Vista preliminar da
Vista preliminar da programación na que poderá consultar todos os apartados da programación.
1. Introdución (Elaborado)
Esta programación didáctica está pensada para a materia de Matemáticas do 3º curso da ESO. Para a súa elaboración tívose como referencia o decreto 156/2022, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.
O IES Marco do Camballón está situado no concello Vila de Cruces na provincia de Pontevedra. O centro ofrece ensinanzas de ESO, Bacharelato, Formación Profesional Básica na modalidade de servizos administrativos, Ciclo Medio de soldadura e caldeiraría e Ciclo Medio de atención a persoas en situación de dependencia.
A procedencia do alumnado é moi variada, en particular no relativo aos ciclos medios, xa que ao alumnado do Concello hai que engadirlle un gran número de rapaces e rapazas dos concellos circundantes.
En canto ao nivel económico, a zona non presenta grandes desigualdades, cuestión que se transmite ao funcionamento do centro, xa que esta característica actúa como elemento homoxeneizador do alumnado.
O curso de 3º da ESO consta de 38 alumnas e alumnos, distribuídos en dous grupos con 19 alumnas e alumnos cada un. Hai dúas alumnas/os en situación de repetición, unha en cada grupo.
4.1. Concrecións metodolóxicas (Elaborado)
A metodoloxía didáctica neste etapa será nomeadamente activa e participativa, favorecendo o traballo individual e o cooperativo do alumnado, así como o logro dos obxectivos das competencias correspondentes; unha metodoloxía baseada en actividades ou proxectos matemáticos que poñan en xogo os estándares de aprendizaxe a lograr, o que permitirá fortalecer a autonomía persoal e o traballo en equipo, entre outras habilidades.
Á vista de que non é posible aplicar unha única estratexia metodolóxica, por ter que garantir a atención á diversidade e o acceso de todo o alumnado á educación común ( proporanse reforzos educativos e adaptacións curriculares ao alumando con necesidades específicas de apoio educativo tal como se detalla no apartado 12 desta programación) é necesario fixar unhas liñas metodolóxicas xerais que son as que se expoñen a continuación:
1. Sempre que se poida, iniciaranse as unidades didácticas cunha avaliación inicial (que non ten que ser unha proba escrita) para axustar a axuda pedagóxica ás características individuais dos alumnos.
2. Aínda que nun primeiro momento sexa o profesor o que faga as preguntas encamiñadas a conseguir definicións ou resolucións, máis adiante serán eles os que dirixirán o proceso. En ningún momento, se a distribución do tempo o permite, se lles proporcionará información que non sexan capaces de construír por si mesmos, ben de xeito individual ou colectivo. Moitas veces o grao de complexidade dos contidos fai necesaria a exposición do profesor non só no que se refire á demostración dalgúns contidos, senón tamén na explicación dos procedementos que han de aprender.
3. Faranse actividades de tipo colectivo, aproveitando estas para actuacións individualizadas sempre que a materia e os problemas propostos sexan os axeitados para tal fin.
4. Facilitarase a aprendizaxe empregando materiais complementarios ao libro de texto como fotocopias, calculadoras, aplicacións informáticas, artigos e vídeos da web, xogos matemáticos... e calquera outro material adecuado ao seu nivel e dispoñible nese intre.
5. Buscarase que na aula haxa sempre un talante democrático, con actitudes de respecto e evitando imposicións, pero pedindo responsabilidades non só en dereitos senón tamén en deberes.
6. En todos os bloques nos que se estrutura o curso, proporanse actividades de reforzo para resolver na casa e que posteriormente se correxirán na aula colectivamente sempre que sexa posible.Facilitaranse actividades de ampliación para os alumnos que as precisen. A corrección destas non terá lugar nas horas lectivas, senón que se realizará en horas de titorías ou de aclaracións de dúbidas que o profesorado indique.
7. En todas as unidades resolveranse problemas de aplicacións e nalgunhas proporanse traballos de investigación, de maneira que o alumnado poida iniciarse na modelización da realidade, desenvolvendo fundamentalmente por esta vía a consecución das distintas competencias clave. Así por exemplo, a competencia social e cívica, ao implicar unha actitude aberta ante diferentes enfoques e solucións; a competencia aprender a aprender, tomando conciencia do proceso desenvolvido, das respostas logradas e das que aínda quedan por resolver; a competencia de conciencia e expresións culturais, na medida en que o proxecto incorpore elementos culturais ou artísticos con base matemática e por suposto, a competencia de comunicación lingüística como medio de comunicación imprescindible en todo o proceso.
