1. Introdución (Elaborado)

Descrición

A presente programación didáctica, elaborada para a materia de PDC - Ámbito Científico-Tecnolóxico do 4º curso da ESO, ten como referencia o currículo que establece o Decreto 156/2022, do 2022, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.

Para a elaboración das unidades didácticas que desenvolverá a programación tívose como referencia un currículo que xira en torno a tres materias: Matemáticas, Física e Química e Bioloxía e Xeoloxía.

Na materia de Matemáticas, os contidos centraranse na aplicación sobre numeración e cálculo en diferentes contextos, a comprensión de aspectos xeométricos, a linguaxe alxebraica e por último a interpretación e comprensión de datos e fenómenos aleatorios. Na materia de Física e Química abordaranse contidos relacionados cos movementos e as forzas, e a estrutura e composición da materia. Completarase o ámbito coa materia de Bioloxía e Xeoloxía, cunha aproximación ao campo da Xenética, ao estudo da orixe da vida, da estructura da Terra e dos ecosistemas adoptando hábitos sostibles.

Esta programación didáctica está pensada para ser levada á práctica no IES do Milladoiro, no concello de Ames, a escasos quilómetros de Santiago de Compostela. O instituto inicia o seu undécimo ano de andadura con 560 alumnos/as entre os/as que se inclúen vinte nacionalidades diferentes e unha gran diversidade cultural, socioeconómica e socioeducativa. O grupo seleccionado de 4º ESO, está composto por 10 alumnas e alumnos con diferentes capacidades, culturas y dificultades.

2. Obxectivos e súa contribución ao desenvolvemento das competencias (Elaborado)

Currículo	CCL	CP	STEM	CD	CPSAA	CC	CE	CCEC
OBX1 Recoñecer os motivos polos que ocorren os principais fenómenos naturais, a partir de situacións cotiás, e explicalos en termos das leis e teorías científicas adecuadas, para poñer en valor a contribución da ciencia á sociedade.	1 2 3 4 5	1 2 3	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4	1 2 3	1 2 3 4
CA1.8 - Valorar a contribución da ciencia á sociedade e o labor das persoas dedicadas a ela, destacando o papel da muller e entendendo a investigación como un labor colectivo e interdisciplinar en constante evolución influída polo contexto político e os recursos económicos. CA7.1 - Identificar e comprender fenómenos naturais relevantes, a partir de teorías, leis e principios científicos adecuados como estratexia na toma de decisións fundamentadas. CA8.1 - Identificar e comprender fenómenos naturais relevantes, a partir de teorías, leis e principios científicos adecuados como estratexia na toma de decisións fundamentadas. CA9.2 - Comprender os efectos globais da dinámica da xeosfera a través da tectónica de placas e explicando a orixe e a distribución da actividade sísmica e volcánica na Terra. CA9.3 - Explicar as principais hipóteses sobre a orixe da vida na Terra utilizando os argumentos das diferentes teorías mantendo unha actitude crítica, obtendo conclusións e formando opinións propias fundamentadas. CA9.4 - Comprender o proceso evolutivo analizando algúns exemplos de adaptacións dos seres vivos e describindo o proceso da hominización. CA10.1 - Xustificar a célula como a unidade estrutural e funcional dos seres vivos exemplificando ou aplicando os postulados da teoría celular. CA10.2 - Describir os virus como entidades acelulares relacionándoos coas enfermidades e analizando o seu papel na evolución. CA10.3 - Identificar o ADN como a molécula portadora da información xenética relacionando a súa organización na célula coa súa función. CA10.4 - Recoñecer as etapas do ciclo celular e describir o proceso da división celular identificando as diferenzas principais entre a mitose e a meiose e relacionando estes procesos coa aparición e desenvolvemento dun cancro. CA10.5 - Analizar e explicar os procesos que xeran variabilidade xenética valorando o seu papel na biodiversidade e na evolución. CA11.2 - Interpretar o concepto de sucesión ecolóxica exemplificando esta coa formación dun solo, recoñecendo consecuencias de distintos tipos de regresións.
OBX2 Interpretar e modelizar en termos científicos problemas e situacións da vida cotiá aplicando diferentes estratexias, formas de razoamento, ferramentas tecnolóxicas e o pensamento computacional, para achar e analizar solucións comprobando a súa validez.	1 2 3 4 5	1 2 3	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4	1 2 3	1 2 3 4
CA2.1 - Elaborar representacións que axuden na busca de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas. CA2.2 - Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas. CA3.1 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas. CA3.2 - Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas. CA4.1 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas. CA5.1 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas. CA5.2 - Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas. CA5.3 - Comprobar a corrección das solucións dun problema e a súa coherencia no contexto exposto. CA6.1 - Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas. CA7.2 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas. CA7.3 - Atopar a solución dun problema utilizando os datos e información achegados, os propios coñecementos e as estratexias e ferramentas apropiadas. CA7.4 - Comprobar a corrección das solucións dun problema e a súa coherencia no contexto exposto. CA8.2 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas. CA8.3 - Atopar a solución dun problema utilizando os datos e información achegados, os propios coñecementos e as estratexias e ferramentas apropiadas. CA8.4 - Comprobar a corrección das solucións dun problema e a súa coherencia no contexto exposto.
OBX3 Utilizar os métodos científicos, facendo indagacións e levando a cabo proxectos, para desenvolver os razoamentos propios do pensamento científico e mellorar as destrezas no uso das metodoloxías científicas.	1 2 3 4 5	1 2 3	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4	1 2 3	1 2 3 4
CA1.1 - Formular preguntas e hipóteses que poidan ser respondidas ou contrastadas utilizando o método científico, a observación, a información e o razoamento explicando fenómenos naturais e realizando predicións sobre eles. CA1.2 - Deseñar e realizar experimentos e obter datos cuantitativos e cualitativos sobre fenómenos naturais no medio natural e no laboratorio utilizando os instrumentos, ferramentas ou técnicas adecuadas con corrección para obter resultados claros que respondan a cuestións concretas ou que contrasten a veracidade dunha hipótese. CA1.3 - Interpretar os resultados obtidos en proxectos de investigación utilizando o razoamento e, cando sexa necesario, ferramentas matemáticas e tecnolóxicas.
OBX4 Analizar os efectos de determinadas accións cotiás sobre a saúde, o medio natural e social, baseándose en fundamentos científicos, para valorar a importancia dos hábitos que melloran a saúde individual e colectiva, evitan ou minimizan os impactos ambientais negativos e son compatibles cun desenvolvemento sustentable.	1 2 3 4 5	1 2 3	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4	1 2 3	1 2 3 4
CA8.5 - Relacionar con fundamentos científicos a preservación da biodiversidade, a conservación do medio ambiente e a protección dos seres vivos da contorna, co desenvolvemento sustentable e a calidade de vida. CA11.1 - Recoñecer os compoñentes e relacións nun ecosistema analizando os factores causantes de desequilibrios e difundindo accións que favorezan a conservación ambiental. CA11.3 - Relacionar con fundamentos científicos a preservación da biodiversidade, a conservación do medio ambiente, a protección dos seres vivos da contorna, o desenvolvemento sustentable e a calidade de vida. CA11.4 - Analizar e recoñecer as causas e consecuencias de actividades humanas no medio ambiente propoñendo accións para a súa conservación.
OBX5 Interpretar e transmitir información e datos científicos, contrastando previamente a súa veracidade, e utilizando linguaxe verbal ou gráfica apropiada, para adquirir e afianzar coñecementos da contorna natural e social.	1 2 3 4 5	1 2 3	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4	1 2 3	1 2 3 4
CA1.4 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado. CA1.5 - Empregar e citar de forma adecuada fontes fiables seleccionando a información científica relevante na consulta e creación de contidos e mellorando a aprendizaxe propia e colectiva. CA2.3 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado. CA2.4 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica. CA3.3 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica. CA4.2 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado. CA5.4 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado. CA5.5 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica. CA6.2 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado. CA6.3 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica. CA8.6 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica. CA9.1 - Explicar a estrutura e dinámica do interior terrestre, interpretando a información que achegan os métodos de estudo e adoptando unha actitude crítica cara ás crenzas infundadas. CA10.6 - Coñecer as principais técnicas da enxeñería xenética e interpretar as implicacións éticas, sociais e ambientais en relación cos avances en biotecnoloxía e enxeñería xenética utilizando fontes fiables adoptando unha actitude crítica e escéptica cara á informacións sen unha base científica como pseudociencias, teorías conspiratorias, crenzas infundadas, bulos etc. CA11.5 - Recoñecer a información con base científica en relación co medio ambiente distinguíndoa de pseudociencias, bulos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas etc., mantendo unha actitude escéptica ante estes.
OBX6 Identificar as ciencias e as matemáticas implicadas en contextos diversos, interrelacionando conceptos e procedementos para aplicalos en situacións da vida cotiá.	1 2 3 4 5	1 2 3	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4	1 2 3	1 2 3 4
CA3.4 - Aplicar procedementos propios das ciencias e das matemáticas en situacións diversas establecendo conexións entre distintas áreas de coñecemento en contextos sociais. CA4.3 - Aplicar procedementos propios das ciencias e das matemáticas en situacións diversas establecendo conexións entre distintas áreas de coñecemento en contextos sociais.
OBX7 Desenvolver destrezas persoais identificando e xestionando emocións, poñendo en práctica estratexias de aceptación do erro como parte do proceso de aprendizaxe e adaptándose ante situacións de incerteza, para mellorar a perseveranza na consecución de obxectivos e a valoración da aprendizaxe das ciencias.	1 2 3 4 5	1 2 3	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4	1 2 3	1 2 3 4
CA12.1 - Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.
OBX8 Desenvolver destrezas sociais e traballar de forma cooperativa en equipos diversos con roles asignados que permitan potenciar o crecemento entre iguais, valorando a importancia de romper os estereotipos de xénero na investigación científica, para o emprendemento persoal.	1 2 3 4 5	1 2 3	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4 5	1 2 3 4	1 2 3	1 2 3 4
CA1.6 - Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo, respectando a diversidade e favorecendo a inclusión. CA1.7 - Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade. CA12.2 - Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión. CA12.3 - Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.

