A morte encefálica foi o resultado do informe do Comité de Harvard (integrado por dez médicos coa asistencia dun abogado, un historiador e un teólogo) que aconsella en 1968 unha nueva definición de morte baseada na irreversibilidade do dano cerebral producido (JAMA 5/08/1968).
Ao falar da morte cerebral, prodúcense algunhas veces certas controversias derivadas de tomar como criterio da mesma o cese da actividade da corteza cerebral ou neocortical (non existe posibilidade de reversión para volver a ter sensibilidade, nin motilidade voluntaria, nin ningunha actividade consciente, nin función intelectual coma percibir, falar, pensar...) ou o cese da actividade do tronco cerebral (encargado da respiración, latexo cardiaco). Isto último vén a ser propiamente a morte encefálica.
Pode existir algún "tipo de vida", por exemplo as células do esperma, actividade endocrina, un corpo así pode considerarse un cadáver latexando.
Para determinar a defunción se aprecia o rexistro plano dun electroencefalograma polo menos durante oito horas, sempre que se descarten circunstancias de hipotermia (30 a 32,2 ºC), por causas externas ou por inxesta de drogas depresoras en cantidades anestésicas ou terapéuticas que podrían simular unha morte cerebral.
Cómpre establecer unha diferenza cos estados vexetativos, de intensidade variable, onde o dano neurolóxico pode ser menor de modo que non se cumplan os criterios establecidos para determinar a morte encefálica.
No estado vexetativo persitente non existe percepción dun mesmo nin da contorna (ata un mes) pero non hai certeza da irreversibilidade.
O estado vexetativo permanente engade ao anterior a irreversibilidade e diagnostícase pasados tres meses desde o dano non traumático ou doce meses no caso de dano traumático. Encaixa no paradigma de morte cerebral.