8. Procurarase que á hora de corrixir, sexan eles quen o fagan, e que expoñan con naturalidade o procedemento no encerado
9. Observaranse as notas que tome cada alumno e os exercicios que fai no seu caderno para poder detectar erros ou deficiencias
10. Valoraranse os esforzos e logros do alumno e propiciarase a reflexión sobre o traballo realizado nun determinado período para que o alumno analice o proceso, destaque acertos e erros e propoña suxestións de modificacións (CAA)
11. As estratexias que se empregarán para acadar os diferentes estándares de aprendizaxe e con iso o logro das competencias serán variadas:
- No caso dos estándares de aprendizaxe transversais a metodoloxía terá diversas naturezas por ir estes implícitos ao desenvolvemento dos estándares concretos: traballo en equipo, actividades individuais de investigación, debates grupais, lecturas propostas, actividades con aplicacións e ferramentas tic¿
- Para acadar os estándares de aprendizaxe concretos as probas escritas complementaranse coas actividades diarias (as enumeradas no parágrafo anterior) que se realizarán individual e colectivamente na aula e na casa así como con diversos traballos de investigación ou proxectos que dependendo da temática tamén poderán ser individuais o en grupo.
12. Adicarase tamén un tempo á lectura que será como mínimo o estipulado polo plan lector do centro.
5.1. Procedemento para a avaliación inicial (Elaborado)
A avaliación inicial lévase a cabo ao comezo do curso e ao comezo de cada unidade. A súa función é coñecer o lugar de partida dos diferentes contidos a tratar no desenvolvemento deste curso e de cada unidade. Esta avaliación inicial poderá realizarse de diversas maneiras a través dunha proba escrita, dunha tarefa desenvolta na aula ou do traballo realizado en unidades previas. Será o punto de partida para o tratamento dos contidos e para prever a necesidade de adaptacións ou a programación de actividades de reforzo ou ampliación, se fose necesario.
5.3. Procedemento de seguimento, recuperación e avaliación das materias pendentes (Elaborado)
O alumnado que teña unha materia pendente dos cursos anteriores será obxecto dun seguimento mediante actividades propostas para entregar de xeito trimestral coas que se traballará a materia de cara á preparación dunha proba escrita final.
Desde o curso 2013-14 desenvólvese un plan de reforzo dirixido ao alumnado con materias pendentes dos cursos previos. Na CCP do día 10-10-2013 aprobáronse pautas de actuación comúns a todos os departamentos didácticos, e salvo variacións mínimas mantéñense vixentes neste curso 2022-23.
A. Tarefas semanais
Con intención de orientar de maneira gradual dos contidos que se van avaliar nas probas escritas de febreiro e maio, entregaranse unha serie de boletíns de exercicios e problemas que se axustarán aos criterios establecidos na CCP:
- O total de entregas previstas para todo o curso é de 12 seguindo un calendario fixado.
- Déixanse libres as semanas de exames das avaliacións ordinarias e mais as de exames específicos de pendentes de xaneiro.
- En cada entrega constan claramente o número de entrega e mais a semana.
- Para facilitar a coordinación e o seguimento do alumnado, as xefaturas de departamento, as titorías e o profesorado do Plan recibirán un documento específico, que tamén inclúe o calendario de entregas.
- Correccións: o profesorado deixará as tarefas (ou copia delas) nos casilleiros do curso correspondente tan pronto como as teña corrixidas. En todo caso, ao final de cada trimestre, como data límite, o alumnado debe dispoñer de todas as tarefas debidamente revisadas. O titor/a será o encargado de entregarllas.
O profesorado e alumnado que participen no programa traballarán con estes contidos seguindo o calendario semanal establecido para o presente curso. Se algún alumno ou alumna non fose membro do programa de atención a pendentes pode consultar as súas dúbidas coa profesora ou profesor xefe do departamento de matemáticas.
B. Probas escritas
Faranse dúas probas ao longo do curso (xaneiro e abril) nas que se repartirán os contidos.
Os contidos da 1ª proba serán os seguintes:
- NÚMEROS RACIONAIS
- POTENCIAS E RAÍCES.
- PROPORCIONALIDADE
- SUCESIÓNS
- EXPRESIÓNS ALXÉBRICAS. POLINOMIOS E PRODUTOS NOTABLES
- ECUACIÓNS
Convén sinalar que para ter dereito a esta proba, será requisito ter entregado un mínimo de 4 das 6 tarefas propostas para o alumnado nos prazos previstos. Se non cumpriu con este mínimo, perdería o dereito a esta proba e tería que presentarse na proba oficial de maio coa materia completa.
De superar a primeira parte en xaneiro, os contidos que se avaliarán en abril serán:
- SISTEMAS DE ECUACIÓNS
- FUNCIÓNS E GRÁFICAS. FUNCIÓNS LINEAIS E CADRÁTICAS
- TÁBOAS, PARÁMETROS E GRÁFICOS ESTATÍSTICOS
- AZAR E PROBABILIDADE
- PROBLEMAS MÉTRICOS NO PLANO
- CORPOS XEOMÉTRICOS
As probas escritas serán similares aos problemas e exercicios proporcionados nos boletíns.