Descrición Non se rexistrou texto

3.1. Relación de unidades didácticas (Elaborado)

Secuencia	* Título da UD	Descrición	*% Peso na materia	*Nº de sesións
1	Destrezas científicas básicas	Nesta unidade aprenderemos: ¿ Proxectos de investigación. Metodoloxía da investigación científica. ¿ Identificación e formulación de cuestións. ¿ Elaboración de hipóteses. ¿ Comprobación mediante experimentación. ¿ Análise e interpretación de resultados. ¿ Espazos e recursos de aprendizaxe científica (como o laboratorio e os espazos virtuais): utilización adecuada, que asegure a conservación da saúde propia e da comunitaria, a seguridade e o respecto ao ambiente. ¿ Linguaxe científica: interpretación, produción e comunicación eficaz de información de carácter científico no contexto escolar en diferentes formatos. ¿ Valoración da ciencia e da actividade desenvolvida polas persoas que se dedican a ela e recoñecemento da súa contribución aos distintos ámbitos do saber humano e no avance e mellora da sociedade.	6	18
2	Sentido Numérico	Nesta unidade traballamos: ¿ Números e operacións. ¿ Identificación e representación de cantidades con números decimais, racionais e irracionais relevantes (raíces cadradas, ¿...). ¿ Representación e ordenación de números na recta numérica. ¿ Selección da representación máis adecuada dunha cantidade e utilización en distintos contextos. ¿ Estratexias de cálculo. ¿ Recontos sistemáticos con diferentes estratexias, como diagramas en árbore ou combinatoria básica. ¿ Utilización do cálculo para resolver problemas da vida cotiá adaptando a estratexia e o tipo de cálculo ao tamaño dos números. ¿ Toma de decisións a partir da información numérica relevante: consumo responsable, relaciones calidadeprezo e valor-prezo en contextos cotiáns	10	27
3	Sentido da Medida	Nesta unidade traballamos: ¿ Estimación e relacións. ¿ Toma de decisión xustificada do grao de precisión en situacións de medida. ¿ Estimación ou cálculo de medidas indirectas, usando diferentes estratexias, en formas e obxectos da vida cotiá. ¿ Medición. ¿ Dedución, interpretación e aplicación das principais fórmulas para obter áreas, volumes e capacidades en formas tridimensionais. ¿ Equivalencia entre medidas de volume e capacidade. ¿ Uso de representacións planas de obxectos tridimensionais para cálculo de áreas e a súa aplicación na resolución de problemas. ¿ Uso de instrumentos de debuxo e ferramentas dixitais para modelizar e representar obxectos xeométricos con propiedades fixadas, como as lonxitudes de lados ou as medidas de ángulos	9	30
4	Sentido espacial	Nesta unidade trabállanse: ¿ Movementos e transformacións. ¿ Análise de transformacións elementais como xiros, translacións e simetrías en situacións diversas utilizando ferramentas tecnolóxicas ou manipulativas. ¿ Investigación das transformacións elementais na vida cotiá con ferramentas tecnolóxicas, como programas de xeometría dinámica, realidade aumentada etc.	9	30
5	Sentido Alxebraico	Nesta unidade traballamos: ¿ Linguaxe alxébrica. ¿ Expresión de relacións mediante linguaxe alxébrica. ¿ Equivalencia de expresións alxébricas de segundo grao. ¿ Resolución alxébrica e gráfica de ecuacións de segundo grao en problemas de contextos diferentes. ¿ Interpretación da solución dun problema e comprobación da coherencia no contexto. ¿ Uso de ferramentas tecnolóxicas na resolución de problemas e interpretación das solucións. ¿ Relacións e funcións. ¿ Formas de representación dunha relación: enunciado, táboas, gráficas e expresión analítica. ¿ Interpretación da información relevante en situacións reais, funcións cadráticas, de proporcionalidade inversa etc. ¿ Estratexias para a interpretación e modificación de algoritmos. Formulación de problemas susceptibles de ser analizados utilizando programas e outras ferramentas.	10	30
6	Sentido Estocástico	Nesta unidade traballamos: ¿ Medidas de centralización e dispersión. ¿ Cálculo, interpretación e obtención de conclusións razoadas. ¿ Uso das ferramentas tecnolóxicas adecuadas a cada situación. ¿ Comparación de dous conxuntos de datos atendendo ás súas medidas de centralización e de dispersión. ¿ Elaboración das representacións gráficas máis adecuadas mediante diferentes ferramentas tecnolóxicas (calculadora, folla de cálculo, aplicacións...). ¿ Probabilidade. ¿ Fenómenos deterministas e aleatorios. Sucesos. ¿ Aproximación á probabilidade a través das frecuencias relativas. ¿ Asignación de probabilidades mediante a regra de Laplace e técnicas de reconto. ¿ Toma de decisións de experimentos simples en diferentes contextos.	9	30
7	A materia e os seus cambios	Nesta unidade aprenderemos: ¿ Composición da materia. ¿ Relación, a partir da súa configuración electrónica, elementos da táboa periódica e propiedades. ¿ El enlace químico. Propiedades das substancias en función do enlace e da estrutura. ¿ Cantidade de materia de sistemas de diferente natureza, ¿ Formulación e nomenclaturas químicas de compostos (normas da IUPAC) ¿ Reaccións químicas. ¿ Ecuacións químicas sinxelas: interpretación cualitativa e cuantitativa. Cálculos estequiométricos ¿ Descrición cualitativa de reaccións químicas de relevancia no mundo cotián (combustións, neutralizacións e procesos electroquímicos), comprobación experimental ¿ Análise de aspectos enerxéticos e cinéticos das reaccións químicas.	10	30
8	As interaccións e a enerxia	Nesta unidades traballamos ¿ Predición e comprobación, mediante formulación e gráficas das variacións das magnitudes que describen o movemento dun corpo ¿ As forzas. ¿ Relación das forzas cos cambios que producen sobre os sistemas e aplicación á resolución de problemas da vida cotiá. ¿ Recoñecemento das principais forzas da contorna cotiá, como o peso, a normal, o rozamento ou a tensión, aplicación a problemas contextualizados. ¿ Leis de Newton: aplicacións a fenómenos naturais e cotiáns. ¿ A enerxía. ¿ As distintas formas de enerxía: formulación e as súas aplicacións en problemas contextualizados ¿ Obtención e consumo de enerxía, e as súas repercusións ambientais. ¿ Análise dos efectos da calor sobre a materia. Trnasferencia de calor e resolución de problemas contextualizados.	10	30
9	Orixe e evolución da vida e da Terra	Nesta unidade imos a estudar- ¿ Dinámica terrestre. ¿ Orixe e historia da Terra. ¿ Estrutura e dinámica da xeosfera. ¿ A tectónica de placas e as súas manifestacións. ¿ A vida na Terra. ¿ Hipóteses sobre a orixe da vida na Terra. ¿ Probas e teorías da evolución dos seres vivos. ¿ A evolución humana.	9	30
10	A célula	Nesta unidades aprendemos sobre: ¿ Teoría celular. ¿ Formas acelulares: virus. ¿ ADN: xenes e cromosomas. Expresión xénica. ¿ Etapas do ciclo celular. A división celular. Mitose e meiose. ¿ As mutacións e o cancro. ¿ Procesos que xeran variabilidade xenética e a súa relación coa evolución e a biodiversidade. ¿ Biotecnoloxía e enxeñaría xenética: aplicacións e implicacións éticas, sociais e ambientais.	9	30
11	Ecoloxía e ambiente	Nesta unidades traballamos: ¿ Os ecosistemas. ¿ Elementos integrantes. Cadeas e redes tróficas. ¿ Relacións intraespecíficas e interespecíficas. ¿ Sucesións ecolóxicas. Regresións. ¿ Factores que desencadean desequilibrios nos ecosistemas. ¿ O cambio climático. ¿ Causas e consecuencias. ¿ Efectos globais das accións individuais e colectivas.	9	30

