Honrando pandeireteiras e cantareiras
As pandeireteiras de Mens. / FDV
Maruxa Gestoso Álvarez -19 SEPT 2024 6:10
A cultura popular está de noraboa logo do anuncio por parte da RAG da celebración do Día das Letras Galegas 2025, adicado ao cancioneiro popular galego. Cantareiras e pandeireteiras, a voz do pobo outrora silenciado ou relegado ao ámbito privado, acada por fin o seu tan merecido recoñecemento. Trátase, pois, desa voz que durante décadas foi anónima, que cantaba os valores, traballos e mais a visión dun mundo tradicional hoxe desaparecido; esa voz con nome de muller, que se escoitaba nas cociñas e ao rematar os traballos colectivos; esa voz que se acompañaba de pandeiretas no mellor dos casos, ou de fontes ou culleres se lle cumpría; esa voz que se transmitiu de nais a fillas, de avoas a netas, creando unha poesía que pechaba nela o saber dun pobo. Pero esa voz, porén, tamén tiña nomes propios que agora coñecemos e que acadarán tamén o aplauso. Un recoñecemento caso vehiculizado agora en seis mulleres: Adolfina e Rosa Casás Rama (Vila da Igrexa, Cerceda), tía e sobriña, informantes de Dorothé Schubart; Eva Castiñeira (Agranzón, Muxía), a primeira pandeireteira, xunto coa súa sobriña, en subir ao escenario cun grupo folk cando en 1981 tocou con Milladoiro; Prudencia e Asunción Canido Ameijende e Manuela Lema Villar (Mens, Malpica) que formaban parte das Pandeireteiras de Mens, pioneiras en levaren as pandeiretas aos escenarios. Todas elas, e moitas outras, que fixeron posible que o canto popular chegase ata nós.