Esquema da Transición
i. Morte de Franco- lei de reforma política
ii. Proceso gradual: reforma vs. Ruptura
iii. Consenso das grandes forzas políticas
iv. Suicido do réxime franquista
v. Lexitimación por referendo popular
b. PROCLAMACIÓN E COROACIÓN DE XOAN CARLOS I
i. Fóra da lexitimidade dinástica
ii. Proclamación segundo a lexislación franquista
iii. Mantemento de Arias Navarro
iv. Torcuato Fernández Miranda- Consello do Reino e Cortes
c. O PRIMEIRO GOBERNO DA MONARQUÍA
i. Representación de tódalas familias do réxime
1. Continuación do franquismo- Arias Navarro
2. Reforma do franquismo- Fraga Iribarne
3. Reforma democrática- Suárez
ii. Enfrontamento do carlismo
iii. Coordinación democrática
1. Xunta democrática- plataforma democrática- plataxunta
iv. Aumento da conflitividade laboral
v. Papel do rei como moderador e impulsor do cambio
vi. Dimisión de arias navarro (1-7-76)
d. O INICIO DAS REFORMAS- SUÁREZ
i. Suárez, presidente do goberno- desconfianza xeral
ii. As primeiras reformas
1. Amnistía e tolerancia relixiosa
2. Legalización dos sindicatos e partidos políticos
3. Negociación a múltiples bandas
iii. Oposición violenta: FRAP/GRAPO, ETA
iv. Forzas políticas
1. AP- dereita
2. PP- demócrata-cristianos--UCD
3. Plataforma de organismos democráticos- PSOE, nacionalistas, PSP
4. PC- Comunismo (renuncia o leninismo, eurocomunismo)
v. Aproximación ós militares: legalización dos partidos de esquerda, salvo o PC
vi. Lei para a Reforma Política:
1. Suicidio das Cortes Franquistas
2. Voadura controlada do sistema franquista
3. Referendo:
a. Oposición dos franquistas e abstención das forzas democráticas
b. Maioría aplastante do sí
e. AS PRIMEIRAS ELECCIÓNS DEMOCRÁTICAS
i. Reacción terrorista: Matanza de Atocha, GRAPO, ETA
ii. Legalización do PC- crise militar
iii. Sopa de letras para as eleccións- grandes formacións
1. AP- DEREITA
2. UCD- CENTRISTA (socialdemócratas e demócratas cristiáns)
3. PSOE E PSP- SOCIALISTAS
4. PCE- COMUNISTAS
iv. Sistema electoral
1. CONGRESO:
a. Candidaturas pechadas
b. Circunscrición electoral- provincia
c. Sistema proporcional: Lei D´Hondt
2. SENADO
a. Candidaturas individuais en listas
b. Sistema maioritario corrixido
v. Resultados: UCD, PSOE, PCE, AP, PNV, PDC (CIU)
2. A CONSTITUCIÓN DE 1978
a. A MONARQUÍA PARLAMENTARIA
i. Aprobación polo congreso e Senado
ii. Sanción Real
iii. Referendo (6-12-78)
b. TRAZOS FUNDAMENTAIS
1. Consenso, ambigüidade e eclecticismo
2. Progresista e democrática
3. Estrutura tradicional: parte dogmática e parte orgánica
c. PRINCIPIOS:
1. Estado social e democrático de dereito
2. Monarquía parlamentaria
3. Estado das autonomías (intermedio entre unitario e federal)
4. Cooficialidade das distintas linguas
5. Pluralidade política e sindical
d. DEREITOS, DEBERES E LIBERDADES
i. Dereitos civís, políticos e sociais
ii. Principios directrices da política económica e social
iii. Tribunais ordinarios- Tribunal Constitucional- Defensor do Pobo