3.2. Distribución currículo nas unidades didácticas (Elaborado)

Bloque B1. Destrezas científicas básicas Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA1.1 - Formular preguntas e hipóteses que poidan ser respondidas ou contrastadas utilizando o método científico, a observación, a información e o razoamento explicando fenómenos naturais e realizando predicións sobre eles.
CA1.2 - Deseñar e realizar experimentos e obter datos cuantitativos e cualitativos sobre fenómenos naturais no medio natural e no laboratorio utilizando os instrumentos, ferramentas ou técnicas adecuadas con corrección para obter resultados claros que respondan a cuestións concretas ou que contrasten a veracidade dunha hipótese.
CA1.3 - Interpretar os resultados obtidos en proxectos de investigación utilizando o razoamento e, cando sexa necesario, ferramentas matemáticas e tecnolóxicas.
CA1.4 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.
CA1.5 - Empregar e citar de forma adecuada fontes fiables seleccionando a información científica relevante na consulta e creación de contidos e mellorando a aprendizaxe propia e colectiva.
CA1.6 - Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo, respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.
CA1.7 - Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.
CA1.8 - Valorar a contribución da ciencia á sociedade e o labor das persoas dedicadas a ela, destacando o papel da muller e entendendo a investigación como un labor colectivo e interdisciplinar en constante evolución influída polo contexto político e os recursos económicos.

Contidos
C1.1 - Proxectos de investigación. Metodoloxía da investigación científica.
C1.1.1 - Identificación e formulación de cuestións.
C1.1.2 - Elaboración de hipóteses.
C1.1.3 - Comprobación mediante experimentación.
C1.1.4 - Análise e interpretación de resultados.
C1.2 - Espazos e recursos de aprendizaxe científica (como o laboratorio e os espazos virtuais): utilización adecuada, que asegure a conservación da saúde propia e da comunitaria, a seguridade e o respecto ao medio ambiente.
C1.3 - Linguaxe científica: interpretación, produción e comunicación eficaz de información de carácter científico no contexto escolar en diferentes formatos.
C1.4 - Valoración da ciencia e da actividade desenvolvida polas persoas que se dedican a ela e recoñecemento da súa contribución aos distintos ámbitos do saber humano e no avance e a mellora da sociedade.

Bloque B2. Sentido numérico Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA2.1 - Elaborar representacións que axuden na busca de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.
CA2.2 - Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas.
CA2.3 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.
CA2.4 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.

Contidos
C2.1 - Números e operacións.
C2.1.1 - Identificación e representación de cantidades con números decimais, racionais e irracionais relevantes (raíces cadradas, ¿...).
C2.1.2 - Representación e ordenación de números na recta numérica.
C2.1.3 - Selección da representación máis adecuada dunha cantidade e utilización en distintos contextos.
C2.2 - Estratexias de cálculo.
C2.2.1 - Recontos sistemáticos con diferentes estratexias, como diagramas en árbore ou combinatoria básica.
C2.2.2 - Utilización do cálculo para resolver problemas da vida cotiá adaptando a estratexia e o tipo de cálculo ao tamaño dos números.
C2.3 - Toma de decisións a partir da información numérica relevante: consumo responsable, relaciones calidade-prezo e valor-prezo en contextos cotiáns.

Bloque B3. Sentido da medida Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA3.1 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.
CA3.2 - Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas.
CA3.3 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.
CA3.4 - Aplicar procedementos propios das ciencias e das matemáticas en situacións diversas establecendo conexións entre distintas áreas de coñecemento en contextos sociais.

Contidos
C3.1 - Estimación e relacións.
C3.1.1 - Toma de decisión xustificada do grao de precisión en situacións de medida.
C3.1.2 - Estimación ou cálculo de medidas indirectas, usando diferentes estratexias, en formas e obxectos da vida cotiá.
C3.2 - Medición.
C3.2.1 - Dedución, interpretación e aplicación das principais fórmulas para obter áreas, volumes e capacidades en formas tridimensionais.
C3.2.2 - Equivalencia entre medidas de volume e capacidade.
C3.2.3 - Uso de representacións planas de obxectos tridimensionais para cálculo de áreas e a súa aplicación na resolución de problemas.
C3.3 - Uso de instrumentos de debuxo e ferramentas dixitais para modelizar e representar obxectos xeométricos con propiedades fixadas, como as lonxitudes de lados ou as medidas de ángulos.

Bloque B4. Sentido espacial Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA4.1 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.
CA4.2 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.
CA4.3 - Aplicar procedementos propios das ciencias e das matemáticas en situacións diversas establecendo conexións entre distintas áreas de coñecemento en contextos sociais.

Contidos
C4.1 - Movementos e transformacións.
C4.1.1 - Análise de transformacións elementais como xiros, translacións e simetrías en situacións diversas utilizando ferramentas tecnolóxicas ou manipulativas.
C4.1.2 - Investigación das transformacións elementais na vida cotiá con ferramentas tecnolóxicas como programas de xeometría dinámica, realidade aumentada etc.

Bloque B5. Sentido alxébrico Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA5.1 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.
CA5.2 - Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas.
CA5.3 - Comprobar a corrección das solucións dun problema e a súa coherencia no contexto exposto.
CA5.4 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.
CA5.5 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.