C. Criterios de cualificación
Na CCP do día 10-10-13 acordáronse os seguintes criterios comúns de cualificación:
- Tarefas: 50% da cualificación global. Avaliaría o nivel de asimilación dos contidos, corresponderíalle aos distintos departamentos.
- Exames: 50% da cualificación global. Cada un dos departamentos que realicen dous exames debe especificar o seu sistema de cómputo dentro deste 50%. Na CCP do 05-10-14 acadouse un acordo segundo o cal todos os departamentos esixen unha nota mínima dun 3,25 na proba escrita para facer a media co resto.
No caso de aprobar as dúas partes, a nota final será a media das dúas probas escritas que á súa vez só suporá un 50% do total final.
No caso de suspender a primeira proba, deberán examinarse de toda a materia na segunda. Neste caso, a nota final será a obtida nesta proba de abril, que á súa vez só suporá un 50% do total.
Cando un alumno/a acade unha nota menor que 5 na cualificación global do plan de reforzo, terá dereito a realizar unha proba final na que se examinará de toda a materia.
D. Criterios de cualificación da proba final
- Para o alumnado que presente un mínimo de oito tarefas das 12 propostas, os criterios de cualificación serán os mesmos que rexen para os exames parciais.
- Para o alumnado que NON presente un mínimo de oito tarefas das 12 propostas, a nota do exame será o 100% da cualificación global.
A nota na avaliación final será a máis alta de entre estas dúas:
A cualificación global do plan de reforzo
A cualificación da proba final.
5.4. Procedemento para acreditar os coñecementos necesarios en determinadas materias (Elaborado)
6. Medidas de atención á diversidade (Elaborado)
Para o alumnado que requira unha atención educativa diferente á ordinaria, por presentar necesidades educativas especiais, por dificultades específicas de aprendizaxe, trastorno por déficit de atención e hiperactividade (TDAH), polas súas altas capacidades intelectuais, por se incorporar tarde ao sistema educativo ou por condicións persoais ou de historia escolar, estableceranse, na medida do posible, de forma coordinada co departamento de orientación e tendo en conta as posibilidades do centro, as medidas curriculares e organizativas necesarias co fin de que poida alcanzar o máximo desenvolvemento das súas capacidades persoais e os obxectivos e competencias establecidas en cada etapa para todo o alumnado.
No caso de alumnado con altas capacidades intelectuais, flexibilizarase a súa escolarización nos termos que determina a normativa vixente. Esta flexibilización poderá incluír tanto a impartición de contidos e a adquisición de competencias propias de cursos superiores como a ampliación de contidos e competencias do curso corrente, así como outras medidas que determine a consellerería con competencias en materia de educación.
Actualmente, no noso centro están vixentes estas medidas de atención á diversidade:
- Medidas organizativas: Refírense á forma na que están estruturados os agrupamentos para acadar a atención á diversidade.
- Permanencia dun ano máis é unha medida extraordinaria que ten o fin de facilitar a consecución das diversas competencias para un determinado curso.
- Formación Profesional Básica, dirixida aos alumnos que non cumpren os requisitos académicos mínimos para incorporarse a algunhas das medidas ou programas anteriores. Esta modalidade formativa permitiralles incorporarse ao mundo laboral, acadar título da ESO, e proseguir cursando ciclos formativos de grao medio.
- Medidas curriculares: Aplicaranse en calquera momento do proceso de ensinaza aprendizaxe como resposta a observacións diarias.
- Elaboración de actividades variadas e con diferente nivel de dificultade.
- Atención aos diferentes ritmos de aprendizaxe.
- Establecemento de agrupamentos que favorezan o traballo en grupo.
- Utilización de distintos recursos e materiais.
- Proposta de actividades de reforzo para o alumnado que non segue o ritmo de aprendizaxe do grupo.
- Proposta de actividades de ampliación para aqueloutros que van diante na súa aprendizaxe.
- Acción titorial.
- Apoios fóra do grupo ordinario para alumnos que o precisen tras realizar a avaliación inicial.
- Adaptacións do currículo ou reforzos educativos para alumnos con especiais dificultades.
- Especial atención ao alumnado con necesidade específica de apoio educativo.
8.2. Procedemento de seguimento, avaliación e propostas de mellora (Elaborado)
O procedemento de revisión e avaliación da programación didáctica será realizada polas persoas docentes implicadas no desenvolvemento da materia deste curso. Analizaranse fundamentalmente adecuación da secuenciación e da temporalización, o logro dos mínimos de consecución establecidos para os diferentes criterios de avaliación e a adecuación dos procedementos de recuperación establecidos para as diferentes avaliacións, no período entre a avaliación ordinaria e a avaliación extraordinaria e para o alumnado con materias pendentes.