e. OS PODERES DO ESTADO
i. A COROA: reina, pero non goberna
1. Papel moderador
2. Mando supremo das forzas armadas
3. Importante labor política de representación
ii. AS CORTES XERAIS. CONGRESO E SENADO
1. CONGRESO: 350 deputados- mínimo 4- resto segundo poboaci´`on
2. SENADO: 4 por provincia, 1 por CCAA, 1 por millón de habitantes
3. Función lexislativa: leis orgánicas, leis, decreto-lei
iii. GOBERNO
1. Poder executiva
2. Ministros nomeados polo rei a proposta do Presidente do Goberno
iv. PODER XUDICIAL
1. Xuíces e tribunais de xustiza
a. Órganos de goberno: Consello Xeral e Poder Xudicial
b. Xulgados: primeira instancia, audiencia provincial, TSX das CCAA, tribunal supremo
2. Xurado
v. AS CCAA
1. Organización territorial do estado
2. Estado das autonomías
3. Competencias estatais
4. Competencias das CCAA
3. OS GOBERNOS DA UCD (1977-1982)
a. OS GOBERNOS DE ADOLFO SUÁREZ
i. AS MEDIDAS DO PROGRAMA DO CENTRO
1. REFORMA DO EXÉRCITO
a. Código de xustiza militar
b. Xubilación anticipada
c. Rexuvenecemento dos mandos
d. Modernización dos equipos
2. PACTOS DA MONCLOA
a. Acordos entre políticos, sindicatos e patronal
b. Redución da conflitividade laboral
c. Medidas efectivas fronte a crise económica
3. REFORMA FISCAL
4. POLÍTICA EXTERIOR: Aproximación a CEE E Acordos do Vaticano
5. PROCESO AUTONÓMICO
a. 17 CCAA
b. Comunidades históricas: Galiza, Euskadi e Cataluña (art. 151)
c. Resto art. 143: máis lentas e teito de competencias máis reducido
d. Cataluña: Tarradellas- CIU- Jordi Pujol
e. Euskadi: Leizaola- PNV- Carlos Garaicoechea
f. Galicia: preautnomía- Antonio Rosón- Estatuto (1980)
ii. DIFICULTADES DE UCD E DIMISIÓN DE SUÁREZ
1. Dificultade entre as familias políticas con intereses contrapostos
2. Oposición máis dura do PSOE: moción de censura fracasa (1980)
3. Dificultades económicas derivadas da transición e da crise de 1973
4. Dimisión de Suárez (29-1-1981)
b. O GOBERNO DE CALVO SOTELO
i. O INTENTO DE GOLPE DE ESTADO DO 23F
1. Tejero e operación Galaxia
2. Toma do Congreso dos Deputados
3. Toma de Valencia por Miláns del Bosch
4. Mensaxe do Rei
5. Fracaso do golpe
6. Manifestacións multitudinarias
ii. CONTINUIDADE DO PROXECTO DE UCD
1. Goberno de Calvo Sotelo:
a. Actividade lexislativa (divorcio, defensa do pobo, estatutos de autonomía…)
b. Entrada de España na OTAN
2. Descomposición da UCD
3. Convocatoria de eleccións (1982): victoria do PSOE
4. OS GOBERNOS DE FELIPE GONZÁLEZ (1982-1996)
a. AXUSTE E REACTIVACIÓN ECONÓMICA
i. POLÍTICA DE AXUSTE:
1. Reconversión industrial (naval e siderúrxica)
2. Acordo económico e social
3. Plano de Emprego Rural
4. ZUR: zonas de urxente reindustrialización
5. Expropiación de RUMASA
ii. CRECEMENTO ECONÓMICO
1. Turismo, produción industrial
2. Investimento estranxeiro, grandes beneficios empresariais
3. Enfrontamento con UXT (folga xeral de decembro de 1988)
iii. RECESIÓN: 1990-1996
1. Aumento do desemprego
2. Déficit do estado
3. Devaluación da peseta