Contidos
C5.1 - Linguaxe alxébrica.
C5.1.1 - Expresión de relacións mediante linguaxe alxébrica.
C5.1.2 - Equivalencia de expresións alxébricas de segundo grao.
C5.1.3 - Resolución alxébrica e gráfica de ecuacións de segundo grao en problemas de contextos diferentes.
C5.1.4 - Interpretación da solución dun problema e comprobación da coherencia no contexto.
C5.1.5 - Uso de ferramentas tecnolóxicas na resolución de problemas e interpretación das solucións.
C5.2 - Relacións e funcións.
C5.2.1 - Formas de representación dunha relación: enunciado, táboas, gráficas e expresión analítica.
C5.2.2 - Interpretación da información relevante en situacións reais funcións cuadráticas, de proporcionalidade inversa etc.
C5.3 - Estratexias para a interpretación e modificación de algoritmos. Formulación de problemas susceptibles de ser analizados utilizando programas e outras ferramentas.

Bloque B6. Sentido estocástico Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA6.1 - Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas.
CA6.2 - Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.
CA6.3 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.

Contidos
C6.1 - Medidas de centralización e dispersión.
C6.1.1 - Cálculo, interpretación e obtención de conclusións razoadas.
C6.1.2 - Uso das ferramentas tecnolóxicas adecuadas a cada situación.
C6.1.3 - Comparación de dous conxuntos de datos atendendo ás súas medidas de centralización e de dispersión.
C6.2 - Elaboración das representacións gráficas máis adecuadas mediante diferentes ferramentas tecnolóxicas (calculadora, folla de cálculo, aplicacións...).
C6.3 - Probabilidade.
C6.3.1 - Fenómenos deterministas e aleatorios. Sucesos.
C6.3.2 - Aproximación á probabilidade a través das frecuencias relativas.
C6.3.3 - Asignación de probabilidades mediante a regra de Laplace e técnicas de reconto.
C6.4 - Toma de decisións de experimentos simples en diferentes contextos.

Bloque B7. A materia e os seus cambios Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA7.1 - Identificar e comprender fenómenos naturais relevantes, a partir de teorías, leis e principios científicos adecuados como estratexia na toma de decisións fundamentadas.
CA7.2 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.
CA7.3 - Atopar a solución dun problema utilizando os datos e información achegados, os propios coñecementos e as estratexias e ferramentas apropiadas.
CA7.4 - Comprobar a corrección das solucións dun problema e a súa coherencia no contexto exposto.

Contidos
C7.1 - Composición da materia.
C7.1.1 - Relación, a partir da súa configuración electrónica, da distribución dos elementos na táboa periódica coas súas propiedades fisicoquímicas máis importantes para atopar xeneralidades.
C7.1.2 - A ligazón química. Propiedades das substancias en función da ligazón e da estrutura.
C7.2 - Cuantificación da cantidade de materia de sistemas de diferente natureza e, nos termos xerais da linguaxe científica, para manexar diferentes formas de medida e a súa expresión na contorna científica.
C7.3 - Formulación e nomenclatura de substancias químicas de compostos de relevancia, segundo as normas da IUPAC.
C7.4 - Reaccións químicas.
C7.4.1 - Ecuacións químicas sinxelas: interpretación cualitativa e cuantitativa. Cálculos estequiométricos sinxelos e interpretación dos factores que lles afectan.
C7.4.2 - Descrición cualitativa de reaccións químicas de relevancia no mundo cotián, incluíndo as combustións, as neutralizacións e procesos electroquímicos sinxelos, comprobando experimentalmente algúns dos seus parámetros.
C7.4.3 - Análise de aspectos enerxéticos e cinéticos das reaccións químicas, aplicando a teoría de colisións, para explicar a reordenación dos átomos e realizar predicións relativas a procesos cotiáns importantes.

Bloque B8. As interaccións e a enerxía Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA8.1 - Identificar e comprender fenómenos naturais relevantes, a partir de teorías, leis e principios científicos adecuados como estratexia na toma de decisións fundamentadas.
CA8.2 - Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.
CA8.3 - Atopar a solución dun problema utilizando os datos e información achegados, os propios coñecementos e as estratexias e ferramentas apropiadas.
CA8.4 - Comprobar a corrección das solucións dun problema e a súa coherencia no contexto exposto.
CA8.5 - Relacionar con fundamentos científicos a preservación da biodiversidade, a conservación do medio ambiente e a protección dos seres vivos da contorna, co desenvolvemento sustentable e a calidade de vida.
CA8.6 - Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.

Contidos
C8.1 - Predición e comprobación, mediante o razoamento lóxico-matemático, utilizando ecuacións e gráficas, da variación das principais magnitudes que describen o movemento dun corpo. Estudo dos movementos rectilíneos e circulares sinxelos.
C8.2 - As forzas.
C8.2.1 - Relación das forzas cos cambios que producen sobre os sistemas e aplicación á resolución de problemas da vida cotiá relacionados coas forzas presentes na natureza.
C8.2.2 - Recoñecemento das principais forzas da contorna cotiá, como o peso, a normal, o rozamento ou a tensión, e o seu uso na explicación de fenómenos físicos en distintos escenarios.
C8.2.3 - Leis de Newton: aplicacións a fenómenos naturais e cotiáns.
C8.3 - A enerxía.
C8.3.1 - Formulación e comprobación de hipóteses sobre as distintas formas de enerxía e as súas aplicacións a partir das súas propiedades e do principio de conservación, como base para a resolución de problemas sinxelos relacionados coa enerxía mecánica.
C8.3.2 - Obtención e consumo de enerxía, e as súas repercusións ambientais.
C8.4 - Análise dos efectos da calor sobre a materia. Recoñecemento de distintos procesos de transferencia de calor nos que están implicados diferenzas de temperatura, como base da resolución de problemas cotiáns.

Bloque B9. Orixe e evolución da vida e da Terra Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA9.1 - Explicar a estrutura e dinámica do interior terrestre, interpretando a información que achegan os métodos de estudo e adoptando unha actitude crítica cara ás crenzas infundadas.
CA9.2 - Comprender os efectos globais da dinámica da xeosfera a través da tectónica de placas e explicando a orixe e a distribución da actividade sísmica e volcánica na Terra.
CA9.3 - Explicar as principais hipóteses sobre a orixe da vida na Terra utilizando os argumentos das diferentes teorías mantendo unha actitude crítica, obtendo conclusións e formando opinións propias fundamentadas.
CA9.4 - Comprender o proceso evolutivo analizando algúns exemplos de adaptacións dos seres vivos e describindo o proceso da hominización.

Contidos
C9.1 - Dinámica terrestre.
C9.1.1 - Orixe e historia da Terra.
C9.1.2 - Estrutura e dinámica da xeosfera.
C9.1.3 - A tectónica de placas e as súas manifestacións.
C9.2 - A vida na Terra.
C9.2.1 - Hipóteses sobre a orixe da vida na Terra.
C9.2.2 - Probas e teorías da evolución dos seres vivos.
C9.2.3 - A evolución humana.

Bloque B10. A célula Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA10.1 - Xustificar a célula como a unidade estrutural e funcional dos seres vivos exemplificando ou aplicando os postulados da teoría celular.
CA10.2 - Describir os virus como entidades acelulares relacionándoos coas enfermidades e analizando o seu papel na evolución.
CA10.3 - Identificar o ADN como a molécula portadora da información xenética relacionando a súa organización na célula coa súa función.
CA10.4 - Recoñecer as etapas do ciclo celular e describir o proceso da división celular identificando as diferenzas principais entre a mitose e a meiose e relacionando estes procesos coa aparición e desenvolvemento dun cancro.
CA10.5 - Analizar e explicar os procesos que xeran variabilidade xenética valorando o seu papel na biodiversidade e na evolución.
CA10.6 - Coñecer as principais técnicas da enxeñería xenética e interpretar as implicacións éticas, sociais e ambientais en relación cos avances en biotecnoloxía e enxeñería xenética utilizando fontes fiables adoptando unha actitude crítica e escéptica cara á informacións sen unha base científica como pseudociencias, teorías conspiratorias, crenzas infundadas, bulos etc.

