización, a convivencia democrática, a interculturalidade ou a creatividade. A materia ten un enfoque eminentemente práctico o que leva a que o alumnado se inicie na produción artística sen necesidade de dominar as técnicas nin os recursos, e que vaia adquirindo estes coñecementos en función das necesidades derivadas da súa propia produción.
Os criterios de avaliación e os contidos da materia articúlanse en catro bloques. O primeiro leva por título «Patrimonio artístico e cultural» e inclúe contidos relativos aos xéneros artísticos e ás manifestacións culturais máis destacadas. O segundo, denominado «Elementos formais da imaxe e da linguaxe visual. A expresión gráfica», abrangue os elementos, principios e conceptos que se poñen en práctica nas distintas manifestacións artísticas e culturais como forma de expresión. O terceiro bloque, «Expresión gráfico-plástica e técnica: fundamentos e procedementos», comprende tanto os procedementos gráfico-plásticos como as distintas operacións técnicas ademais dos factores e as etapas do proceso creativo e unha introdución aos sistemas de representación máis importantes. Inclúese tamén unha introdución á xeometría plana e aos sistemas de representación. Por último, o bloque «Imaxe e comunicación visual e audiovisual» incorpora os contidos relacionados coas linguaxes, as finalidades, os contextos, as funcións e os formatos da comunicación visual e audiovisual.
4.1. Concrecións metodolóxicas (Elaborado)
a) Pártese do nivel de desenvolvemento do alumno, nos seus distintos aspectos, para
construír, a partir de aí, outras aprendizaxes que favorezan e melloren o devandito nivel de
desenvolvemento.
b) Sublíñase a necesidade de estimular o desenvolvemento de capacidades xerais e de
competencias básicas e específicas por medio do traballo das materias.
c) Dáse prioridade á comprensión dos contidos que se traballan fronte á súa
aprendizaxe mecánica.
e) Propícianse oportunidades para poñer en práctica os novos coñecementos, de
xeito que o alumno poida comprobar o interese e a utilidade do aprendido.
f) Foméntase a reflexión persoal sobre o realizado e a elaboración de conclusións
con respecto ao que se aprendeu, de modo que o alumno poida analizar o seu progreso
respecto dos seus coñecementos.
Todos estes principios teñen como finalidade que os alumnos sexan, gradualmente, capaces
de aprender de forma autónoma.
5.1. Procedemento para a avaliación inicial (Elaborado)
Nada máis iniciar o curso realizarase unha AVALIACIÓN INICIAL que terá dous obxectivos:
1.- Que o profesor vexa as destrezas e os coñecementos que o alumno ten.
2.- Descubrir as carencias de cada alumno.
En función do resultado da avaliación inicial e, despois da xuntanza da xunta de avaliación,
deseñarase a estratexia axeitada,e personalizada para cada alumno, para potenciar as
destrezas e paliar as carencias descubertas.
O profesor usará dous procedementos:
- Unha proba práctica para avaliar as destrezas, coñecementos e inquedanzas no alumno na
materia.
- A observación persoal do profesor.
5.3. Procedemento de seguimento, recuperación e avaliación das materias pendentes (Elaborado)
DUNHA MATERIA DURANTE O CICLO
O alumno terá dúas opcións de recuperación da materia pendente:
1.- Vincular a materia suspensa de 3º de ESO á de 4º de ESO (no caso de que a teña elixido
como optativa). Se o alumno é avaliado positivamente na materia de 4º quedará
automaticamente aprobado na de 3º. No caso dun alumno de 3º de ESO coa materia pendente
de 1º de ESO, se o alumno é avaliado positivamente na materia de 3º quedará
automaticamente aprobado na de 1º.
2.- Seguir o procedemento marcado para a recuperación dunha materia pendente doutros
ciclos ó que se fai referencia no punto seguinte.
DE MATERIAS PENDENTES DOUTROS CICLOS
1.- Os alumnos pendentes realizarán unha proba ordinaria a finais de curso e outra
extraordinaria, na data marcada.
2.- O seminario de PLÁSTICA-DEBUXO propoñerá as probas mencionadas no punto anterior
baseándose no currículo e os criterios de avaliación da materia (EDUACIÓN PLÁSTICA E VISUAL
de 3º E.S.O.ou de 1º E.S.O.).
3.- Os alumnos poderán realizar durante o curso tres traballos, co asesoramento para consulta
de dúbidas e correccións, do Xefe de Seminario.
4.- Unha vez entregado cada traballo na data marcada, o seminario o avaliará, previa
comprobación de que o mesmo foi realizado polo alumno.
5.- Se os tres traballos son avaliados positivamente o alumno quedará eximido de presentarse
á proba (ordinaria ou extraordinaria) e terá aprobada a materia pendente.
6.- Se dous traballos son avaliados positivamente e un negativamente o seminario decidirá, en
función da calidade dos mesmos, se o alumno debe ou non presentarse á proba final.