4. Medidas liberalizadoras que crean unha forte reacción social
iv. NOVA RECUPERACIÓN
1. Aplicación dos criterios de converxencia (UE)
2. Reforma fiscal:
a. Xeneralización do IRPF
b. Control e rigor dos orzamentos
c. Control de Facenda (impostos)
d. Aplicación do IVE
b. HÁBITOS DEMOCRÁTICOS E ESTADO DO BENESTAR
i. EXTENSIÓN DAS PRESTACIÓNS SOCIAIS:
1. Pensións non contributivas
2. Revalorización sa pensións
ii. INCREMENTO DO INVESTIMENTO EN EDUCACIÓN (LRU, LODE, LOXSE)
iii. XUSTIZA:
1. Habeas corpus
2. Despenalización do aborto
3. Código penal (1995)
4. Xurados populares (non xeneralizados)
c. O CAMBIO SOCIOCULTURAL
i. Similitude co entorno de Europa Occidental
ii. Popularización da cultura
iii. Expo-Sevilla 92
iv. JJOO Barcelona 92
d. INTEGRACIÓN DE ESPAÑA NA POLÍTICA INTERNACIONAL
i. ENTRADA NA CEE:
1. Beneficios como país receptor
2. Problemas de adaptación (pesca, competitividade, liberdade de presos…)
ii. REFERENDO SOBRE A OTAN: CAMBIO DE ACTITUDE: APOIO DO “SI”
iii. NOVO EXÉRCITO E MISIÓN INTERNACIONAIS:
1. Reforma do exército e mulleres
2. Participación en misión internacionais (Guerra do Golfo, Bosnia, Cascos Azuis)
iv. PRESENZA ESPAÑOLA NO MUNDO:
1. Aumento de prestixio internacional
2. Persoas con relevancia internacional:
a. Maior Zaragoza: directos xeral da UNESCO
b. Juan Antonio Samaranch: presidente do COI
c. Javier Solana: secretario xeral da OTAN- “Señor PESC”
e. ESCÁNDALOS E DESPRESTIXIO SOCIALISTA
i. Problemas das maiorías absolutas
ii. Luis Roldán
iii. FILESA: financiación ilegal do Partido Socialista
iv. Finanzas e Banca: Mariano Rubio, Javier de la Rosa, Marío Conde
v. CESID e GAL
5. OS GOBERNOS DE JOSE MARÍA AZNAR (1996-2004)
a. Alianza Popular- Partido Popular
b. Coalición: maioría absoluta
c. Consolidación da alternativa democrática
d. PRIVATIZACIÓN E MOEDA ÚNICA
i. Recuperación económica:
1. Poder adquisitivo das pensións: melloras dos contratos lixo
2. Redución da conflitividade laboral
3. Redución da taxa de desemprego
4. Moderación e conxelación salarial
ii. Moeda única e criterios de converxencia
1. Inflación, déficit, débeda e xuros
2. Liberalización, privatización, redución de prestacións sociais
3. Entrada do euro (1-2-2002), inflación (redondeo)
e. REFORMAS DO PROGRAMA CONSERVADOR
i. Ideoloxía conservadora e centrodereitista
ii. Novo Código Civil
iii. Supresión do servizo militar obrigatorio
iv. Educación: LOE e LOCE
v. Administración: desaparición dos gobernadores civís (subdelegados do gobernos)
vi. Recortes sociais e de desemprego (folga xeral 20-6-2002)
vii. Cesión de parte do IRPF ás CCAA
f. A SOCIEDADE ACTUAL
g. O PROBLEMA VASCO
h. A GUERRA DE IRAK E TERRORISMO ISLAMISTA
6. OS GOBERNOS DE ZAPATERO (2004-2012?)
i. Triunfo inesperado na primeira lexislatura
ii. Segunda vitoria consecutiva dos socialistas.
b. NOVA POLÍTICA EXTERIOR
i. Retirada das tropas de IRAK
ii. Enfriamento das relación con EEUU
iii. Maior presenza de España en Latinoamérica e no Terceiro Mundo.