Contidos
C10.1 - Teoría celular.
C10.2 - Formas acelulares: virus.
C10.3 - ADN: xenes e cromosomas. Expresión xénica.
C10.4 - Etapas do ciclo celular. A división celular. Mitose e meiose.
C10.5 - As mutacións e o cancro.
C10.6 - Procesos que xeran variabilidade xenética e a súa relación coa evolución e a biodiversidade.
C10.7 - Biotecnoloxía e enxeñería xenética: aplicacións e implicacións éticas, sociais e ambientais.

Bloque B11. Ecoloxía e medio ambiente Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA11.1 - Recoñecer os compoñentes e relacións nun ecosistema analizando os factores causantes de desequilibrios e difundindo accións que favorezan a conservación ambiental.
CA11.2 - Interpretar o concepto de sucesión ecolóxica exemplificando esta coa formación dun solo, recoñecendo consecuencias de distintos tipos de regresións.
CA11.3 - Relacionar con fundamentos científicos a preservación da biodiversidade, a conservación do medio ambiente, a protección dos seres vivos da contorna, o desenvolvemento sustentable e a calidade de vida.
CA11.4 - Analizar e recoñecer as causas e consecuencias de actividades humanas no medio ambiente propoñendo accións para a súa conservación.
CA11.5 - Recoñecer a información con base científica en relación co medio ambiente distinguíndoa de pseudociencias, bulos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas etc., mantendo unha actitude escéptica ante estes.

Contidos
C11.1 - Os ecosistemas.
C11.1.1 - Elementos integrantes. Cadeas e redes tróficas.
C11.1.2 - Relacións intraespecíficas e interespecíficas.
C11.1.3 - Sucesións ecolóxicas. Regresións.
C11.1.4 - Factores que desencadean desequilibrios nos ecosistemas.
C11.2 - O cambio climático.
C11.2.1 - Causas e consecuencias.
C11.2.2 - Efectos globais das accións individuais e colectivas.

Bloque B12. Sentido socioafectivo Criterios de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
CA12.1 - Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.
CA12.2 - Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.
CA12.3 - Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.

Contidos
C12.1 - Estratexias para o recoñecemento das emocións que interveñen na aprendizaxe propia para incrementar a curiosidade, a iniciativa, a perseveranza e a resiliencia, así como o pracer de aprender e comprender a ciencia.
C12.2 - Estratexias de fomento da flexibilidade cognitiva: apertura a cambios de estratexia cando sexa necesario e transformación do erro en oportunidade de aprendizaxe.
C12.3 - Selección de técnicas cooperativas para optimizar o traballo en equipo, uso de condutas empáticas e estratexias para a xestión de conflitos.
C12.4 - Promoción de actitudes inclusivas e da igualdade efectiva de xénero, así como respecto polas minorías e aceptación da diversidade presente na aula e na sociedade.

3.3. Avaliación das unidades didácticas (Elaborado)

Unidade didáctica 1 Destrezas científicas básicas

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso
CA1.1 Formular preguntas e hipóteses que poidan ser respondidas ou contrastadas utilizando o método científico, a observación, a información e o razoamento explicando fenómenos naturais e realizando predicións sobre eles.	Proba escrita	Formular preguntas e hipóteses que poidan ser respondidas ou contrastadas utilizando o método científico.	15
CA1.2 Deseñar e realizar experimentos e obter datos cuantitativos e cualitativos sobre fenómenos naturais no medio natural e no laboratorio utilizando os instrumentos, ferramentas ou técnicas adecuadas con corrección para obter resultados claros que respondan a cuestións concretas ou que contrasten a veracidade dunha hipótese.	Proba escrita	Deseñar e realizar experimentos e obter datos cuantitativos e cualitativos sobre fenómenos naturais no medio natural e no laboratorio.	15
CA1.3 Interpretar os resultados obtidos en proxectos de investigación utilizando o razoamento e, cando sexa necesario, ferramentas matemáticas e tecnolóxicas.	Proba escrita	Interpretar os resultados obtidos en proxectos de investigación.	15
CA1.4 Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.	Proba escrita	Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de forma verbal, gráfica, numérica etc.	15
CA1.5 Empregar e citar de forma adecuada fontes fiables seleccionando a información científica relevante na consulta e creación de contidos e mellorando a aprendizaxe propia e colectiva.	Proba escrita	Empregar e citar de forma adecuada fontes fiables.	10
CA1.6 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo, respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Proba escrita	Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico.	5
CA1.7 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Proba escrita	Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos.	5
CA1.8 Valorar a contribución da ciencia á sociedade e o labor das persoas dedicadas a ela, destacando o papel da muller e entendendo a investigación como un labor colectivo e interdisciplinar en constante evolución influída polo contexto político e os recursos económicos.	Proba escrita	Valorar a contribución da ciencia á sociedade e o labor das persoas dedicadas a ela.	5
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Mostrar resiliencia ante os retos académicos.	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico.	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos.	5

Unidade didáctica 2 Sentido Numérico

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso











CA2.1 Elaborar representacións que axuden na busca de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.	Proba escrita	Elaborar representacións que axuden na procura dunha solución problematizada con números e operacións, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.	22
CA2.2 Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas.	Proba escrita	Atopar a solución dun problema de números e operacións utilizando a xerarquía de operacións, os datos e información achegados.	21
CA2.3 Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.	Proba escrita	Comprobar a corrección das solucións dun problema aritmético e é quen de comunicar dita solución de forma clara e rigorosa utilizando o formato máis adecuado.	21
CA2.4 Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.	Proba escrita	Analizar e interpretar a información científica e matemática de forma clara en problemas aritméticos.	21
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

Unidade didáctica 3 Sentido da Medida

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso


















CA3.1 Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.	Proba escrita	Plantear esquemas e representación dos datos de problemas contextualizados garantizando a comprensión dos procesos e datos requeridos	22
CA3.2 Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas.	Proba escrita	Obter a solucións de problemas aplicando as formulacións e coñecementos aprendidos o longo da unidade didáctica.	21
CA3.3 Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.	Proba escrita	Analizar e interpretar os datos e solucións de problemas contextualizados usando razonamentos lóxico-matemáticos	21
CA3.4 Aplicar procedementos propios das ciencias e das matemáticas en situacións diversas establecendo conexións entre distintas áreas de coñecemento en contextos sociais.	Proba escrita	Resolver problemas interdisciplinais aplicando coñecementos y realizando conexións entre distintas materias	21
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

Unidade didáctica 4 Sentido espacial

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso

























CA4.1 Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.	Proba escrita	Elaborar representacións que axuden na procura dunha solución problematizada con movementos e transformacións, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.	35
CA4.2 Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.	Proba escrita	Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara dando resposta a cuestións relacionadas coas transformacións elementais.	25
CA4.3 Aplicar procedementos propios das ciencias e das matemáticas en situacións diversas establecendo conexións entre distintas áreas de coñecemento en contextos sociais.	Proba escrita	Aplicar procedementos propios das transformacións elementais en situacións diversas establecendo conexións entre distintas áreas de coñecemento en contextos sociais.	25
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