7.- Se dous traballos ou máis son avaliados negativamente o alumno deberá presentarse á
proba final; pero teráselle en conta o traballo realizado.
8.- Na avaliación extraordinaria haberá un exame (co material de plástica-debuxo e o libro). A
avaliación do alumno na convocatoria extraordinaria terá soamente en conta o resultado
acadado polo alumno no devandito exame e non poderá ser superior a un 5.
5.4. Procedemento para acreditar os coñecementos necesarios en determinadas materias (Elaborado)
6. Medidas de atención á diversidade (Elaborado)
1.- A mesma definición do Proxecto Educativo e das súas concrecións curriculares constitúe
unha medida de atención á diversidade. Por outro lado, o seu desenvolvemento nas
programacións de aula e nas súas unidades didácticas xerará un conxunto de propostas que
favorezan a adaptación aos intereses, capacidades e motivacións dos alumnos respectando
sempre un traballo común de base e intención formativa global que permita a consecución das
competencias básicas e dos obxectivos de cada curso e da Etapa.
2.- O profesor valorará a evolución de cada alumno en particular.
3.- Se na avaliación inicial detectárase a existencia dun alumno procedente do
estranxeiro cun descoñecemento severo das dúas linguas oficiais, que lle impida o normal
seguimento da materia, (e en cumprimento do indicado na circular 8/2009) seguirase co/cos
alumnos o seguinte PPROGRAMA ESPECÍFICO PERSONALIZADO:
3.01.- Solicitar, con carácter inmediato, que o alumno estea asistido por un intérprete na
clase, cuxa misión será traducir ao alumno as explicacións do profesor e/ou do libro. Para
facilitar o seu labor se poderán utilizar gravadoras ou calquera outro instrumento audiovisual
que, de común acordo, consideren adecuado o profesor e o intérprete-tradutor.
Esta medida aplicarase para cada alumno (ou grupo de alumnos) en función da súa lingua
materna. Se existisen dous ou máis alumnos con linguas maternas diferentes, deberán estar
asistidos por intérpretes diferentes.
3.02.- De non ser posible aplicar a medida anterior, facilitaranse os medios audiovisuais
necesarios para gravar as clases. Estas gravacións servirán para que, cun desfasamento
temporal nunca superior a 7 días, o alumno dispoña das explicacións e/ou documentos ou
exercicios expostos polo profesor traducidos ao seu idioma por un tradutor habilitado pola
Delegación de Educación para este labor.
Esta medida considérase como unha excepción (ao non dispor o alumno dun apoio específico
na clase non podería preguntar ao profesor nin resolver as súas dúbidas no momento de
producirse, impedíndolle así seguir adecuadamente o ritmo da clase), sendo unicamente
admitida con caracter temporal e mentres non é posible arbitrar a solución exposta no punto
3.01.
3.03.- As medidas expostas nos puntos anteriores non excluirían a asistencia do alumno ao
correspondente grupo de adquisición de linguas que, no seu caso, organice o centro.
3.04.- Na avaliación do alumno teranse en conta os criterios e instrumentos normais previstos
na programación da materia. Dados os posibles desfasamentos temporais que o normal
desenvolvemento deste programa puidese presentar, o profesor realizará (en coordinación co
intérprete se fose necesario) un calendario específico para o alumno.
3.05.- Como complemento ao exposto neste programa, o profesor (logo da correspondente avaliación inicial) exporá as medidas complementarias que considere necesarias para unha
mellor posta en práctica ou adaptación do presente programa.
8.2. Procedemento de seguimento, avaliación e propostas de mellora (Elaborado)
1.- A final de curso (xuño) o Departamento de Debuxo comprobará o grao de
cumprimento e exposición dos CONTIDOS previstos na programación e tomará as medidas
oportunas para o futuro. No caso de que se chegara a conclusión da conveniencia de modificar
algún dos CONTIDOS, METODOLOXÍA ou RECURSOS DIDÁCTICOS, se fará a correspondente
modificación na programación para que xurda efecto ó curso seguinte.
2.- Cando os resultados da avaliación final de xuño na materia de EDUCACIÓN
PLÁSTICA E VISUAL sexan negativos (nota inferior a 5) nunha porcentaxe de alumnos superior
ó 30% do número total de alumnos matriculados na materia e que teñan asistido a clase con
regularidade durante o curso, o Departamento estudará a necesidade de facer as reformas ou
adaptacións precisas da programación con vista ó curso seguinte.
2.- A comprobación dos coñecementos previos dos alumnos de EDUCACIÓN PLÁSTICA E
VISUAL de 3º de ESO ó inicio de cada tema servirán, unha vez rematado o curso en xuño, para
avaliar a necesidade de establecer as modificacións precisas na presente programación de
EDUCACIÓN PLÁSTICA E VISUAL de 1º de ESO no caso de que sexan detectadas carencias
específicas e xerais nos alumnos en algún dos temas.