iv. Participación en misión internacionais de paz.
v. Apoio á Constitución Europea (tratado de Lisboa 2007)
vi. Cambios modelos familiares
vii. Telecomunicacións e informática.
c. POLÍTICA SOCIAL PROGRESISTA
i. Lei contra a violencia de Xénero.
ii. Legalización dos matrimonios homosexuais
iii. Paridade mulleres e homes
iv. Defensa da igualdade da muller
v. Lei de Memoria Histórica
vi. Lei de Dependencia.
d. REFORMA DOS ESTATUTOS DE AUTONOMÍA
e. INTENTO DE NEGOCIACIÓN CON ETA
i. Declaración de tregua de ETA •Negociación goberno-ETA
ii. Oposición frontal do PP e AVT •Atentado de Madrid
iii. Paralización do proceso (actualmente declaración de eta de tregua)
f. NOVA SOCIEDADE ESPAÑOLA:
i. O crecemento da poboación:
ii. A incorporación masiva e rápida de inmigrantes:
1. Cambio de situación: Emigración – inmigración •Necesidade de man de obra estranxeira
2. Inmigración ilegal •Abusos na contratación de ilegais
iii. O retorno de emigrantes e dos seus descendentes
iv. Os novos modelos de familia
v. As telecomunicacións e a informática
vi. O incremento da organización da sociedade civil
7. A GALICIA AUTONÓMICA
a. PREAUTONOMÍA E ESTATUTO
i. Grandes forzas políticas: AP (PP), UCD (PP), PSOE, PCE, UPG-ANPG (BNG)
ii. Formación da xunta preautonómica: Antonio Rosón E Xosé Quiroga
iii. Aprobación do estatuto(apoio maioritario): 21-12-1980
b. ORGANIZACIÓN DA AUTONOMÍA:
i. Parlamento galego (75 deputados)
ii. Goberno: xunta
iii. Tribunal superior de xustiza de Galicia
c. OS GOBERNOS AUTONÓMICOS
i. XERARDO FERNÁNDEZ ALBOR (ALIANZA POPULAR E COALICIÓN POPULAR)
1. Posta en marcha da autonomía –Primeiras transferencias
ii. FERNANDO GONZÁLEZ LAXE – TRIPARTITO (PSOE-CG-PNG)
1. Entrada na UE –Creación das universidades de Coruña e Vigo
iii. MANUEL FRAGA IRIBARNE (PARTIDO POPULAR) 1989-2005
1. Traspaso de novas competencias –Modernización de infraestruturas
2. Converxencia con Europa – Fondos europeos
iv. EMILIO PÉREZ TOURIÑO (PSOE_BNG)
1. Fracaso na reforma do Estatuto –Mellora sociais
v. ALBERTO NÚÑEZ FEIJOO (PP)
d. A DEMOGRAFÍA
i. O ENVELLECEMENTO DA POBOACIÓN
ii. PROBLEMAS DA POBOACIÓN RURAL
iii. SISTEMA URBANO
e. DESEQUILIBRIO E DESENVOLVEMENTO ECONÓMICO
i. O SECTOR AGRARIO:
1. Minifundismo e policultivo –Escasa agroindustria
ii. SECTOR LÁCTEO:
1. Problema das cotas –Mercado controlado fora de Galicia
iii. SECTOR PESQUEIRO
1. Problemas cos caladoiros –Reconversión da flota –Acuicultura
iv. SECTOR INDUSTRIAL:
1. Consecuencias da reconversión
2. Competencia dos produtos asiáticos
3. Grandes grupos: Inditex, Citroen, Pescanova, Coren
v. SECTOR SERVIZOS:
1. Aparición das grandes superficies comerciais –Turismo cultural e verde
vi. GALICIA, REXIÓN PERIFÉRICA:
1. Posición xeográfica –Estrutura económica