Unidade didáctica 5 Sentido Alxebraico

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso































CA5.1 Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.	Proba escrita	Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolucíon dunha solución problematizada con ecuacións e sistemas, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.	30
CA5.2 Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas.	Proba escrita	Atopar a solución dun problema alxébrico utilizando estratexias de resolución de ecuacións e sistemas, os datos e información achegados.	30
CA5.3 Comprobar a corrección das solucións dun problema e a súa coherencia no contexto exposto.	Proba escrita	Comprobar a corrección das solucións dun problema alxébrico e a súa coherencia no contexto exposto.	15
CA5.4 Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.	Proba escrita	Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa, en problemas alxébricos, utilizando o formato máis adecuado.	5
CA5.5 Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.	Proba escrita	Analizar e interpretar a informacion científica e matemática presente na vida cotiá relacionada coa álxebra.	5
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

Unidade didáctica 6 Sentido Estocástico

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso







































CA6.1 Atopar a solución dun problema utilizando coñecementos, datos e información achegados, estratexias e ferramentas apropiadas.	Proba escrita	Obter a solucións de problemas aplicando as formulacións e coñecementos aprendidos o longo da unidade didáctica.	30
CA6.2 Organizar e comunicar información científica e matemática de forma clara e rigorosa de maneira verbal, gráfica, numérica etc. utilizando o formato máis adecuado.	Proba escrita	Organizar e comunicar mediante distintos medios, información matemática e científica	30
CA6.3 Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.	Proba escrita	Analizar e interpretar os datos e solucións de problemas contextualizados usando razonamentos lóxico-matemáticos	25
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

Unidade didáctica 7 A materia e os seus cambios

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso













































CA7.1 Identificar e comprender fenómenos naturais relevantes, a partir de teorías, leis e principios científicos adecuados como estratexia na toma de decisións fundamentadas.	Proba escrita	Aplicacións das leis, teorías e principios científicos para tomar decisións relativas a identificar e comprender problemas contextualizados	25
CA7.2 Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.	Proba escrita	Plantear esquemas e representación dos datos de problemas contextualizados garantizando a comprensión dos procesos e datos requeridos	25
CA7.3 Atopar a solución dun problema utilizando os datos e información achegados, os propios coñecementos e as estratexias e ferramentas apropiadas.	Proba escrita	Obter a solucións de problemas aplicando as formulacións e coñecementos aprendidos o longo da unidade didáctica	20
CA7.4 Comprobar a corrección das solucións dun problema e a súa coherencia no contexto exposto.	Proba escrita	Comprobar as respostas verificando a coherencia na cantidade e na unidade de medida.	15
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

Unidade didáctica 8 As interaccións e a enerxia

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso




















































CA8.1 Identificar e comprender fenómenos naturais relevantes, a partir de teorías, leis e principios científicos adecuados como estratexia na toma de decisións fundamentadas.	Proba escrita	Aplicar as Leis de Newton na resolución de problemas e analizar as transformacións energéticas.	15
CA8.2 Elaborar representacións que axuden na procura de estratexias de resolución dunha situación problematizada, organizando os datos dados e comprendendo as preguntas formuladas.	Proba escrita	Deducir as relacións que existen entre os movementos rectilíneos e circulares e representar vectorialmente as principais forzas.	15
CA8.3 Atopar a solución dun problema utilizando os datos e información achegados, os propios coñecementos e as estratexias e ferramentas apropiadas.	Proba escrita	Relacionar o calor cos efectos que produce nos corpos.	15
CA8.4 Comprobar a corrección das solucións dun problema e a súa coherencia no contexto exposto.	Proba escrita	Comprobar a corrección das solucións dun problema.	15
CA8.5 Relacionar con fundamentos científicos a preservación da biodiversidade, a conservación do medio ambiente e a protección dos seres vivos da contorna, co desenvolvemento sustentable e a calidade de vida.	Proba escrita	Relacionar con fundamentos científicos a preservación da biodiversidade, a conservación do medio ambiente e a protección dos seres vivos da contorna.	15
CA8.6 Analizar e interpretar información científica e matemática presente na vida cotiá mantendo unha actitude crítica.	Proba escrita	Analizar e interpretar os datos e solucións de problemas contextualizados usando razonamentos lóxico-matemáticos	10
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

Unidade didáctica 9 Orixe e evolución da vida e da Terra

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso





























































CA9.1 Explicar a estrutura e dinámica do interior terrestre, interpretando a información que achegan os métodos de estudo e adoptando unha actitude crítica cara ás crenzas infundadas.	Proba escrita	Explicar a estrutura e dinámica do interior terrestre.	22
CA9.2 Comprender os efectos globais da dinámica da xeosfera a través da tectónica de placas e explicando a orixe e a distribución da actividade sísmica e volcánica na Terra.	Proba escrita	Comprender os efectos globais da dinámica da xeosfera a través da tectónica de placas.	21
CA9.3 Explicar as principais hipóteses sobre a orixe da vida na Terra utilizando os argumentos das diferentes teorías mantendo unha actitude crítica, obtendo conclusións e formando opinións propias fundamentadas.	Proba escrita	Explicar as principais hipótesis sobre a orixe da vida na Terra	21
CA9.4 Comprender o proceso evolutivo analizando algúns exemplos de adaptacións dos seres vivos e describindo o proceso da hominización.	Proba escrita	Comprender o proceso evolutivo, poñendo exemplos de adaptacións e describir o proceos de hominización	21
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

Unidade didáctica 10 A célula

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso




































































CA10.1 Xustificar a célula como a unidade estrutural e funcional dos seres vivos exemplificando ou aplicando os postulados da teoría celular.	Proba escrita	Describir a célula e as súas funcións xustificando a sua definición coma unidade estructural do ser vivo	15
CA10.2 Describir os virus como entidades acelulares relacionándoos coas enfermidades e analizando o seu papel na evolución.	Proba escrita	Describir e definir os virus e a usa relación coas enfermidades mais o seu papel na evolución	14
CA10.3 Identificar o ADN como a molécula portadora da información xenética relacionando a súa organización na célula coa súa función.	Proba escrita	Identificar o ADN como a molécula portadora da información xenética relacionando a súa organización na célula coa súa funció	14
CA10.4 Recoñecer as etapas do ciclo celular e describir o proceso da división celular identificando as diferenzas principais entre a mitose e a meiose e relacionando estes procesos coa aparición e desenvolvemento dun cancro.	Proba escrita	Recoñecer as etapas do ciclo celular e describir o proceso da división celular identificando as diferenzas principais entre a mitose e a meiose e relacionando estes procesos coa aparición e desenvolvemento dun cancro.	14
CA10.5 Analizar e explicar os procesos que xeran variabilidade xenética valorando o seu papel na biodiversidade e na evolución.	Proba escrita	Analizar e explicar os procesos que xeran variabilidade xenética valorando o seu papel na biodiversidade e na evolución	14
CA10.6 Coñecer as principais técnicas da enxeñería xenética e interpretar as implicacións éticas, sociais e ambientais en relación cos avances en biotecnoloxía e enxeñería xenética utilizando fontes fiables adoptando unha actitude crítica e escéptica cara á informacións sen unha base científica como pseudociencias, teorías conspiratorias, crenzas infundadas, bulos etc.	Proba escrita	Coñecer as principais técnicas da enxeñería xenética e interpretar as implicacións éticas, sociais e ambientais en relación cos avances en biotecnoloxía e enxeñería xenética utilizando fontes fiables e adoptando actitude crítica	14
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

Unidade didáctica 11 Ecoloxía e ambiente

Criterios de avaliación	* Tipo de instrumento	* Grao mínimo de consecución	* % peso













































































CA11.1 Recoñecer os compoñentes e relacións nun ecosistema analizando os factores causantes de desequilibrios e difundindo accións que favorezan a conservación ambiental.	Proba escrita	Recoñecer os compoñentes e relacións nun ecosistema analizando os factores causantes de desequilibrios e difundindo accións que favorezan a conservación ambiental	17
CA11.2 Interpretar o concepto de sucesión ecolóxica exemplificando esta coa formación dun solo, recoñecendo consecuencias de distintos tipos de regresións.	Proba escrita	nterpretar o concepto de sucesión ecolóxica exemplificando esta coa formación dun solo, recoñecendo consecuencias de distintos tipos de regresións.	17
CA11.3 Relacionar con fundamentos científicos a preservación da biodiversidade, a conservación do medio ambiente, a protección dos seres vivos da contorna, o desenvolvemento sustentable e a calidade de vida.	Proba escrita	Relacionar con fundamentos científicos a preservación da biodiversidade, a conservación do medio ambiente, a protección dos seres vivos da contorna, o desenvolvemento sustentable e a calidade de vida	17
CA11.4 Analizar e recoñecer as causas e consecuencias de actividades humanas no medio ambiente propoñendo accións para a súa conservación.	Proba escrita	Analizar e recoñecer as causas e consecuencias de actividades humanas no medio ambiente propoñendo accións para a súa conservación.	17
CA11.5 Recoñecer a información con base científica en relación co medio ambiente distinguíndoa de pseudociencias, bulos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas etc., mantendo unha actitude escéptica ante estes.	Proba escrita	Recoñecer a información con base científica en relación co medio ambiente distinguíndoa de pseudociencias, bulos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas etc., mantendo unha actitude escéptica ante estes.	17
CA12.1 Mostrar resiliencia ante os retos académicos asumindo o erro como unha oportunidade para a mellora e desenvolvendo un autoconcepto positivo ante as ciencias.	Táboa de indicadores	Perseverar ante o fracaso, mellorando a partir dos erros, con actitude positiva	5
CA12.2 Asumir responsablemente unha función concreta dentro dun proxecto científico utilizando espazos virtuais cando sexa necesario, achegando valor, analizando criticamente as contribucións do resto do equipo respectando a diversidade e favorecendo a inclusión.	Táboa de indicadores	Desenrolar as tarefas encomendadas polo docente e como parte integrante do grupo de traballo favorecendo o traballo colaborativo	5
CA12.3 Emprender, de forma guiada e de acordo coa metodoloxía adecuada, proxectos científicos colaborativos orientados á mellora e á creación de valor na sociedade.	Táboa de indicadores	Elaboración de traballos colaborativos que aporten valor á sociedade, ben polo contido ou polos procesos de integracion, e respeto que se levan a cabo no traballo en grupo	5

4.1. Concrecións metodolóxicas (Elaborado)

Descrición

Para o desenvolvemento desta materia, seguirase a seguinte metodoloxía:

- As sesións teóricas intercalaranse con sesións de resolución de cuestións e problemas, con lecturas de diversos textos e manexo de diversas páxinas web relacionadas cos contidos que se vaian tratando, con sesións de repaso mediante a realización de cuestionarios e actividades sobre os distintos bloques de contido traballados.

- Intentarase achegar os contidos á realidade próxima do alumnado, mediante exemplos relacionados coa vida cotiá e a realización de prácticas de laboratorio (cando sexa posible), nas que se empreguen, materiais e reactivos dispoñibles no laboratorio do centro ou caseiros.

- Achegaránse os alumnos elementos da vida cotidiá coma facturas de compras o cargos de servizos, nóminas (sin datos persoais) para que poidan aplicar os coñecementos científico-matemáticos presentes na súa contorna e para o desenvolvemento da sua futura vida profesional.

4.2. Materiais e recursos didácticos (Elaborado)

Denominación
Fichas de actividades e versións impresas das presentacións en RowerPoint elaboradas pola profesora. Revistas de divulgación científica e textos para o tratamento e ampliaciónde información.
Encerado dixital e canon e encerado tradicional e xiz para as explicaciones e exposicións.
Uso de aplicacións web como You Tube, ferramentas de presentacións como PowerPoint e aparellos tecnolóxicos como canón de proxecciión como axuda para as explicacións- Uso da navegación por internet.
Laboratorio de ciencias, biblioteca e recursos independentes do centro (onde poderán ter lugar as posibles actividades complementarias/extraescolares).
Aula virtual da materia

Descrición

O espazo habitual no que se desenvolven as clases consiste nunha aula convenientemente equipada con un encerado dixital e outro tradicional, dispoñendo o alumnado de pupitres individuais o que facilitará os necesarios cambios de distribución para o traballo en parellas ou grupal.

O espazo empregado para as clases prácticas será o laboratorio de ciencias, dotado do instrumental e materiais presentes de xeito habitual nun laboratorio escolar.

No que se refire ás ferramentas que centrarán o traballo do alumnado na aula, o caderno da/doalumno/a será recurso indispensable que será revisado para a súa avaliación.

5.1. Procedemento para a avaliación inicial (Elaborado)

Descrición

Ó longo dos primeiros días de clase farase unha avaliación dos diferentes alumnos/as mediante a realización dunha proba escrita e observación directa do traballo realizado na aula. A continuación, y co obxecto de identificar as dificultades do alumnado, así como as súas necesidades analizaranse os resultados e coa información obtida a partir dos informes individualizados elaborados á finalización do curso 2023/2024 e por outras vías, como a que pode proporcionar o departamento de Orientación e o equipo docente nunha sesión de avaliación inicial, se proporán medidas no caso de considerarse necesario.

5.2. Criterios de cualificación e recuperación (Elaborado)

Pesos na materia

Instrumentos de avaliación	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11	Total programación
Pesos das unidades didácticas (%)	6.0	10.0	9.0	9.0	10.0	9.0	10.0	10.0	9.0	9.0	9.0	100.0
Proba escrita	85.0	85.0	85.0	85.0	85.0	85.0	85.0	85.0	85.0	85.0	85.0	85.00000000000003
Táboa de indicadores	15.0	15.0	15.0	15.0	15.0	15.0	15.0	15.0	15.0	15.0	15.0	14.999999999999995

* Criterios de cualificación

- Realizaranse como mínimo catro probas escritas ao longo da avaliación cos contidos específicos traballados na mesma e asociados aos criterios de avaliación. En cada unha das tres avaliacións, realizarase unha media aritmética das notas das probas escritas. Esta media, representará o 85% da nota da avaliación.

- O outro 15%, vén definido polos criterios de avaliación que se recollen nas táboas de indicadores. Estes criterios de avaliación, correspondentes ás distintas unidades didácticas, estarán asociados a distintas rúbricas e listas de cotexo que se analizarán en distintos procedementos de avaliación ao longo de todas as unidades:

- Prácticas de laboratorio

- Traballos individuais e/ou cooperativos.

- Fichas de traballo, reforzo e consolidación

- Proxecto investigación.

- Polo tanto, os pesos para o cálculo da nota final en cada avaliación estarán representados por:

85% probas escritas

15% táboas de indicadores

- A nota da avaliación final será calculada como a media aritmética das notas das tres avaliacións parciais.

- Para as notas das avaliacións trimestrais e a nota final de curso, faráse un redondeo o enteiro máis cercano.

- A nota final acompáñase dos seguintes textos:

Insuficiente: 1, 2, 3 ou 4.

Suficiente: 5.

Ben: 6.

Notable: 7 ou 8.

Sobresaliente: 9 ou 10.

* Criterios de recuperación

Cando unha/un alumna/o non supere unha avaliación, realizaráse unha proba escrita de recuperación da avaliación correspondente, considerándose superada se acada na mesma unha nota igual ou superior a 5.

Atendendo a diversidade dos alumnos poderá facerse mais de unha recuperación da avaliación trimestral para conseguir que todos os alumnos acaden os mínimos de consecucións establecidos.

Se a media aritmética das notas acadadas nas tres avaliacións non chega a 5, farase unha recuperación final extraordinaria baseada nos criterios mínimos de aceptación das unidades correspondentes. Se na proba extraordinaria o/a alumno/a acada unha nota de 5 ou superior, a materia considerarase aprobada.

5.3. Procedemento de seguimento, recuperación e avaliación das materias pendentes (Elaborado)

Non resulta de aplicación neste curso

5.4. Procedemento para acreditar os coñecementos necesarios en determinadas materias (Elaborado)

Non resulta de aplicación nesta etapa

6. Medidas de atención á diversidade (Elaborado)

Descrición

Para todo aquel alumnado que presente un menor ritmo de aprendizaxe serán deseñadas actividades adaptadas en cada unha das unidades didácticas (enunciados curtos, unir, completar, ordenar, sinalar...), así como probas escritas adaptadas. Estas probas, se ben presentarán os mesmos contidos en concordancia cos criterios de avaliación, estarán formuladas de xeito máis directo e compostas por cuestións análogas ás anteriormente comentadas.

Para todo aquel alumnado que presente maior ritmo de aprendizaxe están actividades de ampliación. Tratarase de actividades motivadoras, que en todo caso vaian máis aló dos xa afianzados mínimos da materia e que supoñan un maior desafío na busca de información, así como na interrelación dos diferentes contidos.

A elaboracións das probas escritas, fichas de traballo explicacións no aula, seguirá as premisas facilitadas polo departamento de orientación coas posibles adaptacións correspondentes.

7.1. Concreción dos elementos transversais (Elaborado)

Concreción dos elementos transversais que se traballarán no curso

Secuencia	Elementos transversais	UD 1	UD 2	UD 3	UD 4	UD 5	UD 6	UD 7	UD 8	UD 9	UD 10	UD 11
1	Comprensión lectora
2	Expresión oral e escrita
3	Comunicación audiovisual
4	Competencia dixital
5	Emprendemento social e empresarial
6	Fomento do espíritu crítico e científico.
7	Educación emocional e en valores.
8	Igualdade de xénero.
9	Creatividade.

Observacións

No deseño de actividades á hora de traballar en grupo:

- Fomentaranse de maneira transversal a igualdade entre mulleres e homes, a educación para a saúde, incluída a afectivo-sexual, a formación estética, a educación para a sustentabilidade e o consumo responsable, o respecto mutuo e a cooperación entre iguais.

- Promoverase a aprendizaxe da prevención e da resolución pacífica de conflitos en todos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, así como dos valores que sustentan a liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo político, a paz, a democracia, o respecto polos dereitos humanos e o rexeitamento da violencia terrorista, a pluralidade, o respecto polo Estado de dereito, o respecto e a consideración polas vítimas do terrorismo, e a prevención do terrorismo e de calquera tipo de violencia.

- Evitaranse os comportamentos, os estereotipos e os contidos sexistas, así como os que supoñan discriminación por razón da orientación sexual ou da identidade de xénero.

7.2. Actividades complementarias (Elaborado)

Actividade	Descrición	1º trim.	2º trim.	3º trim.
Charlas temáticas de Igaciencia.	Charlas temáticas a determinar dependendo da oferta.
Charlas temáticas do CIMUS	Charlas temáticas a determinar dependendo da oferta.
Visita virtual a dous centros de investigación	Nela poderán percorrer de xeito virtual os espazos comúns e os laboratorios de investigación e instrumentais de CIMUS e CIQUS.

Observacións Non se rexistraron observacións

8.1. Procedemento para avaliar o proceso do ensino e a practica docente cos seus indicadores de logro (Elaborado)

Categoría indicador de logro	Indicadores de logro
Adecuación da programación didáctica e da súa propia planificación ao longo do curso académico	Adecúo á temporalización das unidades didácticas.
Adecuación da programación didáctica e da súa propia planificación ao longo do curso académico	Distribúo o tempo adecuadamente: breve tempo de exposición e o resto do mesmo para actividades que o alumnado realice na clase.
Medidas de atención á diversidade	Propoño situacións introductorias previas á unidade que se vai a traballar.
Metodoloxía empregada	Estruturo e organizo os contidos dando unha visión xeral de cada tema.
Metodoloxía empregada	Propoño ao alumnado actividades variadas.
Metodoloxía empregada	Propoño actividades que aseguren a adquisición das aprendizaxes previstas e as habilidades e técnicas instrumentais básicas.
Metodoloxía empregada	Reviso e corrixo as actividades propostas.
Metodoloxía empregada	Manteño o interese do alumnado partindo das súas experiencias cunha linguaxe clara e adaptada.
Metodoloxía empregada	Comprobo de diferentes modos que o alumnado comprende a tarefa que debe realizar.
Metodoloxía empregada	Controlo frecuentemente o traballo do alumnado.
Medidas de atención á diversidade	Propoño actividades de reforzo e ampliación.
Medidas de atención á diversidade	Teño en conta o nivel de habilidades do alumado, os seus ritmos de aprendizaxe, as posibilidades de atención, etc, e en función delas adapto os distintos procesos de aprendizaxe.
Clima de traballo na aula	Favorezo a eleboración de normas de convivencia coa aportación de todos e reacciono de forma ecuánime ante situacións de conflictivas.
Clima de traballo na aula	Fomento o respecto e a colaboración entre as/os alumnas/os e acepto as súas suxerencias e aportacións tanto para organización das clases, como para as activides de aprendizaxe.
Coordinación co resto do equipo docente e coas familias ou as persoas titoras legais	Coordínome cos outros profesionais para modificar e/ou adaptar os contidos, actividades, metodoloxía e recursos aos diferentes ritmos de aprendizaxe.
Coordinación co resto do equipo docente e coas familias ou as persoas titoras legais	Apoio a implicación por parte das familias no traballo do alumnado.

* Descrición

Estes indicadores de logro pretenden avaliar aspectos como adecuación da proposta educativa ás características do grupo, a idoneidade das metodoloxías empregadas en cada momento, o grao de participación de alumnado e familias no proceso de ensino ou a adecuada resposta ás necesidades específicas do alumnado.

8.2. Procedemento de seguimento, avaliación e propostas de mellora (Elaborado)

Descrición

De xeito periódico, analizarase o grao de avance da materia, en relación coa programación, así como diversos cambios propostos para adaptarse ás necesidades educativas da aula.

Ao longo do curso revisarase o seguimento adecuado da programación didáctica, a través de PROENS, analizando así mesmo os resultados obtidos polo alumnado en cada avaliación.

Por outra banda, na memoria fin de curso, reflexaranse os contidos impartidos, cambios propostos para sucesivos cursos no caso de ser considerada a necesidade dunha proposta de mellora.

proens

Vista preliminar da

1. Introdución (Elaborado)

2. Obxectivos e súa contribución ao desenvolvemento das competencias (Elaborado)

3.1. Relación de unidades didácticas (Elaborado)

3.2. Distribución currículo nas unidades didácticas (Elaborado)

3.3. Avaliación das unidades didácticas (Elaborado)

4.1. Concrecións metodolóxicas (Elaborado)

4.2. Materiais e recursos didácticos (Elaborado)

5.1. Procedemento para a avaliación inicial (Elaborado)

5.2. Criterios de cualificación e recuperación (Elaborado)

5.3. Procedemento de seguimento, recuperación e avaliación das materias pendentes (Elaborado)

5.4. Procedemento para acreditar os coñecementos necesarios en determinadas materias (Elaborado)

6. Medidas de atención á diversidade (Elaborado)

7.1. Concreción dos elementos transversais (Elaborado)

7.2. Actividades complementarias (Elaborado)

8.1. Procedemento para avaliar o proceso do ensino e a practica docente cos seus indicadores de logro (Elaborado)

8.2. Procedemento de seguimento, avaliación e propostas de mellora (Elaborado)

9. Outros apartados (Elaborado)